Hizmet ederek rızalarını almak. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:Ana-babasına hizmet edenin ömrü bereketli ve uzun olur. [İslam Ahlakı]
Ana-babasına hizmet edenin ömrü bereketli ve uzun olur. [İslam Ahlakı]
İyilik etmek. Ana-babaya iyilik ve ihsan, evlada farzdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:Ana-babasına iyilik eden evlat, Peygamberlerle beraber Cennete girer.[İ.Rafii]
Asi olmamak, karşı gelmemek. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:Ana-babaya karşı gelmek büyük günahtır. [Buhari]
İtaat etmek, karşı gelmemek, günah olmayan emirlerini yapmak.Hazret-i Musa, Allahü teâlâdan 9 defa nasihat istedi. Hepsinde de, ana-babaya itaat etmesi emrolundu. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:Ana-babaya itaat, Allah'a itaattir, onlara asi olmak, Allah'a asi olmaktır.[Taberani]
Sert bakmamak, şefkatle, sevgi ile bakmak. Ana-babasına şefkat ve sevgi ile bir defa baksa, kabul edilmiş bir hac sevabına kavuşur.
Peygamber efendimiz (Ana-babanın yüzüne merhametle bakana, hac ve umre sevabı yazılır) buyurunca, (Günde bin defa bakarsa da böyle midir?) denildi. Cevaben buyurdu ki:(Günde yüzbin defa baksa da...) [R.Nasıhin]
Üzmemek, incitmemek, rızalarını kazanmak. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:(Rabbin rızası, ana-babanın rızasında, gazabı da, ana-babanın gazabındadır.)[Buhari]
İzinsiz sefere gitmemek.Hacca giderken, muhtaç olmayan ana-babadan izin almak sünnettir.Ana-baba muhtaç ise, izinsiz gitmek haramdır. Ana-babası muhtaç olmayan, onlardan izinsiz farz olan hacca gidebilir. Fakat nafile olan hacca izinsiz gidemez. (Redd-ül Muhtar)
Saygıda, hürmette kusur etmemek. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:(Büyüğünü saymayan bizden değildir.) [Tirmizi]
Onlarla yolda giderken, arkalarından gitmek. Zaruretsiz önlerinde yürümemek.
Çağırınca, hemen kalkıp yanlarına gitmek, buyurun demek. Ana-baba çağırınca, farz namazı bozmak caiz olur ise de, ihtiyaç yoksa, bozmamalıdır. Sünnetler bozulur. Hak teâlâ buyurdu ki:(Ya Musa, benim indimde çok ağır ve büyük bir günah vardır ki, o da, ana-baba evladını çağırınca, emrine uymamasıdır.) [İslam Ahlakı]
Yumuşak söylemek, tevazu etmek. Öf bile dememek. Hak teâlâ buyuruyor ki:(Biz insana, ana-babasına iyilik etmesini tavsiye ettik.) [Ahkaf 15]
Konuşurken sesini, onların sesinden yüksek çıkarmamak.
Yanlarında çok konuşmamak, edebi aşmamak. Ana-baba bildiği şeyleri de anlatsa, yine aynı şeyler mi dememek. Hiç duymamış gibi can kulağı ile dinlemek.
Kaba, dokunaklı ve argo söz söylememek. Mesela iki kardeşi olan biri, öteki kardeşini kastedip (Oğlun şunu yaptı. Ben yapsam kıyameti koparırdınız) veya (Anne torunu tepene çıkartıyor, çok şımartıyorsun. Söz dinletemiyoruz) gibi sözlerle ana-babayı üzmemelidir. Çocuklarını ana-babanın yanında dövmemeli, azarlamamalıdır. Böyle şeyler ana-babayı üzer.
Hanımını onlardan üstün tutmamak. Peygamber efendimiz buyuruyor ki:(Hanımını anasından üstün tutana lanet olsun! Onun farz ve diğer ibadetleri kabul olmaz.) [Şir'a]
İsimleri ile çağırmamak, sözlerini kesmemek, sözlerinin arasına girmemek. Bilgiçlik taslamamak. Ana-baba yanlış da söylese, öyle değil diyerek itiraz etmemek.
Ana-babanın arasını açacak söz ve hareketlerden uzak durmak. Ana-baba ile oğul veya kızın arasını açacak işlerden uzak durmak. Gelinleri, ana-baba ile oğullarının arasını açacak sözlerden uzak tutmalıdır. Peygamber efendimiz, (Ana ile oğulun arasını açana lanet olsun)buyurmuştur. (Gunye)
Konuşurken, yap, yapma gibi ifadeler kullanmamak. Yapar mısın gibi ricada bulunmalıdır.
