Rusya’daki terör eylemleri bir süredir unutulan tehdidi yeniden gündeme taşıdı. Oysa Irak ve Afganistan çevresinde benzer olaylara her gün rastlanıyordu ama pek fazla ilgi çekmiyordu. Terör olaylarının genel bir değerlendirilmesinin yapılması yaratacağı sonuçları bilmek açısından önemli hale geliyor.
Terör eylemlerini gerçekleştirenlerin Müslümanlar olduğu gözleniyor. Oysa ne bir Müslüman ülkenin ne de genel olarak Müslümanların lehine herhangi bir sonuç yaratması beklenmiyor. Bir çatışmada taraflardan sadece biri galip gelebilir ama her ikisinin de kazanma ihtimali varsa böyle bir çatışma göze alınır. Dünyanın en büyük güçleri de dahil herkese yönelen bu saldırıda Müslümanların galip gelmesi beklenmiyor. Öyleyse bu eylemlerin nedeni ne?

Bu konuda SSCB’nin tehdit olmaktan çıkmasıyla onun yerine Müslümanların ikame edildiği iddiası doğru değildir. Çünkü SSCB askeri gücüyle gerçek bir tehditti ve çıkacak bir çatışma tüm dünyayı kan bulayacaktı. Hatta galibi olmayacak bir savaştan söz ediliyordu. Oysa terör eylemleri hedef aldıkları ülkede sadece moral etkiler yaratabilir ve verecekleri zarar son derece sınırlıdır. Elde edilen sonuç intikam duygusunun tatmininden öteye geçemez. Ancak terörle karşılaşan ülkenin terörü desteklediğini iddia ettiği ülkeye yönelik operasyonları için bir gerekçe olarak kullanılır. 11 Eylül saldırısı ABD’nin Afganistan ve Irak operasyonları için gerekçe olmuştur. ABD’nin buralara yapacağı operasyonlar gerçekte stratejik hesaplara dayanıyordu.

Rusya’daki eylemlerin iki boyutu vardır: Birincisi Rusya ile Müslümanlar arasında bir düşmanlık yaratmak ve bu düşmanlığın Kafkasya’dan başlayarak Orta Asya’ya yayılmasını sağlamak. Orta Asya’da doğacak boşluğun Çin tarafından, Kafkasya’da Batılı bir ülkenin doldurması isteniyor olabilir. İkinci hedef teröristlerin Türkiye’de yetiştirildiği ve Çeçenistan direnişinin buradan desteklendiğini ileri sürerek gelişen Türk-Rus yakınlaşmasını baltalamak.

Gelecek için iki ihtimalin olduğu söylenebilir: Ya tüm güçler terörü birbirine karşı kullanır ve eylemler yayılır. Bu çatışmada Müslümanların kullanılacağı açıktır ve dünya üzerinde bir Müslüman karşıtlığının oluşması kaçınılmazdır. Yani Müslümanlar gerçekte taraf olmadıkları bir çatışmanın en çok zarar göreni olacaklardır. İkinci seçenek ülkelerin nüfuz bölgeleri konusunda uzlaşmaları ve çatışmayı sona erdirmeleridir.

Irak’taki terör eylemleri çok büyük can kaybına neden olmasına rağmen engellenememektedir. Eylemler intihar eylemleri olduğu için failleri sorgulanamamaktadır. Ancak geride kalan ipuçları değerlendirilerek eylemi yapanların ilişkileri bulunabilir ve yönetici odağa ulaşılabilir. Bu araçlara yüklenen patlayıcılarla yapılan eylemler de daha kolaydır. Ancak yüzlerce eyleme rağmen bu odağa ulaşılamamıştır. Ayrıca tek bir eylemcinin bile son anda kararından vazgeçmemiş olması düşündürücüdür. Bu eylemler Irak’ın geleceğini belirlemek için yapılmaktadır ve bir iç çatışma gibi görünmesine rağmen bir projenin ürünü olması ihtimali daha güçlüdür.