İthal Ürün Çılgınlığı Tam Gaz

Büyük bir bölümü gereksiz ya da lüks ithalata giden harcamalar inanılmaz boyutlara ulaşıyor. Türkiye geçtiğimiz yıl, sadece lüks otomobile 8 milyar dolar, cep telefonuna 2,6 milyar dolar harcadı. Yine, 2014’ün ilk 8 ayında gerçekleştirilen 159,1 milyar dolarlık ithalatın 18,9 milyar doları tüketim ürünlerinden oluştu.

AKILLARA ZİYAN ÜRÜNLER, PARALAR

Dış Ticaret Müsteşarlığı, Hazine ve Merkez Bankası’nın ithalata ilişkin rakamları, milyarlarca doların nasıl gereksizce harcandığını ortaya koyuyor. Verilere göre, Türkiye 2013 yılında 250 milyar dolarlık ithalat yaptı. Bunun 30 milyar doları lüks ithalata gitti. İthal edilen ürünler arasında yok yok. Geçtiğimiz yıl eyer ve koşu takımına 547 milyon dolar, puroya 505 milyon dolar, çikolataya 512 milyon dolar harcadık. Otomobil ithalatına 8 milyar 113 milyon dolar harcanırken, lüks oto satışları da 2012 yılına göre yüzde 31 artış sergiledi. Bu çerçevede; geçen yıl 517 Porsche, 40 Maserati, 21 Bentley, 23 Ferrari, ve 1 Aston Martin Türkiye yollarına çıktı. Türkiye, ithal puro için bile 505 milyon dolar harcadı. Böylece 2002 yılına kıyasla 2013 yılındaki puro ithalatı tam yüzde 80 artış göstermiş oldu.  Aynı dönemdeki karides ve istakoz ithalatı da son 12 yıla kıyasla yüzde 200 arttı. İthal mallar arasında çikolata da 2012’ye göre, yüzde 25’lik bir artış sergileyerek tam 512 milyon dolarımızın yurtdışına gitmesine neden oldu. Yine aynı yıl ithal kahveye de 136 milyon dolar ödedik. Yakut, elmas ve pırlanta ise 2013’te 16 milyon dolarlık, oyuncak da 693 milyon dolarlık bir ithalata konu oldu.

CEP TELEFONU ÇILGINLIĞI

Öte yandan TÜİK verilerine göre, 2013 yılında cep telefonu ithalatına tam 2 milyar 690 milyon dolar ödedik. Bir önceki yıl aynı kaleme 1 milyar 716 milyon dolar harcamıştık.  Hemen her yıl 10 milyon adetin üzerinde ithal gerçekleştirilen sektörde 2012 yılında 10 milyon 627 bin 991 adet olan ithal cep telefonu, geçtiğimiz yıl ise 12 milyon 201 bin 23 adete ulaştı. Son yıllarda cep telefonunda trende akıllı cihazlara dönüştüğü için birim başına fiyat da ortalama 100 dolardan 200 doların üzerine çıktı. Cep telefonu ithalatının yüzde 68’i Çin’den, geri kalanın önemli bir bölümü ise  Vietnam ve Güney Kore’den gerçekleştiriliyor.

BİR ELİNDE CIMBIZ, BİR ELİNDE AYNA

Aynı yıl makyaj malzemeleri için de 259,6 milyon dolarlık ithalat yapıldı. En çok kullanılan kozmetik ürünleri arasında yer alan deodorantlar için 24,2 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirildi. En fazla deodorant ithalatının yapıldığı ülke ise 9,8 milyon dolar ile Almanya oldu. Ruj için de 12,7 milyon dolar harcanırken Polonya 4,3 milyon dolarlık ruj ithalatı ile birinci sırada yer aldı. Geçtiğimiz yıl ithal tüy dökücülere 13,6 milyon dolar, allığa 4,3 milyon dolar, fırça ve cımbıza da 4,7 milyon dolar harcandı.

TEHLİKE ORTA VADELİ PLAN’A DA YANSIDI

Özellikle ithalattaki bu olumsuz tablo, ekonomi yönetimince önlem alınmasına yol açtı. Bu kapsamda, Ekim ayı içerisinde açıklanan ve 2017 yılına kadarki planlamayı içeren Orta Vadeli Plan'da lüks ve ithalat yoğunluğu yüksek tüketim ürünlerinin tespit edilip “caydırıcı vergilendirme” yapılması hükmü de yer aldı. Buna göre; yurtiçi tasarrufları artırmak amacıyla lüks veya ithalat yoğunluğu yüksek tüketim malları tespit edilecek ve ekstra vergilendirmeye tabi tutulacak.