Yılmaz Öztuna

Yılmaz Öztuna

İstanbul Ortodoks Zirvesi

İstanbul Ortodoks Zirvesi

Ökümenik Patrik (Cihan Pakriki) unvanı Türkiye dışında 195 devlet tarafından kabûl edilen Ordodoks mezhebinin en büyük din adamı Bartolemeos İstanbul Fener’deki patrikhanede, Rusya Ortodoks patriki Kiril’le buluştu. İki Patrik Ankara’da Cumhurbaşkanımız ve Başbakanımız’la da görüşecekler.
Moskova Patriki, 5 Ortodoks patrikinden biridir (İstanbul, Kudüs, Antakya, İskenderiyye, Moskova). 1920’ye kadar ilk 4 patrik Osmanlı tab’ası idi. Moskova, diğerlerinden pek çok sonra kurulmuştur. Ocak 1588’de Cihan Padişahı ve Kayser-i Rûm (Roma İmparatoru) sıfatıyla Patrik atayıp azline yetkili Ortodoks’luğun hâmîsi Üçüncü Sultan Murâd’ın izniyle İstanbul patriki Yeremia, Moskova’ya gitti. Rusya metropoliti (başpiskoposu) İova’ya halefleri için de geçerli (patrik) unvanını verdi.
Fâtih Sultan Mehmed, Fetih’ten hemen sonra bir kaç gün sürekli, Yunanca konuşarak Gennadios’la anlaştı ve onu patrik atadı. Osmanlı düzeninde patrik vezîr (mareşal) protokolündedir. Padişahın izniyle, Osmanlı gücünü göstermek için Patrik’in (ökümenik) sıfatı korunmuştur. Bütün bu anlattıklarımı bilen Atatürk’ün müsamahası ile de engellenmedi. Sonradan, Fâtih ve Atatürk’ten fazla milliyetçi olduğumuzu göstermek için, Patrik’in unvanları, malı mülkü ile uğraşmaya başladık. Bütün Hristiyan dünyasını karşımıza almak marifetini de başardık.
1639’da Dördüncü Murad Kryllos II ve 1657’de Köprülü Mehmed Paşa Parthenos III ile 22 Nisan 1821’de İkinci Mahmud Gregorios V’i, 3 patriki, astırdılar. Zira patrik de bir üst makam Osmanlı görevlisi idi. Sultan Mahmud, Yunan ihtilâli için İstanbul Rumları’nı ayaklandırmak isteyen Patrik’i patrikhâne orta kapısında üç gün halka teşhir etti ki o tarihten beri bu kapı kapalıdır.
Moskova Patriki, seçilir seçilmez ilk ziyaretini İstanbul’a yaparak, Fener Patriki’nin Ortodoks âleminin 1.’si olduğunu vurguladı.
Demokrasi ve liberal ekonomi pek çok gelişmiş, fakat sanılanın aksine, din ve milliyet akımları zayıflamamış, güç kazanmıştır.


Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yılmaz Öztuna Arşivi