Ukrayna'da Sandıktan Çıkan Mesajın Anlamı Ne?

Haftalardır dünyanın sonuçlarını beklediği Ukrayna Parlamento Seçimleri nihayet pazar günü yapıldı. Söz konusu seçimlere dünyanın ilgisi bir yana, sandıktan beklenen sonuçlar çıktı.
Katılımın, Ukrayna’nın Sovyetler Birliği’nden ayrılışından sonraki son 23 yıldaki en düşük seviyelere gerilediği seçimler, şubat ayında Rusya Federasyonu’na katılan Kırım Özerk Bölgesi ile tek taraflı bağımsızlıklarını ilan eden ve Kiev yönetiminin askeri müdahalesiyle karşılaşan Donetsk ve Lugansk bölgelerinim önemli bir kesiminde gerçekleşmedi.
Ülkenin batı ve orta kesimlerinin ağırlıklı olarak ilgi gösterdiği seçimlerin kesinleşen sonuçlarına göre; düne kadar başbakanlığını yürüten Arseniy Yatsenyuk’un partisi “Halk Cephesi” yüzde 22 oyla ilk sırada yer alırken, cumhurbaşkanı Peter Poroşenko’nun seçimlerden birkaç ay önce kurdurduğu “Poroşenko Bloku” ise Halk Cephesi’nin hemen ardından, az bir farkla, yüzde 21.6 oy oranıyla 2. sırada kaldı. 
‘ULTRA MİLLİYETÇİ’LERİN ZAFERİ
Kamuoyunda ‘Radikal Parti ’ olarak bilinen aşırı Ukrayna milliyetçisi, Rusya ve Rus karşıtı “Partiya Obyednaniya Samopoviç” (Kendine Güven Partisi) ise bunların ardından yüzde 11 civarında oy oranıyla 3. sırada kaldı. Ülkenin doğusunda, savaşın devam ettiği Donbas bölgesindeki, Ukrayna Ordusuna ait “Donbas Tümeni”nin komutanı olan Semen Semençenko da, kendisini “AB yanlısı ve Hıristiyan-demokrat” bir hareket olarak tanıtan bu partinin önde gelensiyasi figürlerinden biri.
26 Ekim seçimlerinden bir tür ‘Pirus zaferi’ ile çıkan bir başka parti ise, yüzde 7.5 oy oranıyla 5. Olan Oleg Liyashko’nun “Radikal Parti” oldu. Çok değil sadece 4 yıl önce kurulan Radikal Parti, Ukrayna ultra milliyetçisi, sağ popülist partinin dikkat çekici özelliklerinden biri, çatışmaların sürdüğü Güneydoğu’daki meşhur Aydar Taburu’nun komutanı Sergey Melnuçuk’a 3. sıradan; İkinci Dünya Savaşı’ndaki Alman İşgali sırasında Nazilerle işbirliği yapan “Ukrayna Kurtuluş Ordusu”nun ünlü komutanı Roman Şukheviç’in oğlu Yuri Şukheviç’i ise 5. sıradan aday olarak göstermiş olması olarak belirtilebilir.
GÜNEYDOĞU’DA MUHALİFLER ÖNDE
Bir önceki genel seçimlerde ortalama yüzde 14 oy alarak ülkenin ikinci büyük siyasal partisi konumunda olan Ukrayna Komünist Partisi’nin (KPU) çok ciddi engelleme ve dava süreçleriyle uğraşarak seçimlere katıldığı ve önceki iktidar partisi Bölgeler Partisi’nin ise fiilen tasfiye olduğu koşullarda muhalefetin ana damarının örgütlendiği “Muhalif Blok” cephesi ise yüzde 10’a yakın bir oy oranıyla yarışı 4. sırada tamamlamayı başardı. 

Halk cumhuriyeti ilan edilen Donetsk ve Lugansk bölgelerinin, Kiev yönetimi tarafından askeri kontrol altında tutulan kesimlerinde de sandıktan Muhalefet Bloğu 1. sırada çıktı. Gene; Kharkov, Dneptopetrovsk, Zaporojye, Nikolayev, Xerson ve Odessa gibi, Rus etnik nüfusunun yoğunlukla yaşadığı ve ağırlıklı olarak Rusça konuşulan illerde de Muhalif Bloğun, sonuçlarda ilk sıralardaki yerini almayı başarması dikkati çekti. 
TİMOŞENKO’NUN 'BEKLENEN' HEZİMETİ
Ukrayna Parlamento seçimlerinin en büyük kaybedeni ise kuşkusuz, eski Başbakanlardan ve Türkiye ve dünya kamuoyunun da yakından tanıdığı Yulya Timoşenko’nun “Anavatan Partisi” oldu. Yüzde 5.7’lik bir oy oranıyla büyük bir hayal kırıklığı yaratan Timoşenko, devrik devlet başkanı Viktor Yanukoniç’in döneminde, hakkındaki yolsuzluklardan dolayı yargılanıp hapse atılmış ve Şubat 2014’teki gösteriler sırasında serbest bırakıldktan hemen sonra, tekerlekli sandalyeyle geldi “Maydan”da göstericilere hitap ederek aktif siyasete fiilen geri dönmüştü. Rusya karşıtlığıyla bilinen Timoşenko’nun, bu sonuçlarla olası yeni koalisyonda yer alması çok zor gözüküyor. 

YENİ BİR KOALİSYON KAPIDA
Seçimlerin arka plandaki en önemli sonuçlarından bir diğeri ise; resmi sonuçlara göre ilk 6 sırayı paylaşan partilerin hemen ardından, yüzde 1’in üzerinde oy alan tam 6 partinin sıralanmasıydı. Bunlar arasında; parti ve gençlik örgütlerinin gösteri ve toplantılarında SS ve Nazi amblem ve işaretlerini taşımak ve göstermekten çekinmeyen aşırı milliyetçi Özgürlük Partisi yüzde 5.7 oranında oy alırken, Komünist Partisi ise % 4’e yakın oy aldı. Seçimlerin tartışmasız en önemli sonucu ise Verhovnaya Rada’da (Ukrayna Meclisi) kurulmasına kesin gözüyle bakılan yeni koalisyon hükümetinin, geçici hükümetin siyasi bileşiminden pek farklı olmayacağı şeklinde. Yine, seçimlerin orta vadeli belki de en mühim sonucu ise, çok parçalı iktidar Bloğu’nun, Donbas Bölgesi’nde devam eden yangına ‘körükle gitme’ olasılığının yüksek olması…