Mahir Kaynak

Mahir Kaynak

Çözüm önerisi

Çözüm önerisi

Olayları sadece analiz etmek ve eleştirmek kolaydır. Mesela muhalefet iktidarın hiç iyi bir şey yapmadığını söylüyor ama bir alternatif ileri sürmüyor.

İktidarın en başarılı alan olduğu ekonomide eskiden beri bazı endişelerim var ve bu gidişi engelleyecek politikalar üretileceğini düşünüyorum. Bu dönem büyümede dünya rekoru kırdık ama çok fazla sevindiğimi söyleyemem.

Geçmişte de bir çok kez tekrarladım. Ekonomiyi sadece rakamlara indirgemek ve kaliteyi ihmal edip kantite ile yetinmek ciddi sorunlara yol açabilir. Türkiye büyürken buna dış ticaret açığı eşlik ediyor. Şimdi sıcak para girişini sınırlandırmak için tedbirler alınmaya çalışılıyor. Oysa başından beri sıcak para yatırıma dönüştürülebilir ve bugünkü durumun tersi sağlanabilirdi. Ekonomideki büyümenin iki göstergesi vardır. Birisi talebin artrması diğeri bunu karşılayacak kadar mal ve hizmet üretilmesi. Bizdeki talep artışı önce gelirlerin artması sonra bunun talebe dönüşmesi şeklinde olmadı. Bankalar dışardan sağladıkları fonları tüketici kredisine dönüştürdüler ve talepte hızlı bir artış yaşandı. Bir çok malları, en azından ara malları, ülkede üretmediğimiz için ithalatta ciddi bir artış oldu ve bunu finanse etmek için dış borç bulundu. Hatta şöyle söyleyebiliriz. Önce ithalat yapılıp sonra bunun finansmanı sağlanmaz, önce para girer sonra bunun yarattığı satın alma gücünü karşılamak için ithalat yapılır.

Başından beri sıcak para karşılığında tüketici kredilerini artırmak yerine bu fonları yatırıma tahsis etseydik durum bugünkünden çok farklı olurdu. Dışardan gelen sıcak para nerede kullanılacağını belirlemez. Siz buna karşılık tüketici kredilerini artırırsanız tüketim artar bu fonları yatırıma yöneltirseniz hem üretim artar hem de bunun yaratacağı gelir talebi oluşturur. Talep artışı yeterli olmazsa bıunu sağlamaktan daha kolay bir şey yoktur.

Eğer bankalar tüketici kredileri yerine yatırımı finanse etselerdi ve Merkez Bankası bu kredilere karşılık reeskont kredisi verseydi ve fazinin bir bölümünü devlet üstlenseydi sıcak para yatırmı finanse etmiş olurdu. Ayrıca bankalar Merkez bankasına borçlarını öderken dışardan sağladığı dövizi kullanacağı için Merkez Bankasının döviz ihalelerine gerek kalmazdı.

Bir ev almak istediğinizde onun dış görünüşüne, mimarisine bakarsınız ama eğer temeller çürükse küçük bir sarsıntıda bütün güzellik yok olur. Ekonomimizin bu durumda olduğunu söylemiyorum ama bir strateji değişikliğine ihtiyaç olduğunu düşünüyorum. Yabancı sermayenin mülk alımlarına hiçbir kısıtlamaya gerek yoktur. İsteyen istediğini alsın. Ülkemizi güvenli görüp faiz almak için gelen paraları biz yönlendirmeliyiz. En doğru yol bankalara sınırlama koymak yerine onları ileri teknoloji yatırmlarını finanse etmeye teşvik etmektir. Bunu yaparken projeler arasında seçme yapmak hem yanlıştır hem de suiistimal dedikodularına sebep olur. Seçimi bankalara bırakmak ama hangi cins yatırım mallarının alımında reeskont yapılacağını ve faiz desteği sağlanacağını ilan etmek gerekir. Avrupa’da yaşanan dış borç krizine düşmemeliyiz.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Mahir Kaynak Arşivi