ÜÇ dört genç ayrı ayrı sordu: Nasıl yetişebiliriz, nasıl iyi insan ve iyi Müslüman olabiliriz?.. Bu yazımda aklımın erdiği kadar bu soruya cevap vereceğim.

(1)Doktor, mühendis, hukukçu, iktisatçı, gazeteci olmak kolaydır ama adam olmak çok zordur.

(2) Bugünkü eğitim sistemi, iyi adam ve iyi Müslüman yetiştirmek amacına yönelik değildir. İyi ve olgun insan olmak için paralel ve alternatif eğitime ihtiyaç vardır.

(3) Sadece kitap okuyarak iyi insan ve iyi Müslüman olmak hemen hemen imkansız derecede zor bir şeydir. Bu iş için mutlaka bir rehbere, kılavuza, üstada, öğretmene ihtiyaç vardır.

(4) Eskiden hanegî eğitimi denilen bir adam yetiştirme metodu vardı. İstidatlı bir genç olgun bir zata takılıyor, onun bir tür manevî evladı oluyor, gidip geliyor, bu sâyede yetişip adam oluyor. Merhum üstad Mahir İz hoca böyle eğitim verenlerdendi. Şimdi böyleleri kaldı mı bilmiyorum.

(5) Yetişmek, adam olmak isteyen gençler şu üç boyutta vasıflı olmalıdır: Bilgi ve kültür boyutu... Ahlâk, aksiyon, karakter boyutu... Sanat, estetik, güzellik boyutu. Bu üçten birisi eksik olursa kemal olmaz.

(6) Adam ve olgun olmanın temel şartlarından biri nefsine muhalefet etmektir. Yani nefsinin istediğini yapmayacak, istemediğini yapacak. Nefsini dizginleyemeyen kimse kesinlikle olgun insan olmaz.

(7) Olgunlaşmak isteyen bir Müslüman kendisine Peygamberi (Salat ve selam olsun O’na) örnek, model, rehber olarak kabul etmeli ve elinden geldiği kadar ahlâken O’na benzemeye çalışmalıdır.

(8) Peygamberi taklid eden, O’nun yolundan giden Kur’ân’a uymuş olur.

(9) İnsanın başına en fazla belâ olan şey onun lisanıdır. Lisan âfetlerinden kurtulmak için çok çetin imtihanlar vermek, çileler çekmek gerekir.

(10) Çileler iki türlüdür. Bir kısmı isteyerek, kendi irade ve ihtiyarı ile çekilir. Tarikatlardaki erbaîn çilesi gibi. Bir kısmı ise istenmeden gelir. Çilesiz insan adam olmaz, olgun olmaz.

(11) Dünyayı seven iyi Müslüman, iyi insan olamaz.

(12) Parayı sevenin ayağı kaymıştır. Hem parayı sevecek, hem de iyi insan, iyi Müslüman olacak, böyle bir şey mümkün değildir.

(13) Zamanımızın büyük hastalığı lüks, israf, sefahat (beyinsizlik), aşırı tüketim, gurur, kibir, konfora düşkünlüktür. Bunlar Kur’ân, Sünnet ve icmâ ile kötülenmiştir.Bunlara mübtelâ kişi iyi insan ve iyi Müslüman olamaz.

(14) Allah insanları Kendisine ibadet etsinler diye yaratmıştır. İyi bir Müslüman beş vakit namazı kılar, Ramazan orucunu tutar, nisaba malikse zekâtını (yerli yerinde) verir ve diğer ibadetlerini eda eder. İbadetsiz ve zikirsiz kemal olmaz.

(15) İyi ve olgun Müslüman riyasete (başkanlığa, makama, mevkie) talip olmaz. Riyasete tâlip olmak haramdır. Matlub olursa (kendisi tâlip olmaz, başkaları başkan olmasını isterlerse) şayet ehil değilse, kabul etmesi yine haramdır. Gönlünde riyaset hırsı olan yüksek ve olgun kişi değildir, alçak ve vasıfsız kişidir.

