Bu hutbemizde duâ konusunu ele alacağız. Duâ, İslâmî yaşayışta büyük bir yer tutar. Sevgili Peygamberimiz Efendimiz (s.a.v.) duayı bizzat ibadet ve hatta ibâdetin özü olarak bildirmiştir. (Tac. Ter. c/5, sf: 198) Duâ etmeyenden Allah (c.c.)'ın râzı olmayacağını, belâyı ancak duânın geri çevirmeye sebep olacağını haber vermiştir. (Prof. Dr. İ. Canan K. Sitte Terc. c/6. H. No: 1751)
Muhterem Müslümanlar!
Kur'ân-ı Kerim'de:
"Bana duâ edin, dileklerinizi kabul edeyim." (Mü'min s. âyet: 60) buyrulmuştur.
Furkan suresindeki şu âyet (No: 77) duânın gereğini ve değerini ne güzel ifade eder:
"(Habibim ilân et kullarıma!.. De ki: (Ey insanlar!) Sizin duâ ve ilticanız olmasaydı, Rabbiniz size değer verir miydi?"
Peygamberimiz Efendimiz (s.a.v.):
"Duâ mü'minin silâhı, dinin direği, göklerin ve yerin nurudur" (el-Hakim) buyurmuştur. Müslüman bu nurdan istifade etmelidir. İbâdet ve duâdan istifade etmenin İki önemli şartı vardır:
1- Niyet.
2- İhlâs.
Niyetimizi ve ihlâsımızı samimi tutacağız.
Muhterem Müslümanlar!
Kur'ân-ı Kerim'de duâ ile ilgili âyetler geniş bir yer tutar. 200 civarındaki ayet doğrudan doğruya duâ konusundadır.
Duâ ile ilgili ayetlerden bir kısmında:
• İnsanların Allah'a duâ etmeleri emredilmiş.
• Duânın usulü,
• Duânın âdâbı,
• Duânın tesirleri üzerinde durulmuştur. (Bakara: 186. Nisa: 32. 117. 134. Yusuf: 86)
• Bazı âyetlerde yanlış yersiz, zamansız ve makbul olmayan duâlardan bahsedilmiştir. (Bakara: 200. İsra: 11. Kasas: 88)
• 100'den fazla âyette peygamberlerin, diğer sâlih insanların veya toplulukların duâlarından sözedilmiştir. Bunlardan:
21 âyette Hz. Musa'nın,
17 âyette Hz. İbrahim'in,
16 âyette Hz. İsa'nın,
12 âyette Hz. Nuh'un,
9 âyette Hz. Zekeriyya'nın(aleyhimüsselâm'ın) duâları zikredilmiştir.
Ayrıca:
• Hz. Adem,
• Hz. Şuayb,
• Hz. Yusuf,
• Hz. Eyyub,
• Hz. Lût,
• Hz. Süleyman peygamberlerle,
• Hz. Meryem'in annesi,
• Firavun'un karısı,
• Firavun'a karşı koyan sihirbazlar,
• Tâlut'un askerleri,
• Çaresiz kalanlar,
• Melekler... gibi kişi ve toplumların duâları zikredilmiştir.
• Müslümanların Kur'ân-ı Kerim'den en çok okudukları duâ metni Fatiha suresidir.
Fatiha suresinden sonra en çok okunan Bakara suresinin 201'inci şu meâldeki âyetin metnidir:
"Ey Rabbimiz! Bize dünyada güzellik ver, âhirette de güzellik ver; bizi cehennem azabından koru".. ifadeleridir.
Enes bin Mâlik (r.a.), Hz. Peygamberimizin duâ ederken en çok bu âyeti okuduğunu (Buhari, Deavat: 55) ve okunmasını tavsiye ettiğini (Müslim, Zikir: 23) belirtilmiştir.
Peygamberimiz Efendimiz aleyhisselâm duânın faziletini, adabını, şartlarını, kabul edilmesi mümkün olan ve olmayan duâlar, duâ için uygun zamanlar konusunda bilgi vermiştir. Peygamberimizin yaptığı duâlardan birinin meali şudur:
"Allah'ım! Ürpermeyen kalpten doymayan nefisten, fayda vermeyen bilgiden ve kabul olunmayacak duâdan sana sığınırım..." (Tirmizi Deavat: 69)
• Duâ, kişinin aczini ve ihtiyacını Allah'a arzetmesidir. Bundan dolayı duâ büyük bir kulluk makamıdır. Bu mutlu makama erişip oradan istifade etmek için uzuvlarımızı duâdan mahrum etmeyelim...