Unakıtan'ı şok eden anket!

Maliye Bakanlığınca yayımlanan bir araştırma, her 10 kişiden 9'unun Türkiye'de vergi adaleti olduğuna inanmadığını, yine her 10 kişiden 8'inin devlet harcamalarında savurganlık yapıldığını düşündüğünü ortaya koydu.

Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığınca yayımlanan "Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Vergi Yükümlülerinin Vergiyi Algılama ve Tutum Analizi Araştırması", vatandaşın vergi sistemine bakışını gözler önüne serdi. 

Araştırmaya göre, Türkiye'de vergi kaçakçılığının en büyük nedeni, "herkes kaçırıyor, ben de kaçırırım" anlayışının hakim olması. Vergi kaçırmanın en geçerli yolu da, işleri kayıt dışı yürütmek. 

Vergi oranlarının düşürülmesini isteyenlerin yarıdan fazlası, oranlar artarsa, vergi kaçıracağını ya da daha fazla vergi ödemek yerine işini yavaşlatacağını veya bırakacağını söylüyor. 

Araştırmada vatandaşların yüzde 33,3'ü vergiyi "kamu hizmetlerinin karşılığı", yüzde 30,9'u "zorunlu bir ödeme", yüzde 18,3'ü "bir ödev", yüzde 15,3'ü "bir yük", yüzde 2,2'si de "teşebbüs kabiliyetini engelleyen bir uygulama" olarak tanımlıyor. 

Her 4 vatandaştan 3'ü vergilerin ağır olduğunu savunuyor. Yükümlülerin yüzde 22'ine göre vergiler "çok ağır", yüzde 54,7'sine göre de "ağır". Vergi yükünü "normal" bulanların oranı yüzde 21,7, "az" bulanların ise yüzde 1,5. 

Vatandaşın yüzde 21,5'i her türlü vergiyi eleştirirken, yüzde 28,1'lik grup gelir vergisinden, yüzde 19,3'lük kesim KDV'den, yüzde 18,3'lük kesim motorlu taşıtlar vergisinden, yüzde 4,1'lik kesim kurumlar, yüzde 4,1'lik kesim de emlak vergisinden şikayet ediyor. 

Yükümlülerin ödedikleri vergilerin kamu hizmeti olarak tekrar kendilerine dönüp dönmemesi hakkındaki düşüncelerinin de ölçüldüğü araştırmada, katılımcıların yüzde 51,1'i ödenen vergilerle devletten alınan hizmetler arasında doğru orantılı bir ilişki olmadığını ifade ediyor. Yüzde 36,8'lik grup buna "zaman zaman" yanıtını verirken, yükümlülerin sadece yüzde 12,1'i ödenen vergilerin kamu hizmeti olarak tekrar kendilerine geri döndüğünü düşünüyor. 

Araştırmada vatandaşların sistemle ilgili diğer düşünceleri de şu şekilde belirlendi: 

* Yükümlülerin ancak yüzde 2,9'u, "TÜrkiye'de herkesin vergisini tam olarak ödediğine" inanıyor. Yüzde 97,1'lik kesim, bunun tam aksini düşünüyor. 

* Herkesin vergisini tam ödememesinin yarattığı sonuçları, yüzde 49,6 "herkesi vergi kaçırmaya itiyor" diye değerlendirirken, yüzde 41,7'ye göre "vergi ödeme şevkini kırıyor". Daha çok vergi ödemeye sevk ettiğini savunanların oranı yüzde 4,7'de kalıyor. 

* Vatandaşların yarısı, "Günümüz şartlarında vergisini tam ödeyenler, ekonomik açıdan gelişemez ya da iflas eder" görüşünü taşıyor. 

* Yükümlülerin yüzde 62,6'sı, önce desteklemiş oldukları bir iktidardan, sadece vergileri artırdığı için bir sonraki seçimde desteğini çekmeyeceğini bildirirken, yüzde 37,4 ise çekeceğini söylüyor.