Toplu Kıyımdan İlhaka Kırım Tatarları

Yüz binlerce Tatar yolculuk esnasında ve götürüldükleri yerlerde can verdi. Tatarlar için ikinci büyük travma Kırım'ın geçen yıl Rusya tarafından işgal edilmesi ve baskı döneminin yeniden başlaması oldu.

Kırım Tatarlarının tarihte Rusların uygulamaları nedeniyle büyük mağduriyetlere uğradıkları ilk icraat, 1783’te Çarlık Rusyası'nın Kırım’ı ilhak ederek buradaki hanlığı ortadan kaldırması oldu. Osmanlı Devleti ile uzun yıllar ittifak halinde olan Tatarlar, topraklarından çıkmaya zorlandı ve 1 milyon 800 bin'i 1783-1922 yılları arasında Osmanlı topraklarına göç etti.  

İkinci Dünya Savaşı başladığında Nazi Almanyası orduları Kırım’a girdi. Kırım Tatarlarının bir kısmı Alman ordusuna esir düşerek orduya katılmak zorunda kaldı. Bir kısmı da Alman savaş sanayisinde işgücü olarak kullanmak üzere zorla Almanya’ya götürüldü. Ancak Kırım‘da süren savaşlar sırasında Sovyet Kızıl Ordusu, Almanlara yardım ettiğini öne sürerek hain ilan ettiği Kırım Tatarlarına yönelik öldürme, tecavüz ve yağma hareketlerini başlattı.

Tatarlar için ilk büyük acı

Sovyetler Birliği lideri Stalin, 11 Mayıs 1944’te Kırım Tatarlarının son ferdine kadar Kırım’dan sürülmesi kararını verdi. Böylece Tatarlar için asıl büyük felaket başladı. 17 Mayıs’ı 18 Mayıs’a bağlayan gece Kırım’ın her yerinde aynı anda evler basıldı.  

Hazırlanmaları için 15-20 dakika zaman verilen Kırım Tatarlarına, yalnızca ellerinde taşıyabilecekleri kadar eşya almaları izni verildi. Böylece yüz binlerce Tatar'ın sürgünü başladı. 

Hayvan vagonlarına yüklenen Tatarlar Orta Asya, Urallar ve Sibirya’ya gönderildi. Toplama kamplarında, ağır şartlar altında yaşamak zorunda kaldı. 

Kırım Tatar toplumu kaynaklarına göre, sürgün yolculuğu ve takip eden yıllardaki sefalet şartları nedeniyle ölüm yolculuğuna çıkan yaklaşık 430 bin Tatarın yarıya yakını hayatını kaybetti. 

 Sürgün sonrasında Kırım’da  Kırım Tatarlarından kalan tüm mallar yağmalandı,Kırım Türk-İslam geçmişine ait neredeyse tüm bina, abide ve eserler yerle bir edildi. Kırım’da Türkçe isim taşıyan yüzlerce şehir, kasaba ve köyün adları değiştirildi. Kırım Tatarlarından boşalan bölgelere ise 1944’ten itibaren Rus ve Ukraynalılar yerleştirildi