AKP Ba­lı­ke­sir Mil­let­ve­ki­li Tü­lay Ba­buş­cu'nun geç­ti­ği­miz gün­ler­de yap­tı­ğı, "90 yıl­lık rek­lam ara­sı bit­ti­” söz­le­ri epey yan­kı­lan­dı.  Ta­bir ca­iz ise mu­ha­lif par­ti­li­ler ara­sın­da gü­rül­tü ko­par­dı.  Bu Ar­nold Toyn­be­e’­nin ta­bi­riy­le, dur­du­ru­lan Os­man­lı­’nın ye­ni­den ha­re­ke­te geç­me­si an­la­mı­na ge­li­yor.  Bu­nun­la bir­lik­te bu rek­lam ara­sı bir yö­nüy­le Hiz­bul­lah ile İs­ra­il di­ğer yö­nüy­le Su­ri­ye re­ji­mi ile İs­ra­il ara­sın­da­ki ça­tış­ma­lar için uyar­la­na­bi­lir. Öy­le­dir de. Asıl po­zis­yon­la­rı  (calm) ya­ni sü­ku­net ol­ma­sı­na rağ­men rek­lam ara­la­rın­da gös­te­ri ba­bın­dan ge­ri­li­mi  (ten­se) tır­man­dı­rı­yor ve ge­ri­li­me ya­tı­rım ya­pı­yor­lar.  Böy­le­ce İs­ra­il­li si­ya­set­çi­ler sa­vaş oyun­la­rı üze­rin­den İs­ra­il hal­kı­nın sa­da­ka­ti­ni ve­ya des­te­ği­ni ka­za­nır­ken Hiz­bul­lah da Müs­lü­man gö­nül­le­ri ve zi­hin­le­ri ka­zan­ma­ya ça­lı­şı­yor.  Hiz­bul­lah di­re­niş IŞİD ise hi­la­fet üze­rin­den gö­nül­le­re ve zi­hin­le­re hi­tap edi­yor. Tam bir al­gı ope­ras­yo­nu.  Hiz­bul­lah bu­gü­ne ka­dar di­re­niş rek­la­mı üze­rin­den epey gön­le gir­di ve zi­hin­le­ri çel­di. Di­re­niş rek­la­mıy­la zi­hin çe­len ve gö­nül ça­lan bir ör­güt.  La­kin Su­ri­ye­’de Esat ile bir­lik­te eş ka­til ol­ma­sıy­la ka­zan­dık­la­rı­nı kay­bet­ti. Şim­di iti­bar kur­tar­mak için bir mi­sil­le­me­de bu­lun­du ama tır­man­dır­ma yan­lı­sı de­ğil.  Hiz­bul­lah iti­ba­rı­nı kur­ta­rır­ken Ne­tan­ya­hu da se­çim­le­ri ko­ta­ra­cak!  Al gü­lüm ver gü­lüm. İs­ra­il dur­duk yer­de ne­den Ku­nay­tı­ra böl­ge­sin­de Hiz­bul­lah-İran kar­ma  kon­vo­yu­nu he­def al­dı; Ci­had Muğ­ni­ye ve  Ka­sım Sü­ley­ma­ni­’nin  yar­dım­cı­la­rın­dan ol­du­ğu ile­ri sü­rü­len İran­lı Ge­ne­ral Mu­ham­med Ali Al­lah­da­di­’yi öl­dür­dü?  Bu yol­la ne­den sa­kin olan hat­tı alev­len­dir­di ve­ya kı­zış­tır­dı?  Bu­nun en önem­li ne­den­le­rin­den bi­ri­si 17 Mar­t’­ta (2015) ya­pı­la­cak er­ken se­çim­ler.  Er­ken se­çim ka­ra­rı­nın ar­dın­da Li­kud Cep­he­si­nin ya­şa­dı­ğı kan kay­bı ve eri­me ge­li­yor­du.  Gü­ney­de kay­bet­ti­ği­ni ku­zey­de to­par­la­ma­ya ça­lı­şı­yor. Kan kay­bı­nı dur­dur­mak için er­ken se­çim ka­ra­rı al­dı. La­kin to­par­lan­mak için de sür­tüş­me­ye ih­ti­ya­cı var­dı.

