Maalesef yok. Kılıçdaroğlu altın değerindeki bir fırsatı kaçırdı. Hafta sonu herkesin ilgiyle takip ettiği CHP Kurultayı'nı partisi için bir halkla ilişkiler kampanyasına dönüştürebilirdi.


Çıkmamış candan umut kesilmez; ama CHP'den gökkubbeye salınan yeni bir ses çıkmadı. Kurultaydan akılda kalanların Parti Meclisi listesi ile sınırlı kalması bile durumu özetliyor. CHP'de her şey çok eski.

Kurultaydan önce Kılıçdaroğlu'nun konuşması hakkında bir öngörüde bulunmuştum. Seçime doğru siyasî rekabetin ana eksenini belirleyecek çok önemli bir ölçü idi üzerinde durduğum şey. 'Kılıçdaroğlu, AK Parti'ye yönelik negatif bir söylemle mi yetinecek; yoksa toplumun önüne yeni bir perspektif mi koyacak?' Benim öngörüm, konuşma metnindeki negatif cümlelerin pozitif cümleleri geçeceği yönünde idi. Öngörüm doğru çıktı. Kılıçdaroğlu, AK Parti karşıtlığı üzerine binasını inşa ediyor. Ancak, daha kötü bir şey var. Kılıçdaroğlu'nun 'parti politikası', 'ülke sorunlarına çözümler', 'ideolojik omurga' faslında nadiren söylediklerinin tamamı, Soğuk Savaş dönemine özgü, 30-40 yıl öncesinin sloganlarından ibaret.

'Sosyal devlet'i kurmaktan bahseden bir CHP karşınıza çıkınca ne düşünürsünüz? Atama bekleyen on binlerce öğretmene dalkavukluk olsun diye söylenen 'Halkın iktidarında atanmayan öğretmen olmayacak' sözünü, öğretmen adayları da dahil ciddiye alacak biri çıkar mı? 'Sen devletsin, sen niye işçiyi işe almıyorsun?' sorusuna cevap olsun diye, asgari düzeyde işleyen bir ekonomik düzen tasavvur edebilir misiniz? Ekonomiyi 'üretene teslim etmek' ne demek? Reel sektörü mü, işçileri mi kastediyor?

Benim beklediğimden daha kötü bir tablo bu. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından hâlâ haberi olmayan marjinal sola nisbetle, 70'li yılların Türkiye'sine özgü, Avrupa'da II. Dünya Savaşı sonrası Refah Devleti tezlerine uygun sosyal demokrasinin basmakalıp sloganları bunlar. 80'li yılların sonundan itibaren bireyi yeniden keşfeden, global ölçekte rekabet edebilen bir ekonomi yaratabilmek için dikkatini bölüşüm sorunlarından önce üretim sorunlarına odaklayan Avrupa solunun 20 yıl önce geride bıraktığı duraklara bile henüz varmış değilsiniz. 'Pazar ekonomisi'ne onay verip 'pazar toplumu'na karşı çıkan ve yeni sentezler üreten evrensel sol birikimin, CHP ne kadar uzağında değil mi?

Meselâ Fransa solunu alalım. Fransa'da Sosyalist Parti I. Sekreteri Martin Aubry'nin başlattığı 'ihtimam toplumu' tartışması dayanışması daha güçlü bir toplum oluşturmayı hedefliyor. Partinin 'düşünce laboratuvarı'nda geliştirilen bu yeni kuram üretim paradigmasının yerine 'ihtimam'ı yerleştiriyor. Bir adalet kuramı olarak önerilen bu kavram, insanî bir hayatın temel haklarını kapsayan unsurlar üzerinde duruyor. Merak edenler Avrupa soluna özgü bu ilginç tartışmayı www.ikincigrup.com adresinden takip edebilir.

Kısaca CHP'nin temel sıkıntısı hâlâ fikirsizlik. CHP fikir üretemiyor. Çağı doğru okuduğunu ve anladığını gösteren işaretler vermiyor. Çağa uyumlu olmanın ölçüsünü Avrupa solu veriyor. CHP, 70'li yıllarda kalmış ve gerçek hayatta hiç karşılığı olmayan sloganlarla vaziyeti idare etmeyi deniyor. Sorun sadece CHP'nin değil, Marksist solun da en ciddi problemi bu arkaik kafalar. Marjinal sol grupların ürettiği metinlerde birbiriyle tutarlı peş peşe iki cümle bulamıyorsunuz. En önemlisi Reel Sosyalizm'in çöküşünü hiç biri duymamış gibi.

Kürt sorunu gibi, canımızı yakan sorunlara CHP'nin uzak durmasının sebebi de bu fikirsizlik. CHP, fikrî donanım itibarıyla bu sorunları deşecek ve çözecek durumda değil. Sonuç hepimizi ilgilendiriyor. Fikir üretemeyen, politikaya yeni bir soluk getiremeyen CHP, durumu kavga ederek kurtarmaya çalışacak. Savaş başlayınca herkes fikrine-zikrine bakmadan en yakındaki sığınağa kendini atmaya çalışır. Bu yüzden CHP'nin bu muhtevasız politikayı sürdürebilmek için başvuracağı tek yöntem kavgayı tırmandırmak olacak. Son zamanlarda marjinal solun sürüklediği ve CHP'nin de peşine takıldığı gerginliğin başka açıklaması var mı?

Soruyu yine de CHP'lilere sormamız lâzım. Çünkü CHP'yi onların talepleri biçimlendirecek. CHP'den umut var mı?