"Biz Daha Ucuza Çıkarıyoruz"

İşte Alp Gürkan'ın Hürriyet'te yayımlanan o röportajı...

Jeoloji mühendisi Alp Gürkan, 1970'li yıllarda İzmir Bayındır'da kurşun-çinko madenini işletmeye soyundu.

1970'li yılların sonlarına doğru yaşanan akaryakıt sıkıntısı ve makine ithalatındaki zorluklar onu işletmenin kapısına kilit vurma noktasına getirdi.

Alp Gürkan, kendi şirketini kapattıktan sonra borçlarını nasıl ödeyeceğini kara kara düşünürken, karşısına Koç Grubu'na ait Tirebolu'daki madeni taşeron olarak işletme fırsatı çıktı. Bazı profesyonel yöneticilerin olumsuz rapor vermesine karşın o dönemde 80'li yaşların başında olan Vehbi Koç kararını verdi:

- Bu işten iki taraf da kazanabilir. Alp Gürkan, bu madeni bizim için işletsin.
Vehbi Koç'un verdiği vize, Gürkan için dönüm noktası oldu:

- Rahmetli Vehbi Bey'in öngörüsü doğru çıktı. Hem biz çok iyi kazandık, hem de onlara kazandırdık. Ben tüm borçlarımı temizleme şansı buldum.

- Sonra ne oldu?

- 2.5 yıllık işletme dönemi sonrasında Koç Grubu, "Bu işe kendimiz devam edeceğiz" kararı aldı.

- Siz ne yaptınız?

- Borçlarımız temizleyip düze çıkmanın verdiği cesaretle Soma'da kömür madeni işine girdim.

- Yönetim Kurulu Başkanlığını yürüttüğünüz Soma Holding de bu vesileyle doğdu değil mi?

- Evet... Ancak, Soma'daki işlerin asıl büyümesi Türkiye Kömür İşletmeleri'nin (TKİ) 2005'te aldığı kararla oldu.

- Neydi o karar?

DEVLET BUNLARA DEVRETMİŞTİ

- TKİ, rödovans karşılığı işleri özel sektöre devretme kararı aldı. O döneme kadar çoğunlukla zarar eden TKİ, bu karar sonrasında kâra geçti.

- Nasıl oldu? Sihirli bir formül mü devreye girdi?

- TKİ, Soma'da kömürü kendisi çıkarırken tonunu 130-140 dolara mal ediyordu. Biz ihaleye girip, tonun TKİ'ye yüzde 15'lik rödovans payı dahil 23.80 dolara çıkarma taahhüdü verdik.

- TKİ, kömürün maliyetini oldukça indirmiş. Bu model size de para kazandırıyor mu?

- Gerek biz, gerekse diğer özel şirketler kâr etmesek bu işe girmezdik.

- Kârlılığa ulaşmak nasıl oldu?

ÖZEL SEKTÖRÜN ÇALIŞMA TARZI DEVREYE GİRMİŞ!

- Bizim mühendis ve işçilerimiz uzaydan gelmedi. Sadece işi iyi planlamak, özel sektörün çalışma tarzı devreye girdi o kadar.

- Yakın zamanda Zonduldak'ta da Türkiye Taşkömürü Kurumu'nun (TTK) açtığı ihaleyi kazanıp, orada da çalışmalara başladınız.

- TTK, MTA'nın verilerine dayanarak ihaleye çıkardığı bölgede 100 milyon tona yakın taş kömürü rezervi olduğunu belirtti. Biz de teklifimizi verip, işi aldık. Şu anda tünelleri açıp, galerileri oluşturma yolunda ilerliyoruz.

- Size söylendiği kadar rezerv var mı?

- Aslında ilk sondajımızda sonuç olumsuz çıktı. Ancak, ben ısrarla bu işi sürdürmemiz gerektiğini söyledim. Sonra nispeten olumlu işaretler almaya başladık. Karadeniz'in altına doğru tünellerimizi ilerleteceğiz.

- Tünel ne kadar ilerleyecek?

- TTK, kendi işlettiği noktalarda 350 metre kadar ilerlemişti. Biz 2-2.5 kilometre kadar ilerleyebiliriz. Aslında 4 kilometreye kadar kömür olabilir ama Karadeniz çukuru riski var.

- Devraldığınız madendeki kömürün parasal değeri ne kadar?

- Eğer TTK'nın bize verdiği raporlardaki kadar kömür çıkarsa, değeri 12 milyar doları bulur. TTK, elini hiçbirşeye sürmeden bu sahadan sönem sonuna kadar 10 milyar lira gelir elde edebilir.