*

Gaz­ze du­rur­ken pe­ki ne­den ku­zey he­de­fi­ni ve­ya Hiz­bul­la­h’­ı seç­ti? Ay­rı­ca ne­den Hiz­bul­la­h’­ı Lüb­nan da de­ğil de Su­ri­ye­’de vur­du?  Bu so­ru­lar önem­li so­ru­lar.  Bu­nun te­mel ne­de­ni gü­ney cep­he­si­nin has­bi ku­zey cep­he­si ya­ni Hiz­bul­lah ise hi­sa­bi ol­ma­sı­dır.  Bi­ri has­bi di­ğe­ri he­sap­çı.  İs­ra­il’­in he­def al­dı­ğı grup­ta önem­li isim­le­rin ol­ma­sı İs­ra­il açı­sın­dan bü­yük av par­ti­si ve bü­yük rek­lam pas­ta­sı an­la­mı­na ge­li­yor. Bu sal­dı­rı ay­rı­ca bir kez da­ha Hiz­bul­la­h’­ın İs­ra­il’­in kös­te­bek yu­va­sı ol­du­ğu­nu gös­te­ri­yor. İs­ra­il is­tih­ba­ra­tı Hiz­bul­la­h’­ın inin­de.  Hiz­bul­lah kon­vo­yu­nun Su­ri­ye­’de vu­rul­ma­sı as­lın­da bir taş­la bir­çok kuş vur­mak an­la­mı­na ge­li­yor.  İran-Hiz­bul­lah be­ra­ber­li­ği­ni de­şif­re et­ti ve bu be­ra­ber­lik kim­se­nin na­za­rın­da meş­ru de­ğil. Ta­bir ca­iz­se İs­ra­il İran-Hiz­bul­lah be­ra­ber­li­ği­ni sa­vun­ma­sız da­ha doğ­ru­su cür­mü meş­hut ha­lin­de ya­ka­la­dı ve av­la­dı. Ulus­la­ra­ra­sı hu­ku­ka gö­re su­çüs­tü yap­tı. Bu ne­den­le de Hiz­bul­lah mi­sil­le­me­yi Su­ri­ye üze­rin­den de­ğil de meş­ru­iyet da­ire­si­ni ak­la ge­ti­ren Me­za­ri­u Şe­b’­a üze­rin­den yap­tı.  Ne­den Gaz­ze ye­ri­ne Ku­nay­tı­ra böl­ge­si­ni seç­ti so­ru­su­nun bir baş­ka ce­va­bı da şu­dur: . Bu­nun ne­de­ni de İs­ra­il bas­kın bir sal­dı­rı ya­ni rek­lam ara­sı is­te­me­si­dir.  Gaz­ze ile se­çim­ler ön­ce­sin­de ye­ni­den de­rin­le­me­si­ne da­laş­mak is­te­mi­yor. Kı­sa­ca sal­dı­rı iki ta­raf için de rek­lam amaç­lı.

