‘İyi’ Atatürk, ‘kötü’ İnönü mitinin sonu

‘İyi’ Atatürk, ‘kötü’ İnönü mitinin sonu

Türkiye siyasi tarihi mitler üzerine kuruludur. Mustafa Kemal kendi sağlığında Atatürk mitini inşaaya başlamıştı.

Ardından cumhurbaşkanı olan İsmet İnönü, bir yandan Atatürk mitini sulandırmaya çalıştı, diğer yandan da kendisine mit inşaasına çalıştı.

İnönü’yü tarih sahnesinde geri itip Atatürk mitine güç veren Demokrat Parti ve Celal Bayar oldu.

Bayar dönemi Atatürk’ü Koruma Kanunu’nun çıkarıldığı, yıllardır bitmeyen Anıtkabir’in tamamlandığı dönem oldu.

Demokrat Parti, Atatürk’ün kurduğu ideal cumhuriyeti rayından çıkaran insan olarak öne çıkarma çabası gösterdi, bu yolla meşruiyetini Atatürk’e dayandırmayı seçti.

Ne de olsa, İnönü ve Bayar arasında iktidar mücadelesi vardı ve Atatürk, en az İnönü kadar Bayar içinde önemli bir dayanak noktasıydı.

O yüzden mükemmel Atatürk miti yükseltilirken İnönü bu mükemmel insanı kötüye kullanan biri olarak öne çıkarıldı.

İzmir’de geçen çocukluğumda, savaş döneminde İnönü’nün nasıl memurları kolladığı, onlara şeker sağlarken halkın perişan edilip üzümü tatlandırıcı olarak kullanmak zorunda kaldığına ilişkin hikayeler dinledim.

Bana yaşadığı zorlukları anlatan annem ise hep sıkı bir CHP destekçisi olarak kaldı nedense.

Oysa, ortada ortak bir ideoloji ve bunun 3 farklı uygulayıcısı vardı. Bu

ideoloji, zamanı hızlandırma esasına dayanıyordu.

Üç isim de kendilerini, halkın kaderini değiştirecek liderler olarak görüyordu.

Dönem de buna uygundu, kimse demokrasi, hukuk veya insan hakkından söz etmiyordu.

Ulus-devlet, sınırların korunması, toplumun hızla modernleştirilmesi gündemdeydi.

Asıl amaçları, o gün karşılarında olan topluma hizmet etmekten ziyade, tahayyüllerinde yarattıkları geleceğin ideal halkını yaratmaktı.

Bu halk da Batılı gibi düşünüp giyinen, dans eden, hayatında dine fazla yermeyen bir gruptu.

Bu hayale ulaşma yetkisi ve meşruiyetini de, kendi zihinlerinde bile, halktan değil fakat rasyonalizmden alıyorlardı.

Özetle, İsmet İnönü ve Celal Bayar, Mustafa Kemal’in devamıydı.

CHP’nin özel mülkiyete dayanan kanadı olarak ortaya çıkan Demokrat Parti de aslında CHP’nin devamıydı.

Bu açıdan bakınca Demirel’in de bu geleneğin devamını temsil ettiği açıkça görülür ki, kendisi 28 Şubat ve sonrasında CHP’li damarını açıkça ortaya koydu.

Bu çizginin ilk kırılma noktası Turgut Özal’dı.

CHP’den bağımsız diğer parti ise AK Parti oldu.

Başbakan Erdoğan’ın Dersim Katliamı ile ilgili açıklamasında Celal Bayar’ı da açıkça gündeme getirmesini, AK Parti’nin CHP’ci sağla göbek bağını koparması olarak da görmek gerekir bence.



Ege’nin yıldızı!

Göçle büyüyen Denizli aslında Türkiye için ideal bir model.

Çünkü Denizli sadece farklı etnik köken gelenlerin huzur içinde yaşadığı bir il değil, aynı zamanda bu göçü büyüme yolunda güce dönüştüren bir şehir.

Bunda, göçle gelenlere ayrı gettolar oluşturulmamasının, Kürtler’in kent dokusu içinde yer alabilmelerinin rolü büyük elbette.

Denizli, Manisa ile birlikte Ege’nin kaderinde rol oynama kabiliyetine sahip bir şehir açıkçası.

35 bin öğrencinin bulunduğu Pamukkale Üniversitesi ile iş dünyasının ilişkisi mükemmel.

Ancak, daha da geliştirilmeye ihtiyacı var. Mesela İşletme veya Arkeoloji bölümlerinin dünya standardına kavuşturulması için bir işbirliği sağlanabilir. Kayseri bu açıdan Denizli için önemli bir örnek olabilir.

Önceki ve Sonraki Yazılar
Arşivi