Pek ço­ğu­muz kar ve kış­la mü­ca­de­le eder­ken, ben baş­ka bir ye­re odak­lan­ma­ya ka­rar ver­dim. Dün­ya­nın en de­ğer­li mar­ka araş­tır­ma­sı Brand Fi­nan­ce Glo­bal 500 ya­yın­lan­dı ama lis­te­ye yi­ne Tür­ki­ye'den her­han­gi bir mar­ka gi­re­me­di. En te­pe­de 128 mil­yar do­lar mar­ka de­ğe­riy­le App­le du­rur­ken, lis­te­ye gi­re­bil­mek için en az 3 mil­yar do­lar­lık mar­ka de­ğe­re ulaş­mak ge­re­ki­yor.  

Ya­ni Tür­ki­ye'nin THY, Türk Te­le­kom, Turk­cell, Ak­bank, BİM, Ar­çe­lik gi­bi po­pü­ler mar­ka­la­rın­dan hiç bi­ri­ni lis­te­de gö­re­me­dik. 

Mar­ka de­ğer­len­dir­me­le­rin­de iki araş­tır­ma­yı esas alı­rım. Di­ğe­ri Best Brands araş­tır­ma­sı so­nuç­la­rı da önü­müz­de­ki ay açık­la­na­bi­lir. İki­si fark­lı de­ğer­len­dir­me kri­ter­le­ri kul­lan­sa bi­le, so­nuç­la­rın ben­zer çı­ka­ca­ğı­nı söy­le­ye­bi­li­rim. 

Glo­bal bir mar­ka­mız yok di­ye ağ­la­mak ye­ri­ne bu­ra­dan ders çı­kar­ma­mız ge­re­ki­yor. Eğer trend­le­ri iyi oku­ya­maz­sak, ge­le­cek­te de bir ye­ri­miz ol­ma­ya­ca­ğı­nı söy­le­ye­bi­li­riz. 

20 yıl ön­ce ye­re gö­ğe ko­ya­ma­dı­ğı­mız Sony, de­ğer kay­bet­me­ye de­vam edi­yor. On yıl ön­ce her­ke­sin göz­de­si olan Mic­ro­soft, ken­di­ni to­par­la­ma adım­la­rı atı­yor. Av­ru­pa, Rus­ya ve Ja­pon­ya kriz sü­re­ci­ni na­sıl yö­ne­te­bil­dik­le­ri­ni mar­ka­la­rıy­la gös­te­ri­yor. Ya­ni Al­man­ya ha­riç bu böl­ge­le­rin mar­ka­la­rı de­ğer kay­be­di­yor.

Ön­ce Glo­bal 500 lis­te­si­ne ba­ka­lım: App­le, 128 mil­yar do­la­rı aşan de­ğe­riy­le 4. kez dün­ya­nın en de­ğer­li mar­ka­sı ol­du. Bu yıl ilk 5’te­ki mar­ka­nın de­ğe­ri, ge­çen yı­la gö­re yüz­de 12.3 ar­ta­rak 413.4 mil­yar do­la­ra yük­sel­di.

Ya­ni bi­zim en bü­yük 500 şir­ke­tin de­ğe­rin­den faz­la. 

Araş­tır­ma­da yer alan 31 ül­ke ara­sın­da 188 mar­ka­sıy­la ba­şı çe­ken ABD'nin mar­ka­la­rı­nın de­ğe­ri 2 tril­yon 33 mil­yar do­lar ola­rak be­lir­len­di. Bu ül­ke­yi, 42 mar­ka ve 397.7 mil­yar do­lar­lık mar­ka de­ğe­riy­le Çin, 40 mar­ka ve 349.1 mil­yar do­lar­lık mar­ka de­ğe­riy­le Ja­pon­ya ta­kip et­ti.

İn­gil­te­re'nin 40,  Fran­sa'nın 33, Al­man­ya'nın 29, İs­viç­re'nin 18 mar­ka­sı lis­te­de yer alı­yor.

