Ukrayna ile serbest ticarete doğru

Türkiye ile Ukrayna arasında serbest ticaret anlaşması yapılmasına doğru bir adım daha atıldı. İki ülke arasında serbest ticaret anlaşmasına yönelik görüşmeleri yürüten Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı Avrupa Birliği (AB) Genel Müdürü Cemalettin Damlacı başkanlığındaki Türk heyeti Ukrayna'nın başkenti Kiev'de ikinci tur müzakerelere katıldı.

Ukrayna Ekonomi Bakanlığı'nda basına kapalı olarak devam eden Ukrayna Türkiye heyetlerinin görüşmesinde iki ülke arasında ekonomik ilişkilere ivme kazandıracak serbest ticaret anlaşmasının maddeleri üzerinde teknik çalışmalar yapıldı. Toplantıda ileride imzalanması düşünülen serbest ticaret anlaşmasında yer alacak maddeler, ülke ekonomilerindeki karşılıklı gelişmeler, her iki ülkenin AB ile olan ilişkilerindeki gelişmeler ele alındı. Ayrıca dünyadaki krizin Ukrayna ve Türkiye ekonomilerine olan etkileri ve alınan tedbirler konusunda tecrübe paylaşımı yapıldı. 

İki gün boyunca yoğun bir tempo ile çalışan heyete Türkiye'nin Ukrayna Büyükelçisi Erdoğan İşcan rezidansında bir çalışma yemeği verdi. Büyükelçi İşcan'ın ev sahipliğinde bir araya gelen iki ülke heyetleri daha sonra görüşmeler sonucunda alınan kararlardan oluşan mutabakat metnini imzaladı.

Mutabakat metni Dış Ticaret Müsteşarlığı Avrupa Birliği Genel Müdürü Damlacı ve Ukrayna Ekonomi Bakanı Yardımcısı Valeriy Pyatnitsky tarafından imzalandı.

İmzaların atılması akabinde heyetler karşılıklı olarak birbirlerine hediye takdim etti. Burada bir konuşma yapan Pyatnitsky, "Serbest ticaret anlaşmasının müzakere sürecinde gelinen noktada yapılan işlerin yarısını Büyükelçi İşcan'ın çabaları sonucunda gerçekleşti. İşin kalan yarısını ise bizler yaptık." dedi. 

Damlacı ise CİHAN'a özel yaptığı değerlendirmede, "Ukrayna'nın nüfusu 47 milyon civarında ve Türkiye için önemli bir pazar. Ukrayna için de Türkiye 70 milyonun üzerindeki nüfusuyla önemli bir pazar. Her iki taraf da bunun bilincinde ve en üst düzey politik seviyede ekonomik ve ticari ilişkileri geliştirmeye yönelik güçlü çaba var." dedi. 

Damlacı görüşmelerin ana gündemini ülkeler arasında malların serbest dolaşımı oluşturduğunu ifade ederek, "Her iki taraf malların büyük kısmını kapsayacak şekilde gümrük vergilerini anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarih itibari ile ve bir kısmını da belli bir takvim içerisinde sıfırlayacak. Bu şekilde pazarlarını bir birlerine karşı açmış olacaklar. Tabii tarım ürünlerinde bazı hassasiyetler söz konusu olabilir. Burada da müzakerelerde karşılıklı olarak mutabakata varılacak." şeklinde konuştu.

Ukrayna tarafı hizmetler sektörü ile ilgili Türkiye'ye karşılıklı taviz değişimi talep ettiğine değinen Damlacı, bunun müzakeresini yapmayı kabul ettiklerini yine anlaşma metni içerisine hizmetler sektörü ile alakalı da hükümlerin yer alacağını bildirdi. 

Ukrayna'nın Türkiye ihracatının 2008 yılının ilk 10 ayında 5,5 milyar dolara ulaştığını belirten Damlacı, Türkiye'nin aynı dönemde Ukrayna'ya olan ihracatının yaklaşık 2 milyar dolar civarında olduğu bilgisini verdi. Damlacı iki ülke arasındaki toplam 7,5 milyar dolarlık ticaret hacminin arzulanan seviye de olmadığına vurgu yaptı. 

Türkiye'nin Ukrayna'dan ithal ettiği ürünlerinin başında demir çelik, gübre, yağlı tohumlar, ağaç ürünleri gelirken Ukrayna ise Türkiye'den otomobil ürünleri ve tüketim malları alıyor. 


SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?


Türkiye ile Ukrayna arasında serbest ticaret anlaşması müzakereleri geçtiğimiz yıl Haziran ayında başlamıştı. Müzakerelerin 2009 yılı sonlarına doğru tamamlanması bekleniyor. Müzakereler sonucunda uzlaşılan maddelerden oluşan anlaşma metinlerinin hükümetlerce imzalanmasının ile birlikte ülke meclislerinde anlaşmanın onaylanması süreci başlıyor. Ülke parlamentolarında anlaşmasının kabul edilmesi ile birlikte Ukrayna ve Türkiye arasında serbest ticaret anlaşması yürürlülüğe girecek. Bu sürecin 2010 yılı içerisinde tamamlanması bekleniyor. 

Ukrayna ile Türkiye arasında serbest ticaret anlaşması hayata geçtiği takdirde ithalat ve ihracattaki kotalar kaldırılacak. Ülkelerin gerek gördüğü takdirde bazı ürünlere korunma tedbirleri ve sınırlama getirilmesi gerektiği takdirde, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kuralları çerçevesinde kararlar alınıyor.