Kapatma davası yatırımcıyı ürküttü

Uluslararası piyasalardaki dalgalanma ve iç siyasi gerginlik nedeniyle Türkiye'ye yılın ilk yarısında gelen yabancı sermaye miktarı, geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 35 düşerek 9.4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Uluslararası Yatırımcılar Derneği'nin (YASED) Barometre araştırmasına göre, yatırımcıların yüzde 62'si Türkiye'de siyasi istikrarın kötüye gideceğini düşünüyor. Bu verilere rağmen, yatırımcıların yüzde 61'inin yeni yatırım planladığını belirtmesi dikkat çekiyor. YASED Başkanı Tahir Uysal, bu sonucu, "Yatırımcı, (orta ve uzun vadede Türkiye'nin geleceğine güveniyorum. Ancak kısa dönem için endişelerim var) mesajı veriyor." şeklinde değerlendirdi. Yıl sonu itibariyle Türkiye'ye gelen doğrudan yabancı yatırımın 15 milyar dolara ulaşacağını öngördüklerini belirten Uysal, "Uluslararası konjoktür böyle devam ederse 2009'da 15 milyar doların altında kalır" dedi. 

Türkiye'deki yabancı sermayenin yüzde 80'ini teşkil eden 250 üyesi arasında 6 ayda bir yaptığı Barometre araştırması ile, yatırımcıların nabzını tutan YASED, araştırmanın ilk 6 aylık sonuçlarını Genel Sekreter Mustafa Alper açıkladı. Buna göre, uluslararası yatırımcıların yüzde 61'i Türkiye'de önümüzdeki altı ayda yeni yatırımlar planlıyor. 

Barometre araştırmasına göre, Türkiye'deki uluslararası yatırımcıların yüzde 80'i, gelecek aylarda dünya ekonomisinde "durgunluk yaşanacağı" görüşünde. Türkiye ekonomisine dönük büyüme beklentilerinde ise, yüzde 66 oranında "yavaşlayacak", yüzde 28 oranında "sabit kalacak", yüzde 6 oranında "hızlanacak" seçeneklerine dikkat çekiyorlar. 

Ak Parti'ye açılan kapatma davasının sonuçlandığı dönemde yapılan ankette, Türkiye'deki uluslararası yatırımcılar arasında, ekonomik istikrarın geçmiş altı ayda kötüye gittiğini düşünenlerin oranı yüzde 72 iken, gelecek altı ay için "daha kötü olacak" seçeneğini işaretleyenler yüzde 55'de kalıyor. Siyasi istikrar konusunda ise geçmiş altı aylık dönemin kötü olduğunu düşünenler yüzde 82, gelecek altı ayın kötü olacağı şıkkını işaretleyenler yüzde 62'lik bir paya sahipler. Ancak, anketin en ilgi çekici sonucu, yatırımcıların yarısından çoğu ekonomik ortamın kötüye geçtiği fikrinde birleşmelerine rağmen, yatırımlarına devam etmeyi planlayan yatırımcıların oranının yüzde 61 seviyesinde olması. 

Uluslararası yatırımcıların yüzde 51'i "Dünyada uluslararası doğrudan yatırımlar için ekonomik ortam"ın daha kötüye gideceğini, yüzde 49'u "Türkiye'de uluslararası doğrudan yatırımlar için ekonomik ortam"ın daha kötüye gideceğini tahmin ediyor. 

Yatırımcıların temel ekonomik göstergelerle ilgili tahminlerini de ortaya koyan araştırma, pek iyimser bir tablo ortaya çıkmıyor. Ankete göre, uluslararası yatırımcıların yüzde 71'i cari açığın artacağını, yüzde 67'si enflasyonun yükseleceğini, yüzde 57'si ise faiz oranlarının da artışa geçeceğini tahmin ediyor. 

Yatırımcının, dünya piyasalarındaki kötü gidişat, içeride siyasi istikrarsızlık ve ekonomik verilerdeki olumsuz artışa rağmen, Türkiye'de yatırımlarına devam edeceği yönündeki anket sonucunu değerlendiren, YASED Başkanı Tahir Uysal, yatırımcının Türkiye'ye kısa dönemli bakmadığını ifade etti. Orta ve uzun vadeli yatırım için Türkiye'ye gelmiş yatırımcının Türkiye'nin geleceğine güvendiğini belirten Uysal, kısa dönemli yatırımcının ise endişeli olduğunu kaydetti.

Anketteki, "Sizce ekonomik çıpalar (IMF-AB) Türkiye için vazgeçilmez midir?" sorusuna, yatırımcıların yüzde 78'i "evet, vazgeçilmezdir" cevabını veriyor. Anketin bir diğer ilginç sorusunda, "Mevcut mevzuat çerçevesinde İstanbul küresel bir finans merkezi olmaya aday mıdır" diye soruluyor ve yatırımcıların yüzde 58'i buna "hayır" yanıtını veriyorlar. Tahir Uysal, İstanbul'un bugünkü mevzuat içerisinde bir finans merkezi olamayacağını belirterek, YASED üyelerinin de İstanbul'un finans merkezi olmaya aday bir şehir olduğu mesajı verdiğine işaret etti. 

Barometre araştırmasına göre, uluslararası yatırımcıların 2008 yılında bekledikleri en önemli mevzuat değişiklikleri arasında, Türk Ticaret Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu ve Enerji Piyasası Düzenlemeleri ilk üç sırada yer alıyor. Son olarak, uluslararası doğrudan yatırımları etkileyecek olan olumsuz gelişmeler arasında ise ilk sırada "Mortgage krizi sonucu global bir durgunluğa", ikinci sırada "Yerel politik bunalım"a, üçüncü sırada ise "Bölgemizdeki gerginliğin daha da artmasına dikkat çekiliyor. 

Uluslararası yatırımcıları birebir ilgilendiren, "fikri mülkiyet hakları", "rekabeti koruma", "kayıt dışı ekonomi" gibi konularda ise gelecek altı ay için "aynı kalacak" seçeneği, sırasıyla yüzde 81, yüzde 71, yüzde 69'luk oranlara ulaşıyor. Bu kritik konularda "değişim" beklentisi düşük olsa da YASED üyelerinin hükümetten önemli beklentileri var. Yatırımcılar "hükümetin önümüzdeki dönemde öncelik vermesi gereken konular" arasında, yüzde 73 oranında yapısal reformlara, yüzde 47 oranında cari işlemler dengesine, yüzde 39 oranında ise AB müzakere sürecine dikkat çekiyorlar. 

Dernek üyeleri, 2008 yılının ilk altı ayında ciro hedeflerine yüzde 55.1, üretim hedeflerine yüzde 52.7, kârlılık hedeflerine yüzde 60.4, ihracat hedeflerine ise yüzde 43.3'lük paylarla, büyük oranda ulaştıklarını düşünüyorlar. Uluslararası yatırımcılardan yüzde 46'sı son altı aylık dönemde çalışan sayılarının arttığını belirtirken, önümüzdeki altı aylık dönem için çalışan sayısında yine artışa işaret edenlerin oranı yüzde 37'ye ulaşıyor.