Ucuz et Ankara'dan çıkamadı!

Hükümetin et fiyatındaki artışları kontrol altına almak için nisan ayından bu yana kasaplık sığır ithalatı izni verdiği Et ve Balık Kurumu (EBK) yeni tartışmaların odağı oldu. Bakanlığın Et ve Balık Kurumu mağazaları önündeki ucuz et kuyruklarını kaldırmak üzere bazı kasap ve mağazalarda yapılan anlaşmalar bu kez başka bir kuyruk oluşturdu. Öyle ki EBK ile üyeleri adına anlaşma yapan Türkiye Perakendeciler Federasyonu (PERDER), sadece Ankara Şubesi için et alabildi. Dernek eti Ankara dışına çıkarmayı şimdilik başaramadı. PERDER İstanbul Başkanı Reşat Narman, Et Balık Kurumu’nda organizasyon eksikliği olduğuna işaret ederek, tüketiciyle ucuz eti buluşturamadıklarını söyledi. Narman, “Et Balık Kurumu’yla aramızda ithal et alımı konusunda bir anlaşma var. Ancak bugüne kadar PERDER’in İstanbul şubesi olarak et alamadık sadece Ankara şubemiz 10 tonluk bir alım gerçekleştirdi o da ihtiyacın yüzde 3’üne ancak yetti” dedi. Tüketici reyonda ucuz eti bulamadığı zaman tüketiciyle karşı karşıya kaldıklarını söyleyen Narman, Et Balık Kurumu’nun bir an önce organizasyon eksikliğini gidermesi gerektiğini belirtti.

250 KG NASIL DAĞITILACAK
Bursa Kasaplar Odası Başkanı Muhsin Yıldız, sorunun ithal et fiyatından değil, piyasada ithal et bulunmamasından kaynaklandığını söyledi. İthal eti 15 gün aralıklarla talep edebildiklerini belirten Yıldız, “Bu süre için Türkiye genelinde kasaplar odasına 20 tonluk ithal et kontenjanı ayrılmış durumda. İl başına yaklaşık 250 kilo gibi komik bir rakam düşüyor. Bizim 400 kasabımız var bu eti kaç kasaba vereceğiz” dedi.

ETİN ADI VAR KENDİ YOK
İstanbul Perakendeci Kasaplar Esnaf Odası Başkanı Bilgin Şahin de ithal etin göstermelik olarak getirildiğini, market ve kasaplarda ithal et bulmanın mümkün olmadığını belirterek, “İthal etin adı var kendi yok” dedi. Et ithalatı başlamadan önce Esnaf Odası olarak TBMM Tarım Komisyonu’na rapor hazırladıklarını belirten Şahin, “Hazırladığımız raporda ithal edilen etin sanayi, askeriye ve kamu kurumlarına verilmesini böylece yerli üretimin iç piyasaya yeteceğini belirtmiştik. İthal et miktarı piyasanın ihtiyacını karşılayacak düzeyde değil” dedi.

İTHAL ETİ ALAN, KIYMAYI 18 TL’DEN SATMALI
Ucuz ithal etin toptan verildiği kasapların bu eti yüksek fiyattan satması EBK’yı harekete geçirdi. EBK ithal hayvan etlerinin yüksek fiyattan halka ulaştırılmasını önlemek için yeni bir uygulamaya gitti. Federasyonlar aracılığıyla kasap ve marketlere eti ulaştıracak kurum, alacağı taahhütle kıymanın 18, kuşbaşının ise 20 liradan satılmasını sağlayacak. EBK’nın kasaplarla yaptığı anlaşmayı değerlendiren Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı Fazlı Yalçındağ, işbirliği sayesinde ithal etin tüketiciye ulaştırılmasına bir düzen getirmeyi hedeflediklerini belirtti. Kasapların EBK’dan 12 TL artı KDV’den et alabileceğini ifade eden Yalçındağ, “Anlaşmaya göre kasaplar kıymanın kilosunu 18 TL, dana kuşbaşının kilosunu da 20 TL’den satmak zorunda” açıklamasını yaptı.

‘SADECE FEDERASYON ÜYELERİNE İZİN VERMEK HAKSIZ REKABETTİR’
EBK’nın et satışı için Türkiye Perakendeciler Federasyonu (PERDER) ile sözleşme imzaladığının gündeme gelmesi, sektörde haksız rekabet endişelerini doğurdu. KİM Genel Müdürü Hamit Akçay, “EBK’nın sadece federasyon üyelerine et satacak olması sektörde haksız rekabete yol açacaktır. Bu yanlışlığın düzeltileceğini umuyoruz. Sektördeki diğer ulusal ve yerel marketler de ucuz et alıp satabilmeli” dedi. Akçay, “EBK ile PERDER arasındaki anlaşmanın uygulanması halinde bu kurumun üyeleri karkas etin kilosunu ortalama 12- 13 liradan alacak. Böylece, bizim gibi PERDER üyesi olmayan marketlerin et fiyatları arasında 6-7 liralık maliyet farkı ortaya çıkacak. Bunun sonucu bizim rekabet etme şansımız ortadan kalkacak. Sektör içinde bir derneğe üye olmak, bir ödül ya da ceza unsuru olmamalı” dedi. Sektörde, PERDER’in yüzde 15 gibi bir perakendeci grubunu temsil ettiğine dikkat çeken Akçay, şöyle devam etti: “Bir devlet kurumunun bir dernekle yaptığı bu sözleşmenin ardında tamamen iyi niyet olduğunu biliyoruz ancak uygulamada sakıncalar ortaya çıkacaktır. Ayrıca, piyasada diğer oyuncuların devre dışı bırakılması etik değildir.”

‘KASAPLAR FAHİŞ KÂR ARZUSU İÇİNDELER’
Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Nazım Kaya, et fiyatlarındaki hızlı tırmanışı sonlandırmak için siyasi iktidarın canlı hayvan ve karkas ithalinin yolunu açtığını söyledi. Nisan ayında yapılan yasal düzenlemeye rağmen tüketicinin beklediği ucuzluğun sağlanamadığını halen kıymanın kilosunun ortalama fiyatlarla 22-25 arasında satıldığını belirten Kaya, büyük şehirlerde kıymanın daha pahalı olduğunu anlattı. Kaya, canlı hayvan ithalatıyla kasaplara ucuza verilen etlerin tüketiciye pahalıya ulaştığını belirterek, “13 liraya toptan satışa sunulan etin yerli et ile aynı fiyata satılıyor olması, kasapların fahiş kâr arzusu beslediğini göstermiştir” dedi.

EBK İLE KAYITDIŞI ÖNLENEBİLİR
Sistemin adaletli yürütülmesi için, EBK’nın PERDER ve Kasaplar Fedarasyonu gibi kurumların yanı sıra sektörde büyük hacimli ulusal ve yerel marketlere de ucuz et satışı imkânı sağlaması gerektiğini vurgulayan Hamit Akçay, “EBK, et satmak için bazı kriterler belirleyebilir. Örneğin, firmaların market sayısı, mağaza büyüklükleri ve satış hacimleri dikkate alınabilir. Böylece diğer kuruluşlar da mağdur edilmemiş olacak. Ayrıca bu uygulama, sektörde kayıtlı sistemi de hızlandıracaktır. Çünkü, bazı firmalar, EBK’dan ucuz et almak için kayıtdışından çıkarak, kayıtlı hale gelecektir” dedi. Akçay, KİM Grubu’nun sözünün arkasında dudurduğunu belirterek, “Mağazalarımızda, ithal edilmiş karkas et satılmayacaktır” dedi. Habertürk