Vergi hırsızları, 311 milyar doları çaldı

Türkiye, sayıları 4,5 milyonu bulan kaçak çalışanlardan dolayı da 2007 yılında yaklaşık 3 milyar YTL’lik (3 katrilyon TL) vergi ve sigorta primi kaybı yaşadı.  

KAYIT DIŞIDA üRKüTEN ARTIŞ
Yeminli Malî Müşavir Bülent Aydın’ın hazırladığı “Türkiye’deki Kayıt Dışı Ekonomide Vergi Denetiminin önemi 2002-2007” başlıklı araştırmaya göre, kayıtdışı ekonomi nedeniyle ülkenin üstlendiği zarar her geçen gün artıyor. Dolaysız vergilerde görülebilecek azalmanın, kayıt dışı ekonominin bir göstergesi sayıldığı vurgulanan araştırmada, 1990 yılında tüm vergi gelirleri içerisinde yüzde 30 olan dolaylı vergilerin günümüzde yüzde 60-70 aralığında dolaştığı, bunun da dolaysız vergilerdeki düşüşü ortaya koyduğu belirtildi.

YILDA 17,2 MİLYAR DOLAR BUHAR OLUYOR
Araştırmadaki 1985 ile 2004 yılları arasındaki vergi kayıplarına ilişkin rakamlar ise Türkiye’nin bu tarihler arasında 311,2 milyar dolarlık bir kayba uğradığını gösterdi. Sözkonusu tarih aralığındaki toplam kayıp, yıllara bölündüğünde ise Türkiye’deki yıllık vergi kaçağı 17,2 milyar dolar olarak belirlendi. Araştırmada, “Ekonometrik yaklaşım yöntemi ile yapılan ölçüme göre sadece 2002 yılında uğranılan vergi kaybı 44,3 katrilyon TL (4,4 milyar YTL) olmuştur” denildi.

4,5 MİLYON çALIŞAN “KAYIP”
Sosyal güvenlik kurumlarının verilerine göre, ülkedeki kaçak çalışan sayısının 4,5 milyon kişi civarında olduğu anlatılan araştırmada, devletin bu yüzden vergi ve SSK primleri kaybının da 2007 yılında 11,9 milyar YTL olarak gerçekleştiğinin tahmin edildiği vurgulandı.

YAPILMASI GEREKENLER
Araştırmada, vergi kaybının azaltılması için gereken önlemler de dile getirilerek şöyle denildi: Vergi tabana yayılmalı. İstisna ve muafiyetler gözden geçirilmeli. Vergilerin adil toplanmadığı ve vergi gelirlerinin etkin kullanılmadığı şeklindeki yaygın görüşü ortadan kaldıracak uygulamalara acilen gidilmeli. Altyapı eksikliği giderilerek denetimde teknolojiden etkin bir biçimde yararlanılmalı. Vergi mevzuatı basitleştirilmeli, uygulanabilirlik kriterine dikkat edilmeli. Vergi tahakkuku kadar tahsilatına da önem verilmeli. Belge düzeninde çapraz kontrol yaygınlaştırılmalı.”

(Murat Unay - habervaktim)