(16) Bir kâmil mürşid bulup ona intisab etmiş olan kişi çok bahtiyar ve talihli bir kimsedir. Kâmil olmayan mürşidden fazla hayır gelmez, hattâ zarar gelebilir.

(17) Yaptığı ibadetlerin, hayır ve hasenatın kendisini kurtaracağını sanmak yanlıştır. Kişiyi sadece Allah kurtarır. İbadetine mağrur kişi ziyandadır.

(18) Din işlerinde kendi kafasına ve re’yine göre konuşan, “bence, bana göre” diyen kişi olgunlaşamaz. Böyle bir şey hamlık alâmetidir.

(19) Her Müslüman kendisine yetecek derecede ilmihalini öğrenmelidir.

(20) Tashih-i itikad çok önemli ve hayatîdir. İşe önce bundan başlamalı.

(21) Günde en az bir saat faydalı ve değerli kitaplar ve yazılar okumalı. Sadece okumakla bitmez. Bunları iyice bellemeli, öğrenmeli ve hayata tatbik etmeli (uygulamalı).

(22) Lise ve üniversite mezunu gençlerin yeterli genel kültüre sahip olmaları gerekir. (Edebiyat, tarih, mantık, psikoloji, estetik, metafizik, sanat tarihi, mimarlık, şehircilik, dekorasyon vs.)

(23) Edebî, yazılı, kültürel Türkçeyi, Fuzulî Divanı’nı orijinal metninden, mânâsını anlayarak okuyup şerh edecek derecede bilmek gerekir. 300 kelimelik sokak ve iletişim Türkçesiyle, lise ve üniversite mezunu kişinin olgun sayılmasına imkân yoktur. Her Müslüman Osmanlıca öğrenmelidir. Bunu kendisine öğretecek bir hoca bulmalıdır.

(24) Üstünlük şu veya bu tarikata veya cemaate mensup olmakta değil; takvada, ilimde, ahlâk ve fazilettedir.

(25) Beş senedir bir tarikata mensup. Hiçbir mânevî ve ahlâkî ilerleme yok. Ya kendisi nasipsizdir yahut tarikat tarikat değildir.

(26) İslâm ahlâk bilgisinde birtakım kurtarıcı, yükseltici, vasıf kazandırıcı memduh (övülmüş) sıfatlar vardır: Hikmet, şecaat, iffet, cömertlik, sabır, tahammül, kötülüğü iyilikle def etmek gibi. Yine birtakım mezmum (zem edilmiş) sıfatlar vardır: Cebânet, her türlü fâsıklık, fâcirlik, gevezelik, cimrilik, fuhuş gibi. Birincileri elde etmek, ikincilerden kurtulmak gerekir.

(27) İyi Müslüman Allah’a karşı ihlâslı, mahlukata (yaratıklara) karşı adaletli, şefkatli ve doğrulukla muamele eden kimsedir.

(28) Haram gelir elde eden, haram servete sahip olan, haram yiyen kimseler iyi kimseler değil kötü, fâsık, fâcir kimselerdir. Haramla iyilik bir arada olmaz.

(29) Din ve mukaddesat sömürüsü yapmak karı satmaktan, adam öldürmekten, zinadan daha eşeddir. Olgunlaşmak, iyi insan ve iyiMüslüman olmak isteyen gençler bundan uzak dursunlar.

Daha nice maddeler yazılabilir. Şu anda hatırıma bunlar geldi.

Bendeniz kendime iyi insan, iyi Müslüman demem. Yukarıda yazdığım hasletler bende vardır da demem. Kitaplardan, üstadlardan öğrendiğim kadar yazdım.


B rh (-) Kan Verebileceklere...

Hayrettin Sönmez adlı vatandaşımız hasta oğlunu yaşatabilmek için çırpınıp duruyor, malını varını bu yolda harcıyormuş. Hastanın B rh (-) kana sık sık ihtiyacı oluyormuş. Hayrettin bey bu vasıftaki kanı bulmakta çok zorlanıyormuş. Kendisine bu konuda yardım edenlere minnettar ve müteşekkir olacağı, hayır dua edeceği şüphesizdir. Duyurulur. (Tel: 0535 744 87 10)