*

İs­ra­il sal­dı­rı­sı­nı açık et­ti zi­ra rek­la­ma ih­ti­ya­cı var­dı. Vu­ra­nın rek­la­ma ih­ti­ya­cı ol­du­ğu gi­bi vu­ru­la­nın da di­re­niş gös­te­ri­si için rek­la­ma ih­ti­ya­cı var­dı on­lar da etek­le­rin­de­ki­ni dök­tü­ler ve Ci­had Muğ­ni­ye ve İran­lı ge­ne­ra­lin ölü­mü­nü ilan et­ti­ler. La­kin on­dan öte git­me­ye me­cal­le­ri yok­tu. Hiz­bul­lah mi­sil­le­me­siy­le bir­lik­te iti­ba­rı­nı kur­tar­mak is­te­di.  İs­ra­il Sa­vun­ma Ba­ka­nı Mo­şe Ya­lo­n’­un da ifa­de et­ti­ği gi­bi, Hiz­bul­lah UNI­FIL ara­cı­lı­ğıy­la İs­ra­il’­e tır­man­dır­ma yan­lı­sı ol­ma­dı­ğı me­sa­jı­nı ilet­miş­tir.  Zi­ra Hiz­bul­la­h’­ın Su­ri­ye hal­kı­nı öl­dür­mek gi­bi da­ha mü­him iş­le­ri var. İs­ra­il ile ge­niş bir cep­he aç­ma ni­ye­ti ol­ma­dı­ğı gi­bi gü­cü de yok­tur. Gü­cü­nü Su­ri­ye hal­kı­nı ve Ye­men hal­kı­nı öl­dür­mek üze­re se­fer­ber et­miş­tir.  İs­ra­il de Hiz­bul­la­h’­ın mi­sil­le­me dı­şın­da açık ve top­ye­kün bir sa­vaş yü­rü­te­me­ye­ce­ği­ni bil­di­ği için iki ta­ra­fın ama­cı da rek­lam ara­sıy­la sı­nır­lı kal­mış­tır. Hu­mey­ni,  1979 yı­lın­da Car­ter ye­ri­ne re­hi­ne­ler kri­ziy­le Re­aga­n’­ın önü­nü aç­ma­sı gi­bi Nas­ral­lah da ta­ban des­te­ği eri­yen Ne­tan­ya­hu­’yu rek­lam üze­rin­den par­lat­mış, se­çim hiz­me­ti sun­muş­tur.  Bu bir id­di­a de­ğil va­ka. İs­ra­il’­de ya­pı­lan son ka­mu­oyu yok­la­ma­la­rı (The Je­ru­sa­lem Post, Ma­’a­riv Sof Has­ha­vu­a or­tak an­ke­ti) Hiz­bul­lah ile ya­şa­nı­lan sür­tüş­me ve ku­zey­de­ki ge­ri­lim­den son­ra Ne­tan­ya­hu­’nun oy­la­rın­da ar­tış ol­du­ğu­nu or­ta­ya koy­mak­ta­dır.  Ken­di­si­ni ya­ka­la­yan ve ge­çen Si­yo­nist Bir­lik ile ara­sı­nı ye­ni­den aç­mış ve Hiz­bul­lah ka­yıp­la­rı sa­ye­sin­de bir iki san­dal­ye de öne fır­la­mış­tır. Ne­tan­ya­hu­’nun ki­şi­sel po­pü­ler­li­ği yüz­de 38 se­vi­ye­sin­den yüz­de 44 se­vi­ye­si­ne tır­man­mış­tır (http://www.jpost.com/Is­ra­el-Elec­ti­ons/Hos­ti­li­ti­es-in-North-gi­ve-Li­kud-bo­ost-in-la­test-Post-poll-389496 ).  Hiz­bul­lah sağ ol­sun!  Ne­tan­ya­hu için on­dan öte­si Şa­m’­da ka­yı­sı olur­du. Ne­tan­ya­hu bu du­rum­da Nas­ral­lah için uzun ömür di­le­ğin­de bu­lun­muş ol­ma­lı­dır. İki ta­raf da bu gi­bi sa­vaş oyun­la­rıy­la bir­le­ri­nin sır­tı­nı ka­şı­yor.  Rek­lam ara­sın­dan son­ra her iki ta­raf da as­li po­zis­yo­nu­na av­det et­miş­tir.  İki ta­ra­fın da bir­bir­le­riy­le sür­tüş­mek­ten maa­da ya­pa­cak­la­rı mü­him iş­le­ri var­dır.