‘30’lu-’40’lı yıllarda hacca gidilir miydi?
Sovyetler zamanında bile Rusya’nın bazı bölgelerinden sembolik sayıda Müslüman, hacca gittiklerine göre Tek Parti rejiminde de gidenler olmuştur. Gerçi vatandaş da hâl mi kalmıştır? Önce dünya savaşları, sonra sosyal savaşlar her şeyi bitirmiş.
Cami, ezan, cemaat, minare hangi değer varsa terör çapında zorbalıkların uygulandığı bir zamanda hacca gitmek de herhalde cesaret isterdi.
Her devirde Anayasada din ve vicdan hürriyeti, inanç hürriyeti, seyahat hürriyeti vardır ama uygulamaya gelince hava değişir?
Tek Partinin ‘50 öncesini görmediysek de 70’li yıllar iktidarını yaşadık.
O yıllardaki tatbikatlar eski günleri için karinedir.
‘70’lerde ne yapılırdı?
Anlatacağız ama zor inanacaksınız.
‘70’ler CHP iktidarında hacca gidiş, geliş, şehre kabul, hediye taşıma yüz kızartıcı muamelelere maruz kalırdı. Bir kere hacca gitme imkânı sınırlandıkça sınırlanırdı. Bu arada radyo ve gazetelerde de alabildiğine propaganda olurdu.
Bas bas bağırırlardı. Paralarımız Araplara yediriliyor diye. Bunu diyenler, zerre kadar fırsat bulunca ok gibi Paris’e Londra’ya fırlarlardı.
Hacca gitmek çok zordu. Adaylara döviz verilmemesi için el altından bankalara genelge yollanmıştı. Bütün bunlara rağmen, vatandaş, bin türlü çileye katlanarak yine de hacca gidince dönüşte burnundan getirilirdi.
Günlerce karantina hayatı yaşarlardı.
Bir yere sahra çadırı kurulur. Etrafına zaptiyeler dikilir, garip Müslümanlar da güneşin veya soğuğun altında beklerlerdi. Güya Arabistan’da salgın hastalık varmış. Kötü adamların kötü usullerle kötü ruhları çıkartma yalanları gibi karantinada hastalıkları ortadan kaldırırlardı. Bu arada zemzemler dökülür, hurmalar atılır, hacılar da her fırsatta azar üstüne azar yerdi. Halbuki bu insanlar, yaşını başını almış garibanlardı. Çoğu köylü ve taşralıydı. Bir ömür üç kuruşu bir araya getirip bu vesileyle yurt dışına çıkarlardı. Çıktıkları çıkacakları bundan ibaretti.
Askerlik, hastalık ve hac sebebiyle yaşadıkları yerlerden çıkarlardı...
Tek Parti zihniyeti, sırf aşağılamak, sırf ezmek, sırf yıldırmak için onlara vebalı muamelesi yapardı.
İşte CHP’nin sicilinden bir sayfa daha...
Böylesi günleri sen de yaşamak istemiyorsan 12 Eylülde referanduma evet de.
CHP iktidarları, karartma ve karantina günleridir.