Toplum, uzun süre Anayasa değişikliğini bekledi. Bu iktidardan önce de bu iktidar zamanında da değişikliğe dair çok şey konuşuldu. Böylece ilk defa bir sivil Anayasaya kavuşacaktık.
Fakat olmadı. AK Parti, en güçlü olduğu zamanlarda bile siyasi mutabakat aradı. Bulamayınca sivil anayasa ihtimali en azından şimdilik kaldı.
Ama bugün, ümitlerin biraz da tükendiği biz zamanda 13 maddelik çok önemli bir değişiklik teklifi gündemde. Bütün maddeler değişseydi orada ana unsurlar ve nisbeten teferruatlar olacaktı. Öyle görülüyor ki iktidar partisinin hazırladığı bu 13 madde işte o ana unsurlardır. Uzun yıllardır toplumda tartışılan konular değişiklik olarak anayasaya taşınmış bulunuyor.
Bu 13 madde sanki Anayasanın özü gibi.
Mezkür maddeler incelendiğinde dört kısma ayrıldığı görülüyor.
Yargı ile alakalı değişiklikler.
Siyasi partilerle alakalı değişiklikler.
Kamu çalışanlarıyla alakalı değişiklikler.
Vatandaşlarla alakalı değişiklikler.
Yargı ile alakalı olanlar da üçe ayrılıyor HSYK, YAŞ ve Askerî Yargı. HSYK 7 üyeden 21’e çıkıyor. Meclis bu kurula üye gönderiyor. Üç daireye ayrılıyor. Kararlarına karşı dava açma hakkı doğuyor. YAŞ kararları mahkemeye verilebiliyor. Böylece yıllardır beklenen bir adaletsizlik son bulacak. Adı, darbe, cunta, çete gibi hukuksuzluklara karışmış alan askerî şahıslar, askerî mahkemede değil sivil mahkemede yargılanacak.
Artık bir savcı bir beyanat hoşuna gitmedi diye kalkıp bir partiyi kapatamayacak. Parti ile politikacı tefrik edilecek. Parti kapatabilmek için başsavcı, meclisten izin alacak. Bu da 367 oyla mümkün olacak. Kapatma davaları sadece siyaseti şiddet aracı olarak kullanma durumlarına münhasır bulunacak.
Memurlar için grev gibi geniş haklar tanınıyor. Vatandaşla idare arasındaki ihtilaflara hakemlik kurumu getiriliyor Bu hakemliğe ombusdmanlık denmekte. Bu çirkin kelime yerine hakemlik denmeli ve ayrıca kanunların diline çok dikkat edilmelidir. Anayasanın ve temel kanunların dili kendileri kadar mühimdir.
AK Parti temsilcileri bu değişiklik için muhalefet partilerinden destek arayışındalar.
Şüphesiz ki.
Muhalefet noter değildir.
Kendi görüşlerini söyleyecek.
Beklenen muhalefetin tarih önünde katkı vermesidir. İnadına her şeye hayır olmaz. Aksine sivilleşmeye, hukukun üstünlüğüne, demokratikleşmeye daha bir yol açmalılar. İktidarın cesaret edemediğini bile masaya getirmeli. Muhalefetin dokunulmazlıkla ilgili diyecekleri olabilir. Sadece kürsü dokunulmazlığı kalsın derse haklıdır. Keza seçim barajına da itirazı olabilir. Bu baraj da artık ülkemize yakışmıyor. O da yüzde 5 veya 3 gibi makul bir yere çekilebilir. Anayasa Mahkemesi ve Siyasi Partiler Kanunu için de diyecekleri olabilir.
Bugünkü değişiklik yarınki Türkiye içindir.
Kazanan iktidar değil, yarınlarımız olacaktır.
Muhalefetten sağduyu, iktidardan da muhalefete karşı anlayış bekliyoruz.
Sivil anayasa yapamama ayıbından kısmen olsun kurtulalım.