Bu sıralarda Türkiye’de olduğu gibi dünyada da öne çıkan bazı önemli gelişmeler kamuoyunun gündemini yeterince meşgul ettiğinden normalde dikkatten kaçmaması gereken birtakım hadiseler gölgede kalıyor. Uluslar arası emperyalizmin doğrudan desteğiyle gerçekleşen Etyopya işgali yüzünden uzun süreden beri ateşli çatışmalara sahne olan Somali’de krizin sona erdirilmesi için atılan adımlar ve gerçekleştirilen toplantı da gölgede kalanlar arasında yer aldı. Biz de bugünkü yazımızda hem bu toplantı hem de Somali’yle ilgili diğer bazı gelişmeler hakkında bilgi vermek, değerlendirme yapmak istiyoruz.
BM’nin arabuluculuğu ile Somali’deki karşıt taraflar geçtiğimiz günlerde komşu ülke Cibuti’de bir araya geldi. Ama ne yazık ki toplantı işin mantığına aykırı düzenlendiğinden ve yapılan yanlışın düzeltilmemesinde ısrar edildiğinden dolayı herhangi bir ilerleme kaydedilemedi.
Dış güçlerin müdahalesi ile ülkede hâkimiyeti ele geçiren tarafla masaya oturmayı kabul eden direnişçi hareket başkanlığını Şeyh Şerif Şeyh’in yaptığı Somali’nin Yeniden Bağımsızlaştırılması İttifakı’ydı. Bu ittifak içeride bir diyaloğa gidilebilmesi ve özellikle dış güçlerin devreden çıkarılması için böyle bir toplantıya katılmayı kabul etmişti.
Direnişçi oluşumlardan Mücahit Gençler Hareketi böyle bir toplantıya iştirak edilmesine karşı çıktı. Hareketin başkanı Muhtar Ali Rubo toplantıya katılanların terör listesine alınma korkusuyla böyle bir şeyi kabul ettiklerini, kendilerinin ise böyle bir endişelerinin olmadığını dolayısıyla cephede işbirlikçilere karşı mücadeleye devam ettiklerini söyledi.
Toplantı gerçekleşti ama dediğimiz gibi organizasyonu düzenleyenlerin ve iktidarı temsil eden tarafın usule aykırı tutumu yüzünden hiçbir ilerleme kaydedilemeden dağıldı. çünkü toplantıya Etyopya Büyükelçisinin de katıldığı görüldü. Oysa görüşmenin konusu işgal güçlerinin çıkarılması ve içerideki tarafların kendi aralarında bir diyalog gerçekleştirmeleriydi. Zaten direnişi temsilen toplantıya katılan taraf Mogadişu’da hâkimiyeti elinde bulunduran geçici hükümetten Etyopya işgal güçlerinin çekilmesi için bir takvim isteyecekti. Geçici hükümetin adamları ise bu konuda bir ümit vermek yerine Etyopya’nın elçisini gözlemci olarak yanlarında getirmişlerdi.
Somali’nin Yeniden Bağımsızlaştırılması İttifakı adına katılan heyet Etyopya Büyükelçisinin toplantıdan çıkarılmasını istedi. Ancak geçici hükümet heyeti bu isteği kabul etmemekte ısrarlı davrandı. Bunun üzerine Somali’nin Yeniden Bağımsızlaştırılması İttifakı heyeti toplantıyı terk etti.
Geçici hükümetin başkanı Abdullah Yusuf Ahmed konuyla ilgili olarak daha sonra yaptığı açıklamada Etyopya işgal güçlerinin çekilmesinin, yerine uluslar arası barış gücü yerleştirilmesi şartına bağlı olduğunu, aksi takdirde ülkede güvenlik boşluğu oluşacağını ileri sürdü. Sanki Etyopya işgal güçleri ülkede güvenliği sağlıyormuş da onların çekilmesiyle güvenlik boşluğu oluşacakmış. Şu an Somali’de fiili olarak bir güvenlik boşluğu zaten mevcuttur. Etyopya işgal güçleri de güvenliğin supabı değil çatışmanın, krizin ve anlaşmazlığın sebebi durumundadırlar. Güvenlik boşluğunun doldurulması, içerideki siyasi tarafların aralarında anlaşmalarına ve işbirliği yapmalarına bağlıdır.
Etyopya işgal güçlerinin yardım ve desteğiyle başkent ve çevresinde hâkimiyetini sürdüren geçici hükümetin diyaloğa yanaşmasında direnişin son zamanlarda yeni cepheler kazanmasının rolünün olması muhtemeldir. Direniş tarafının buna yanaşması ise bizim tahminimize göre işgal güçlerinin çekilmesi konusunda kesin bir takvim verilmesi durumunda içerideki ihtilafın masa başında çözüme kavuşturulmasının Somali halkının yararına olacağını düşünmesi sebebiyledir.
Somali’deki işbirlikçi takımın tutumu Filistin’deki işbirlikçi takımın tutumuna ne de çok benziyor. Filistin’dekiler de diyalog ve anlaşmaya yanaşmak yerine kendilerine dikte edilen politika ve stratejiyi uygulamaya çalışıyor, mensubu oldukları halka değil kendilerine destek veren dış güçlere “vefakârlık” etmeyi yeğliyorlar.
Somali’de masa başı görüşmelerde bir ilerleme kaydedilemezken cephede çatışmalar devam ediyor. Verilen haberlerde direniş hareketinin işgal güçleri karşısında ilerleme kaydettiği ve başkente doğru ilerlediği ifade ediliyor.
Somali bir yandan işgal hadisesi ve işbirlikçilerin inatçı tutumu yüzünden kriz yaşarken bir yandan da ciddi bir ekonomik sıkıntı, kuraklık ve kıtlıkla karşı karşıya. Bu konuda da inşallah müteakip yazımızda bilgi vermeye çalışacağız.