Sanayi Üretimi Tavan Yaptı

Son 13 yılda temelleri sağlam atılan istikrarla birlikte, takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi 7,2’ye, arındırılmamış yüzde 8,47'ye çıktı. Beklentilerin üzerindeki bu tablo, ekonomistleri bile şaşırttı.

Türkiye ekonomisini dolar üzerinden hedef alanların planı tutmadı. 7 Haziran sonrası oluşan seçim belirsizliğine rağmen son 13 yılda temelle sağlam atılan ekonomik istikrar, dolarda 3 lirayı aşan operasyonlara prim vermedi. Türkiye'nin sanayi üretimi ağustos ayında yüzde 8.47 artışla son 12 ayın en yüksek düzeyine ulaştı. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi 7.2'ye yükseldi. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi de bir önceki aya kıyasla yüzde 2,9 arttı. Spekülatif hareketlerin etkisiyle 20 Ağustos'ta 3 lirayı aşan kur, uzun bir süre bu seviyede tutunmuş, önceki gün ise 2.92 liraya kadar düşmüştü.

AYLIK ARTIŞ YÜZDE 2.9 OLDU

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ağustos ayına ilişkin sanayi üretim endeksi sonuçlarını açıkladı. Buna göre, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi, ağustosta bir önceki aya göre yüzde 2,9 artış gösterdi. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış hesaplamada, ağustosta bir önceki aya göre madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi yüzde 2, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 3,3, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi de yüzde 1,2 arttı.

SON 12 AYIN EN YÜKSEK ARTIŞI

İmalat sanayii alt sektörleri incelendiğinde, söz konusu dönemde en yüksek artış yüzde 30,9 ile bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatında gerçekleşti. Bu artışı yüzde 10,2 ile tütün ürünleri imalatı ve yüzde 9,6 ile elektrikli teçhizat imalatı takip etti. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,2 artış kaydetti. Sanayi üretimi ağustosta yüzde 8,47 düzeyinde artarak son 12 ayın en yüksek artışını kaydetti. Böylelikle, 2014 ağustos ayından bu yana en yüksek artış hızına ulaştı. Ekonomist Haluk Bürümcekçi, ağustosta sanayi üretimi (arındırılmamış) yıllık bazda yüzde 8,5 artışla beklentilerin çok üzerinde bir değişim gösterdiğini vurguladı.

Riskler aşağı yönlü

Ekonomist Haluk Bürümcekçi, büyüme için aşağı yönlü risklerin ağır basmaya devam ettiğini kaydetti. Bürümcekçi, “2015 yılı büyüme tahminimiz olan yüzde 2,9 üzerinde risklerin sınırlı da olsa aşağı yönde devam ettiğini düşünmekteyiz” dedi. Ara malı ithalatındaki daralmaya ilişkin Bürümcekci, sanayi üretimi açısından gerçekleşmenin bu beklentiyi doğrulamadığını gösterdiğini söyledi.

Beklentinin oldukça üzerinde

Halk Yatırım'ın Yatırım Danışmanlığı ve Araştırma Direktörü Banu Kıvcı Tokalı, sanayi üretiminin yıllık değişimindeki dalgalanmanın, ağustosta beklentinin oldukça üzerinde gerçekleşen yüzde 8,5'lik yıllık yükselişle çarpıcı bir şekilde gerçekleşmeye devam ettiğini söyledi. Tokalı, üretim gerçekleşmesinin beklentilerden ciddi ölçüde farklılaşmasında dayanıklı tüketim mallarının etkili olduğuna dikkati çekti.

Yıl sonu büyüme % 3,4 olur

Ziraat Yatırım Ekonomisti Bora Tamer Yılmaz, Türkiye'nin dünya büyümesi için öncü gösterge niteliğinde olduğuna dikkati çeken Yılmaz, küresel tedarik zincirinde son ürün haline gelmeden önce Türkiye'de çeşitli parça ve aksamların üretildiğini, ardından Almanya başta olmak üzere bu parçaların nihai ürün halini aldığını kaydetti.

Ekonomik canlılığın göstergesi

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, ağustos ayında, geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 7,2 artış gösteren sanayi üretimi için “Gerçekten sevindirici bir rakam. Beklenti üstü bir rakam. Dünya üstündeki o kötümser belirsizliğe rağmen bu artış, ekonomimizin ne kadar canlı olduğunu çarkların dönmeye devam ettiğinin bir göstergesi” ifadelerini kullandı. Işık, IMF'in Türkiye'nin büyüme tahminlerini düşürmesiyle ilgili olarak ise, “Türkiye gibi ülkeler yüksek büyüme oranlarını hedeflemeli. 2 yıldır büyüme oranlarımızda biraz yavaşlama var. Tasarrufların artırılmasına yönelik gayret göstereceğiz.” dedi. Yerli otomobile ilişkin de açıklamada bulunan Bakan Işık, “Yerli otomobil için prototipler üretildi, testler yapılıyor, seçimlerden sonra bir lansman yapmayı planlıyoruz. Seri üretimle 2020'de pazara çıkmış olmasını planlıyoruz” diye konuştu.