1 milyon kullanıcı risk altında

TBMM gündemindeki Türk Ticaret Yasa Tasarısı çalışmalarını değerlendiren Tüketici Hakları Uzmanı M. Bülent Deniz; “Kredi kartı faizinde, sorunu köklü biçimde çözecek yaklaşımlar desteklenmelidir” dedi.

BUGüNE KADAR İKİ KEZ YAPILANDIRILDI
Kredi kartında 2001 yılından bu yana yaşanan toplumsal ölçekteki sorunun ana kaynağının, bankalarca uygulanan yüksek oranlı gecikme ve temerrüt faizi olduğunu belirten Deniz, “Ekonominin diğer parametreleri ile uyumsuz, yüksek oranlı faiz uygulamaları nedeniyle 2003 ve 2006 yıllarında olmak üzere, iki kez kredi kart borçlarının yeniden yapılandırılarak ödenmesini sağlayacak yasa çalışması yapılmış, nihayet 5464 sayılı Banka ve Kredi Kartları Yasası çalışmalarında, kredi kartında uygulanacak gecikme ve temerrüt faizi konusu ayrıntılı bir şekilde tartışılmıştı” hatırlatmasında bulundu.

MB’NİN AçIKLADIĞI ORANLAR FAHİŞ
O süreçte, kredi kartlarına uygulanacak gecikme ve temerrüt faiz oranının, ekonominin diğer parametreleri ile koşut olarak belirlenmesine ilişkin toplumsal taleplerin yasa koyucuya iletildiğini; örneğin faiz oranının ‘mevduata uygulanan en yüksek faiz oranının iki katı, tüketici kredisi oranı’ gibi çok çeşitli önerilerde bulunulduğunu da hatırlatan Deniz, “Ne yazık ki, 5464 sayılı Banka ve Kredi Kartları Yasası bu taleplerin uzağında bir düzenleme ile çıkarılmış, kredi kartına uygulanacak azami faiz oranının, her üç ayda bir Merkez Bankası tarafından belirlenmesi hükmü getirilmişti. Bu düzenleme kredi kartındaki faiz sorununu çözememiştir. çünkü Merkez Bankası tarafından açıklanan oranlar, yüksek bulunarak, eleştiri konusu olmuştur. örneğin; Merkez Bankası tarafından ilan edilen son rakamlar gereğince, gecikme faiz oranı yüzde 4.93, temerrüt faiz oranı ise yüzde 5.68 olarak belirlenmiştir. Yıllık enflasyon oranı, diğer kredilerde uygulanan faiz oranları gibi ekonominin diğer bütün parametreleri dikkate alındığında, yapılan bu belirlemenin gerçeklerden uzak ve fahiş olduğu görülmektedir” diye konuştu.

1 MİLYON KULLANICI DAHA RİSK SINIRINDA
2006 yılında çıkarılan yasa gereğince yeniden yapılandırılarak tasfiye edilen kredi kart borçları ve borçlu sayısında kısmi bir rahatlama sağlanmasına rağmen, yüksek faiz oranları nedeniyle çok kısa süre sonra kredi kart borçlularının ve borçlarının sayısında ciddi artışlar meydana geldiğinin altını çizen Deniz, yüksek faiz sarmalında sıkışan ve sayısı yüzbinlerle ifade edilen kredi kartı kullanıcılarının icra takiplerine maruz kaldığını kaydetti. Deniz, “Tahminlere göre bir milyon civarındaki kredi kart hamilinin de, icra takibi aşamasına geldiği düşünülmektedir” dedi.

“BANKALARIN KEYFİLİĞİNİ ENGELLEYECEK BİR DüZENLEME”
Deniz, geçtiğimiz günlerde TBMM gündeminde bulunan Türk Ticaret Yasa Tasarısı’na eklenecek bir hüküm ile kredi kartlarında faiz oranlarının, tüketici kredisi faiz oranlarına endekslenmesinin düşünüldüğü konusunun basına yansıdığını, bu gelişmeyi olumlu olarak nitelendirdiklerini ve desteklediklerini de vurgulayarak, “Bankaların uyguladıkları yüksek kredi kartı faiz oranları nedeniyle toplumsal huzuru zedeleyen gelişmenin köklü şekilde engellenmesini sağlayacak bir yasal düzenleme mutlaka yapılmalıdır” çağrısında bulundu.

“FAİZ KABUSUNA SON VERİLMELİ”
Deniz, uyarılarını şöyle sürdürdü: “Ancak Türk Ticaret Yasası çalışması bünyesinde yapılması düşünülen bu çalışmanın; Türk Ticaret Yasası’nın temel yasa niteliğinde olması ve hacmi nedeniyle tasarının görüşülmesi, kabulü ve yürürlüğe girmesinin uzun zaman alabileceği, halen yürürlükte bulunan 5464 sayılı Banka ve Kredi Kartları Yasası’nın konuyu düzenleyen özel yasa olması nedeniyle öncelikle mevcut 5464 sayılı Banka ve Kredi Kartları Yasası’nda bir değişiklik yapılarak, bankaların kredi kartlarına uygulayabilecekleri azami gecikme ve temerrüt faizi oranlarının belirlenmesi yetkisi Merkez Bankası’ndan alınarak, ekonominin herhangi bir temel parametresine bağlanmalıdır. ‘Tüketici kredisi faiz oranı, mevduata uygulanan en yüksek faizin iki katı, gerçekleşen enflasyon oranının iki katı, vb.’ kurumların ve kişilerin keyfi değerlendirmelerine kapalı bir belirleme yöntemi ile kredi kartında yaşanan faiz kabusunun sona ereceği açıktır.”

HÜKÜMETTEN KREDİ KARTI ADIMI
Kredi kartı mağdurlarının sayısının artması üzerine harekete geçen hükümet kanadı ise, yeni bazı düzenlemelerle tüketiciyi rahatlatmaya çalışıyor. Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan, Merkez Bankası'nın kredi kartı faiz oranının azami oran olarak yüzde 4,54 olarak belirlediğini, uygulanmanın yarın başlayacağını bildirdi. Kredi kartlarında Merkez Bankası'nın azami faiz oranlarını belirlediğini ve bunun yarın uygulamaya geçeceğini belirten Çağlayan, kredi kartı işlemlerinde uygulanacak azami faiz oranını yüzde 4.93'ten yüzde 4,54'e, gecikme faiz oranını ise yüzde 5,68'den yüzde 5,29'a çekildiğine dikkat çekti.

NAKİT ÇEKERKEN DİKKAT
Tüketicileri, kredi kartından nakit çekmemeleri konusunda da uyaran Bakan Çağlayan, "Kredi kartlarında uygulanan akdi faiz ve gecikme faizi oranları tüketici kredisi faiz oranlarına göre daha yüksek olduğu tüketicilerimiz tarafından dikkate alınmalı ve ihtiyaç halinde kredi kartından nakit çekme ile tüketici kredisi kullanma maliyetleri iyi hesaplanarak karar verilmelidir" diyerek uyardı.

Engin Kaşdaş-habervaktim