Dün, 28 Şu­bat 1997'de ya­pı­lan MGK top­lan­tı­sı so­nu­cu açık­la­nan ka­rar­lar­la baş­la­yan; si­ya­si, ida­ri, hu­ku­ki ve top­lum­sal alan­lar­da trav­ma­tik de­ği­şim­le­re ne­den olan, or­du ve bü­rok­ra­si mer­kez­li yü­rü­tü­len “28 Şu­bat Dar­be Sü­re­ci”­nin yıl­dö­nü­müy­dü­… 

Şah­sı­mın ve ai­le­min biz­zat mağ­du­ru ol­du­ğu bu dar­be sü­re­ci re­zil­lik­le­ri­nin ve il­kel­lik­le­ri­nin de­ta­yı­na gir­me­ye­ce­ğim. Ge­rek ağır bir sa­vaş di­li kul­la­nı­la­rak ve tüm ku­rum­la­rın as­ke­ri bir ya­pı­ya bü­rü­ne­rek top­lu­mun cun­ta al­tın­da ya­şa­ma­ya zor­lan­dı­ğı 12 Ey­lül 1980 tec­rü­be­si ol­sun... Ge­rek­se, ge­le­nek­sel yön­tem­ler­den fark­lı yol ve yön­tem­ler kul­la­nan as­ker­le­rin si­ya­si ha­ya­ta mü­da­ha­le­le­ri­nin soft ve post-mo­dern ör­nek­le­ri sa­yı­lan 28 Şu­bat Sü­re­ci ve 27 Ni­san 2007 muh­tı­ra/an­dıç tec­rü­be­le­ri ol­su­n… Yol ve yön­tem­le­ri za­ma­nın şart­la­rı­na gö­re de­ğiş­se de ya­şat­tı­ğı mağ­du­ri­yet­ler ve acı tec­rü­be­ler iti­ba­riy­le hep­si bi­rer “dar­be” idi­… 

Ma­lu­mu­nu­z… Gü­nü­müz Tür­ki­ye­’sin­de, ik­ti­dar-top­lum ara­sın­da­ki iliş­ki, bil­gi ve ile­ti­şim ça­ğı­nın ni­met­le­rin­den sı­nır­sız ya­rar­lan­ma avan­taj­la­rı­na sa­hip bi­rey­le­rin le­hi­ne git­gi­de şef­faf­laş­ma­ya baş­la­dı. As­ker-si­vil iliş­ki­le­rin­de do­mi­nant ta­raf yer de­ğiş­tir­di. Ha­liy­le; sa­de­ce söz­lük ve ıs­tı­la­hî an­lam­la­rı ba­kı­mın­dan de­ğil, ta­sav­vu­run­dan al­gı­sı­na ka­dar “dar­be” kav­ra­mı da de­ğiş­me­ye ve dö­nüş­me­ye baş­la­dı! 

Dün, “as­ke­ri üs­tün­lü­ğün” zor kul­la­na­rak si­ya­se­ti di­zayn et­mek ve si­vil ik­ti­da­rın fi­il­le­ri­ni kı­sıt­la­mak hat­ta en­gel­le­mek şek­lin­de ta­ri­fi ya­pı­lan “dar­be” sü­reç­le­ri; güç­lü tek par­ti ik­ti­da­rı­nın tec­rü­be edil­di­ği bu gün­ler­de, biz­zat si­ya­si erk ta­ra­fın­dan fark­lı an­lam­lar yük­le­ne­rek gün­cel­li­ği­ni ko­ru­ma­ya de­vam edi­yor. Top­lum için­de ar­tan ku­tup­laş­ma­nın ve kes­kin­le­şen ay­rış­ma­la­rın te­za­hü­rü ge­niş pro­tes­to ve tep­ki ha­re­ket­le­ri, yar­gı­sal de­ne­tim fa­ali­yet­le­ri di­ya­lo­ga ka­pa­lı STK ve mu­ha­lif düz­lem­de çı­kış ya­pan sa­ir or­ga­ni­zas­yon­la­rın üst per­de­den çı­kış­la­rı, dış po­li­tik ma­nev­ra ala­nı da­ral­dık­ça “ba­tı baş­kent­le­ri” kay­nak­lı ar­tan ge­ri­lim­ler; si­ya­si ik­ti­dar ta­ra­fın­dan top­ye­kûn “dar­be” ola­rak ni­te­len­di­ril­me­ye baş­lan­dı! 

Di­ğer ta­raf­tan; ‘o­la­ğa­nüs­tü şart­la­r’ ge­rek­çe­siy­le key­fi, hu­kuk­suz ve ih­lal­ci si­ya­si ik­ti­dar kay­nak­lı uy­gu­la­ma ve fa­ali­yet­ler de; mev­cut ik­ti­dar kar­şıt­la­rı ta­ra­fın­dan “ik­ti­dar dar­be­si” ola­rak ni­te­len­di­ril­me­ye baş­lan­dı!

