Alaeddin Yavaşça’dan öğrenip dün burada anlattığım anekdotu dostlarla paylaştığımda, masa sakinlerinden Nail Keçili “Benim babam da o gün oradaydı” dedi. Adnan Menderes her salı İstanbul’a gelir, dostlar meclisine katılırmış; bazen sözlü bazen sazlı dostlar meclisine...

Nail Bey şunları anlattı: “Çocuktum, aralarında dolaşırdım. En çok da kokularını hatırlıyorum. 38 derece sıcakta bile lavanta kokardı Adnan Bey... Meclise katılanlar genellikle babam gibi DP’liler olurdu, ama çok kere CHP’li önemli simaları da birarada tartışırken veya eğlenirken gördüğümü hatırlıyorum.”

Kıbrıs sorunu çıktığında, konuyu en iyi bilen anayasa profesörü diye en yakın adamı Nihat Erim’i İsmet İnönü’den ödünç aldığını biliyorum Menderes’in...

Dün Alaeddin Yavaşça’dan aktardığım anekdotta değinmeden geçtiğim bir nokta daha vardı. DP’nin kurucu kadrosunu İstanbul’da biraraya getiren sadece musiki ziyafeti değildi; bir bayan CHP milletvekilinin partisinden ayrılıp DP’ye geçme niyetiydi... Kadın niyetini kuruculardan Refik Koraltan’a bildirmiş, o da “Bizimkileri toplayayım, en iyisi ne istediğini kendin anlat” demiş...

Parti büyükleri biraraya geldiğinde önce DP’ye geçmek isteyen CHP milletvekili derdini anlatmış. Genç ve bilgili olduğunu, bunu iktidarın emrine vermek istediğini, aksi halde seçimden güçsüz çıkan muhalefet partisinde köhneleşeceğini söylemiş. Anlattıkları Celal Bayar, Refik Koraltan ve Fuat Köprülü’nün aklına yatmış... Ancak, Adnan Menderes, “Sizler benim ağabeylerimsiniz, itirazcı görünmek istemem” diye başladığı konuşmasında demokrasilerde muhalefetin en az iktidar kadar önemli olduğunu vurguladıktan sonra, “Bu kardeşimiz bilgi ve becerilerini kendisini Meclis’e getiren partisinin emrine versin; ona CHP’de ihtiyaç var” demiş...

Hak vermişler ve kadın milletvekilinin parti değiştirmesine engel olmuşlar.

Türkiye’de modern anlamda reklamcılığın duayeni sayılan Nail Keçili’nin mensup olduğu aile olağanüstü ilginç. Baba tarafından İttihatçı, anne tarafından Hanedan’dan... Büyükbabası Yenibahçeli Nail ile amcası Yenibahçeli Şükrü İstiklal Savaşı’nın önemli unsurlarından... Önceki akşam, “Benim babam (Nadir Keçili) DP’den, anne tarafımdan dedem (Nasuhi Baydar) CHP’den milletvekiliydi” dedi.

Bu arada dün adını Mithat Dülger diye yazdığım dönemin Ziraat Bankası Genel Müdürü’nün soyadını Dülge olarak düzeltti Nail Bey...

Yenibahçeli Şükrü Bey Meclis’te muhaliflerden oluşan ‘2. Grup’ üyesiymiş. Ailenin yakınlarından Burhan Oğuz ‘Yaşadıklarım-Dinlediklerim’ adını koyduğu anılarında Şükrü Bey’in sırf mücadele arkadaşları orada diye muhalif kaldığını, buna rağmen kelleyi zor kurtardığını yazıyor. İzmir Suikastı sırasında Şükrü Bey’i de tutuklamışlar; ağabeyi Nail Bey ziyaretine gelmiş, “Bunların ne yapacağı belli olmaz Şükrü, seni kaçıralım” teklifinde bulunmuş. Şükrü Bey İstiklâl Mahkemesi Başkanı Ali Çetinkaya ile dostluğuna güveniyormuş, teklifi reddetmiş...

Nitekim Ali Çetinkaya salıvermiş cesareti ve silâhşorluğuyla ünlü Şükrü Bey’i; birkaç gün sonra kardeşi Nail Bey tutuklanmış... Yargılama sonunda da idam edilmiş Yenibahçeli Nail... Atatürk’ün önüne getirilen idamlıklar listesinde onun adının da bulunduğu anlaşılıyor...

İdamlıklar listesini onaylama baskısı yapan İsmet İnönü’yle yıldızlarının barışmadığı anlaşılıyor Yenibahçeli Şükrü’nün... Yaşar Semiz ve Ömer Akdağ adlı araştırmacılar tarafından yayımlanan anılarında (Çizgi Kitabevi Yayınları), Şükrü Bey, “Mustafa Kemal Paşa’nın yanında savaşmak üzere Anadolu’ya geçelim” teklifine, İsmet Paşa’nın ‘istihza’ ve ‘istihfaf’ ile karşıladığını özellikle belirtiyor (s. 54).

Anne tarafından atalarının Kanuni’nin oğlu Şehzade Mehmet’e kadar gittiği iddiasında Nail Keçili. Elinde orijinal bir ‘şecere’ varmış... “Ne alâka?” demeyin, özellikle şu günlerde ‘Muhteşem Yüzyıl’ dizisinde anlatılanların iyice çizgi dışına yönelmesi atalarına hakaret hissi tattırıyor Nail Bey’e. Bir internet sitesinde köşesi var, oraya yansıttığı itiraz dinlenmezse işi yargıya taşımak niyetinde...

Bu akşam 24’te Alaeddin Yavaşça’lı ‘Bizden Nağmeler’ programını izlemeyi unutmayın.