Hayrettin Karaman

Hayrettin Karaman

Anayasa, Ulus ve Din

Anayasa, Ulus ve Din

Ergenekon soruşturmasında yer alan belgeye göre Kara Kuvvetleri Komutanı iken Büyükanıt şöyle demiş: "Anayasa'nın 2. maddesine göre… ülkü, dil, kültür birliği ulusun oluşmasında temel unsurlardır. Din konusu ulusun oluşumunda söz konusu değildir."

Bir kere Anayasa'nın hiçbir yerinde "ulusun oluşmasının temel unsurları şunlardır" şeklinde bir ifade ve sınırlama yoktur. Dinin, ulusun oluşumunda oynadığı role de temas edilmemiştir.

Eğer Atatürk milliyetçiliğinde dinin yeri yoksa, komutan bunu demek istiyorsa bu takdirde bu milliyetçilik anlayışının, Anayasa'ya göre mutlak üstünlüğü bulunan millet iradesinde yeri olup olmadığını sorgulamak gerekir. Yüzde yüze yakını Müslüman olan bu ülke insanının milliyetçilik anlayışından da, hayatından da dini kaldırmak mümkün değildir ve mümkün de olmayacaktır.

Türkiye laik ulus devletinde üst kimlik problemi vardır; bu üst kimlikte din olmayacaksa etnik aidiyet de olmaz. Ama bu bir "üst kimlik" meselesidir ve şu anda konumuz dışındadır, ancak farklılık içinde bir ulus teşkil eden insan guruplarının kimliklerinde din çok önemli ve bizde kahir ekseriyetle ön planda yer alır.

Atatürk de yeni Türkiye'yi kurarken büyük ölçüde dine ve din adamlarına dayanmış, bu unsuru her fırsatta dile getirmiş ve desteğini almıştır. "Daha sonra bundan vazgeçti veya baştan beri bu bir politika idi" denirse, bu "vazgeçti, politika yaptı" iddiasının etik ve hukuki açıklaması bu iddiada olanlara düşer.

Şimdi Anayasa'ya dönelim ve Kara Kuvvetleri Komutanı'nın iddiasının burada yer alıp almadığına bakalım.

"MADDE 2.– Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk devletidir."

Burada Atatürk milliyetçiliğine atıf var.

Başlangıç kısmına bakalım:

"(Değişik: 3.10.2001-4709/1 md.) Hiçbir faaliyetin Türk millî menfaatlerinin, Türk varlığının, devleti ve ülkesiyle bölünmezliği esasının, Türklüğün tarihî ve manevî değerlerinin, Atatürk milliyetçiliği, ilke ve inkılâpları ve medeniyetçiliğinin karşısında korunma göremeyeceği ve lâiklik ilkesinin gereği olarak kutsal din duygularının, devlet işlerine ve politikaya kesinlikle karıştırılamayacağı;"

Burada da "Türklüğün tarihî ve manevî değerleri"ne atıf var ve bu değerlere karşı hiçbirbir faaliyetin korunamayacağı ifade ediliyor.

Türklüğün tarihî ve manevî değerleri içinden dini çekip çıkarırsanız geriye ne kalır? Ve çıkarabilir misiniz?

"Millet iradesinin mutlak üstünlüğü, egemenliğin kayıtsız şartsız Türk milletine ait olduğu ve bunu millet adına kullanmaya yetkili kılınan hiçbir kişi ve kuruluşun, bu Anayasa'da gösterilen hürriyetçi demokrasi ve bunun icaplarıyla belirlenmiş hukuk düzeni dışına çıkamayacağı;"

Bu paragrafta "Millet iradesinin mutlak üstünlüğü ve egemenliğin ona ait olduğu" güçlü bir şekilde ifade edilmiştir.

Şimdi sayın komutanın mantık silsilesini kurup itirazımızı ileri sürelim:

Ona göre "Atatürk milliyetçiliği anayasal zorunluluktur, bu milliyetçiliğin unsurları içinde din yoktur, buna rağmen kimlik konusunda yapılan araştırmalarda 'Kendinizi nasıl tanımlıyorsunuz?' şeklindeki soruyu, halkın yüzde 44.6'sı 'öncelikle Müslüman' olarak tanımlamış, öncelikle Türk olarak tanımlayanların oranı 1999'da yüzde 20.8 iken 2006'da yüzde 19.4'e inmiştir. Bu durum Atatürk'ten sonraki bütün nesillerin suçudur ve bu komutanları rahatsız etmektedir."

İtirazımız:

Kim olursa olsun millet içinden bir fert bir milliyetçilik anlayışı belirler ve bunu halka rağmen mecburi kılarsa o sitemin adı nedir? Demokratik cumhuriyet midir?

En üstün irade halkın mıdır, başka birinin midir?

Halk Anayasa'yı değiştirmek ve bu çelişkileri, belirsizlikleri gidermek istiyor; bir azınlığın buna karşı çıkması ve milli iradeyi bastırması demokrasi mi oluyor?

"Efendim milliyetçiliğin unsurları içine dini koyarsak laiklik elden gider" diyenler vardır.

Merak etmeyin, milliyetçilik unsurları içinde diğerlerine eşit olarak dinin de bulunduğu ulus devlet laik olmaktan çıkmaz; çünkü -laik olmayan- İslamî devlette din, diğer unsurlara eşit değil, onların üstündedir ve onlara hakimdir.

Son bir şey daha:

Anayasa'nın 3. maddesine göre devletin milli marşı İstiklal Marşı'dır ve orada şu mısra vardır:

"Hakkıdır Hakk'a tapan milletimin istiklal".


Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Hayrettin Karaman Arşivi