Eko­no­mi­nin da­ral­dı­ğı dö­nem­ler ile sos­yo­eko­no­mik ek­se­nin kay­dı­ğı an­lar, ül­ke­le­re ve şir­ket­le­re ye­ni­den ko­num­lan­dı­rıl­ma fır­sat­la­rı do­ğu­rur. 

Me­se­la, bu dö­nem­de ağır sa­na­yi di­ye çır­pı­na­ma­yız. Me­se­la, son beş yı­lın mar­ka lis­te­le­ri­ne ba­kın­ca bil­gi­sa­yar ça­ğı­nın da, ül­ke ko­num­lan­dı­rıl­ma­sı­na kat­kı sağ­la­ya­ca­ğı­nı söy­le­ye­me­yiz. IBM, Tos­hi­ba, Sony'nin du­rum­la­rı bu­nu gös­te­ri­yor. 

Av­ru­pa'da­ki kri­ze rağ­men Al­man şir­ket­le­ri de­ğer­le­ri­ni ar­tır­ma­sı­nı bil­miş­tir. Bu­na rağ­men Al­man­ya'nın bi­li­şim­de­ki şir­ke­ti SAP, dün­ya­da­ki güç­lü du­ru­mu­na gö­re de­ğer kay­be­di­yor. Üze­rin­de dü­şün­mek la­zım... 

SAP'ın yö­ne­tim ve CRM uy­gu­la­ma­la­rı­nın ye­ri­ni na­sıl bir sis­tem dol­du­ru­yor?

Av­ru­pa mar­ka­la­rı ger­çek­ten zor du­rum­da­… İs­pan­yol ve Rus mar­ka­la­rı da kri­zin et­ki­si­ni en faz­la ta­şı­yan­lar ara­sın­da. 

En po­pü­ler sos­yal med­ya mar­ka­la­rı Twit­ter, Fa­ce­bo­ok en faz­la de­ğer ka­za­nan­lar ara­sın­da yer alı­yor. Ay­nı şe­kil­de bor­sa­ya açı­lan Çin­li Ali­ba­ba da yüz­de 90 de­ğer ar­tı­şıy­la dik­kat çe­ki­yor. 

Pe­ra­ken­de sek­tö­rün­de de il­ginç ge­liş­me­ler ya­şa­nı­yor, Ame­ri­ka­lı dev Wal­mart de­ğer kay­be­der­ken Ama­zon de­ğer ar­tı­şı­nı sür­dü­rü­yor. Av­ru­pa­lı pe­ra­ken­de­ci­ler de de­ğer kay­be­di­yor. Pe­ra­ken­de­de e-ti­ca­ret et­ki­si­ni dü­şün­mek ge­re­ki­yor. 

Gı­da şir­ket­le­ri ya­tay bir se­yir iz­li­yor. Bü­yük sıç­ra­ma gös­te­ren­ler ol­ma­dı­ğı gi­bi, kes­kin dü­şüş­te olan­lar da gö­rün­mü­yor. Yi­ne de McDo­nald's yüz­de 15 mar­ka de­ğe­ri kay­bet­miş. Üze­rin­de dü­şün­mek ge­re­ki­yor. 

Ban­ka­lar de­ğer kay­be­der­ken, si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin de­ğer ka­zan­dı­ğı bir sü­reç­te­yiz.

Önü­müz­de­ki yıl ise pet­rol ve ba­zı em­ti­alar­da ya­şa­nan fi­yat dü­şüş­le­ri­ne bağ­lı sek­tö­rel de­ğer kay­bet­me­le­riy­le kar­şı­la­şa­ca­ğız. 

Tür­ki­ye, ken­di­ni ye­ni­den ko­num­lan­dı­rır­ken dün­ya­yı çok iyi ta­kip et­mek zo­run­da... Uma­rım si­ya­se­te so­yu­nan­lar bu­nu iyi dü­şü­nü­yor­dur...