Hayır dualarını almak. Ana-baba duasını ganimet bilmek. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:(Üç kişinin duası kabul olur. Ana-baba, mazlum ve misafirin duası.) [Tirmizi]
Beddualarını almamak. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:(Ana-babanın çocuğuna ve mazlumun zalime olan bedduaları, reddolmaz.)[Tirmizi
Acımak, merhamet etmek. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:(Merhamet etmeyene, merhamet edilmez, acımayana acınmaz.) [Müslim]
Sevmek. Her fırsatta ana-babanın ellerini öpmeli, sevdiğini hissettirmelidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:(Annesinin ayağını öpen, Cennetin eşiğini öpmüş olur.) [Şir’a]
Sevinçlerine sevinmek. Bir şeye sevinince, (Ne iyi olmuş, hayırlı olsun) gibi sözlerle memnuniyetini bildirmelidir.
Üzüntülerine üzülmek, dertleri ile hemdert olmak. Bir şeye üzülmüşlerse, (Geçmiş olsun) diyerek ilgilendiğini, üzüldüğünü bildirmeye çalışmalıdır.
Çok söylemelerinden incinmemek. İncinse bile, kesinlikle incindiğini hissettirmemek.
Sitem ve cefalarına kızmamak. Sözlerini hiç duymamış gibi hareket etmek.
Onlardan razı olmak. Ne yapıp yapmalı, onların rızalarını almaya çalışmalıdır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Allahü teâlânın rızası ana-babanın rızasındadır.) [R.Nasihin]
Nazlanmamak. Aksine onların nazına katlanmalıdır. Çünkü ana-baba küçükken bizim çok nazımızı çektiler. Nazlanma sırasının onlarda olduğunu unutmamalıdır.
Sıkıntı görse de, ölseler de kurtulsak diye düşünmemek, çok yaşamalarını arzu etmek. Onlar, bizden çok sıkıntı gördükleri halde, yaşamamızı istemişlerdi. İcabında kendileri aç durup bizi doyurmuşlardı.
Kendinden önce, onlara elbise almak. Kendi yiyeceğinden iyisini onlara vermek.
Uzakta iseler ziyaretlerine gitmek. Ana-baba ve mahrem akrabaları ziyaret etmek vaciptir. Hiç olmazsa, selam göndererek, tatlı mektup yazarak bu günahlardan kurtulmalıdır. Ziyarette sıra, ana, baba, evlat, dede, nine, kardeş, amca, hala, dayı ve teyzedir.
Beraber yemek.
Evlerini temizlemek, boyamak, tamir etmek.
Para vermek. İhtiyaçları olup da söyleyemezler belki.
Malı, parayı onlara serbest etmek. Ne zaman isterseniz, malım, param size feda olsun demeli, bir kızgınlıkları varsa, bu yolla onları teskin etmelidir. Ana-babaya harcanan paradan sual olunmaz. Muhtaç olan ana-babaya yardım farzdır. Kur’an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:(Ana-babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, yolculara infak edin!) [Bekara 215
Ara sıra güzel yemek yapıp, davet etmek. Gönülleri ister de, belki söyleyemezler.
Dostlarını, dost bilip davet ederek gönüllerini almak. Düşmanlarından da uzak durmaya çalışmak.
Hastalandıkları zaman, tedavileri ile meşgul olmak, ilaç almak. Bir bakıcı, bir hizmetçi tutmak yerine, bizzat kendisi hizmet etmeye çalışmalıdır.
Onlara hep dua etmek. Bir hadis-i şerif meali: (Ana-babasına dua etmeyenin rızkı kesilir.)[Şir’a]
Sevabı onlara olmak üzere hac etmek. Âlimlerin çoğuna göre ana-baba için hac caizdir.Hadis-i şerifte buyuruldu ki:(Ölmüş ana-babası adına hac edene, hem kendi, hem de ana-babası için hac yapmış sevabı verilir. Ana-babasının ruhuna müjde verilir.) [Dare Kutni]
Sevabı onlara olmak üzere sadaka vermek. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:(Sadaka verirken, sevabını Müslüman ana-babanızın ruhuna niye hediye etmezsiniz? Hediye ederseniz, verdiğiniz sadakanın sevabı, onların ruhuna gideceği gibi, sevabından hiçbir şey eksilmeden size de yazılır.) [Taberani]