'Olumsuz yanları çok fazla'

Tasarıda eksik ve yanlışların çok fazla olduğunu belirten çelikus, Bağ-Kur’lunun reformun çıkması halinde büyük mağduriyetler yaşayacağını söyleyen çelikus, Türkiye’de çalışanlar arasında sağlık ve sosyal haklar yönünden önemli farkların olduğunu belirterek, “Mevcut sistem adeta vatandaşlarımızı sınıflara ayırıyor. Türkiye’nin sosyal güvenlik alanında reforma ihtiyacı vardı. Ancak hazırlanan tasarı ihtiyaçlara cevap vermedi. Sağlıklı bir reform yapılmalıdır” dedi.

KAYITDIŞI EKONOMİYE TEŞVİK
Hazırlanan reformun olumlu yanlarının yanında olumsuzlukların daha fazla olduğuna dikkat çeken ve Bağ-Kur’lulara iş görmezlik ödeneği ile süt paralarının verilmesinin önemli gelişmeler olduğunu kaydeden çelikus, reformun özellikle esnaf ve sanatkârların aleyhine olan maddeleri de kısaca şöyle özetledi:

“Bağ-Kur’lunun yatıracağı prim, işçi çalıştırıyorsa en yüksek ücret ödediği işçisinden daha fazla olmak zorundadır. Bağ-Kur’da halen bulunan basamak sistemi kaldırılıyor. Yeni sistem, işçi ücretlerinin kayıtdışına itilmesini teşvik edecektir. Her şirket ortaklığında ayrı Bağ-Kur primi alınacak. Esnaf ve sanatkârlara yeni yük gelecektir. Bu madde ticaretin gelişmesini ve müteşebbislik ruhunu öldürüyor. Mevcut sistemin aynen korunması gerekiyor. Borçlu Bağ-Kur’lu sigortalıların sağlık yardımı ve iş görmezlik ödeneği almaları ortadan kaldırılacak. Borçlu Bağ-Kur’lu sağlık yardımı ve iş göremezlik ödeneği alamayacak. ESDER olarak bu maddenin ‘90 günden fazla prim borcu bulunanlar’ şeklinde düzenlenmelidir. Acil durumlarda koruyucu sağlık hizmetlerinde, bulaşıcı hastalıklarda, iş kazası ve meslek hastalığı hallerinde prim borcu olsa dahi sağlık yardımı alma imkânı verilmelidir. ”

“BAĞ-KUR’LUNUN PRİM ÖDEME GÜN SAYISI 7 BİN 500 OLMALI”
“Mevcut sistemde Emekli Sandığı ile Bağ-Kur’da emeklilik için 9000 gün prim ödemek gerekiyor. Bu SSK’lılar için de 7000 gündür. Reformla Emekli Sandığı ve Bağ-Kur’luların prim gün sayısı aynen kalırken, SSK’lılar için her yıl 100’er gün arttırılarak, 20 yıl içinde 9000 güne çıkarılacaktır. Temelde herkese eşit şartlarda emeklilik getiren düzenleme için memur, işçi ve esnafların çalışma koşulları göz önüne alındığında hepsinin emeklilik sürelerinin 9000 gün olarak belirlenmesi sağlıklı görünmemektedir. özellikle işçi ve Bağ-Kur’luların çalışma koşullarına bakıldığında, yıpranma paylarının daha fazla olduğu görülüyor. Bunun için Bağ-Kur’lular için prim ödeme gün sayısı 7000 olmalıdır. Esnaf ve sanatkarların sabah 08.00, akşam ortalama 21.00’de iş yerini kapattığı düşünülürse ve esnafların bedenen çalıştığı düşünülürse prim gün sayısının düşürülmesi elzemdir. Nihayetinde bedenen çalışan işçi gibidir. SSK’lı ile birlikte değerlendirilmelidir.”

YENİ SİSTEM EMEKLİLERİ BİTİRECEK
“Mevcut sistemde emekli aylıkların çok düşük seviyelere düşmesini önlemek için esnaflarda 420 YTL olan alt sınır, asgari ücretin yüzde 35’i(213 YTL) seviyesine çekiliyor. Yeni sistem, zor şartlarda hayat mücadelesi veren emeklileri bitirecektir. Emeklilikte en azından eski sistem muhafaza edilmelidir. Ayrıca yeni sistemde işçi ve esnaf ile yeni memurların geçiş dönem kazançları, tüketici enflasyonu artışı ile GSYH’daki artışın yüzde 30’unun toplamı kadar arttırılacaktır. Yani ekonomik büyümenin çalışana faydası olmayacak. Reformla birlikte emeklilik yaşı ise kademeli olarak artıyor. 2036-2048 yılları arasında ise müracaat tarihine bağlı olarak kadınlar 59-65, erkekler ise 61-65 yaşları arasında emekli olabilecek. Türkiye’nin ortalama yaş süresinin 67 olduğu düşünülürse çalışanlara mezarda emeklilik reva görülüyor. Esnaflarda yüzde 2.6 olan aylık bağlama oranı her yıl için yüzde 2 aylık bağlama oranı uygulayacak. Bu da emekli maaşlarında yaklaşık yüzde 30 oranında düşüş anlamına geliyor.”

(Engin Kaşdaş-habervaktim)