Ge­li­nen aşa­ma­da “dar­be” ve “dar­be­ci” kav­ra­mı, Tür­ki­ye gi­bi ek­se­ri­yet­le iş­le­rin al­gı üze­rin­den yü­rü­tül­dü­ğü bir ül­ke­de, mec­ra­ın­dan sap­tı­rı­lıp ba­ha­ne­ler kli­şe­si ha­li­ne gel­di! 

Mi­sal: Geç­ti­ği­miz haf­ta; üye­si ol­du­ğu ge­rek­çe­siy­le yüz­ler­ce as­ker ve si­vi­lin ai­le­le­riy­le bir­lik­te cid­di mağ­du­ri­yet­le­re uğ­ra­tıl­dı­ğı dar­be­ci Er­ge­ne­kon ör­gü­tü di­ye bir ör­gü­tün ol­ma­dı­ğı mah­ke­me ka­ra­rıy­la tes­cil edil­di! Ha­ni; 7 yıl ön­ce AK Par­ti hü­kü­me­ti­ne yö­ne­lik dar­be te­şeb­bü­sü ve fa­ali­ye­tin­de bu­lu­nan ve bir dö­nem tüm kö­tü­lük­le­rin ana­sı ola­rak lan­se edi­len “Er­ge­ne­kon” isim­li dar­be­ci te­rör ör­gü­tü..! Öte yan­dan, 7 yıl si­ya­si ik­ti­dar­la be­ra­ber as­ke­ri ve­sa­ye­ti ve dar­be­yi ön­le­mek ama­cıy­la bir­lik­te ha­re­ket eden ve si­ya­si ik­ti­da­rın “ne is­te­di­ler­se ver­dik” de­di­ği “ce­ma­at” ori­jin­li bü­rok­ra­tik ve si­ya­si kad­ro­lar; 17-25 Ara­lık yol­suz­luk so­ruş­tur­ma­sı son­ra­sı, “Hü­kü­me­ti yık­ma­ya yö­ne­lik fa­ali­yet­te bu­lu­nan pa­ra­lel dev­let” ola­rak ni­te­len­di­ri­lir ol­du!

Ya­rın bu “dar­be/dar­be­ci” kap­sa­mı­na; kim­ler, han­gi ni­yet ve sa­ik­ler­le gi­rer bi­lin­mez!

Ya­ni an­la­ya­ca­ğı­nız için­den “k­la­sik as­ke­ri dar­be” ris­ki azal­dık­ça or­ta­ya çı­kan boş­luk; “dar­be” kav­ra­mı­na kon­jonk­tü­rel an­lam­lar yük­le­ne­rek dol­du­rul­ma­ya baş­lan­dı! Ha­liy­le ipin ucu kaç­tı! “Ce­ma­at dar­be­si", “dar­be­ci çar­şı ta­raf­tar gru­bu”, ''fa­iz lo­bi­si dar­be­si'', "yar­gı dar­be­si", “med­ya dar­be­si” vs. der­ken; bı­ra­kın de­mok­ra­si­yi, in­san­lı­ğa iha­net olan ger­çek dar­be­nin ne ol­du­ğu­nu unut­tu her­kes..! 

Hü­la­sa

“Dar­be”, “an­dıç”, “rö­van­şizm” ve “hi­za­ya ge­tir­me” vs. kav­ram­lar; içe­rik­le­ri­nin bo­şal­tı­lıp na­lın­cı ke­se­ri gi­bi her­ke­sin ken­di­ne gö­re yon­ta­rak aji­tas­yo­nu­nu yap­tı­ğı “nev­zu­hûr” kav­ram­lar ha­li­ne ge­ti­ril­di! De­mok­ra­si ze­mi­nin­den de­ğil, “ik­ti­dar mü­ca­de­le­si” me­se­le­si üs­tün­den yü­rür ve de­ğer­len­di­ri­lir ol­du! 

İşin da­ha da kö­tü­sü, “dar­be” kav­ra­mı­nın mev­cut pra­ti­ği­ne ba­ka­rak gel­di­ği nok­tay­la il­gi­li ge­liş­me­ler, “de­mok­ra­si” kav­ra­mıy­la ala­ka­lı kay­gı­la­rı da art­tır­dı! Tıp­kı su­lan­dı­rı­lan “dar­be” kav­ra­mı gi­bi “de­mok­ra­si” kav­ra­mı­nın da içi bo­şal­tı­la­cak ve git gi­de akıl tu­tul­ma­sı ya­ra­tan baş­ka bir ha­le dö­nü­şe­cek gi­bi..!