Şapka Kanunu'nun Zengin Ettiği Adam

«Genç cumhuriyetin ilk kuşağıydık. Bize hız veren Atatürk devrimleriydi. Şapka devrimi, kıyafet devrimi olmasaydı, kuşkusuz bugün Vakko olmazdı. Bu nedenle, birçok defa dile getirdiğim gibi, Vakko tüm varlığını Kemalist devrimlere ve Batılılaşma çabalarına borçludur...»

"Mağazam Şen, Sülalem Şen"

Dün vefat eden Yahudi asıllı ünlü işadamı Vitali Hakko, Şapka Devrimi sayesinde iş hayatına atılıp zengin olmuştu. "Şapka Giyilmesi Hakkında Kanun" neşredilince İtalya'dan bir gemi dolusu çoğu ikinci el, "paspal" şapkayı ucuza getirterek kurduğu "Şen Şapka" mağazasında halka pahalıya satmış ve milyoner olmuştu. Gerçekten de "Şen Şapka", sahibini ve yedi sülalesini abad eyleyerek "şen" yapmıştı.

İskilipli Atıf Hoca'nın Şapka Devriminden önce yazdığı risale yüzünden idam edildiği o zor günlerde erkekler "kelleyi korumak" için Hakko'nun "kazık marka" şapkalarını kapışmışlardı. Bu yüzden başlarında hanım şapkasıyla dolaşan erkekler bile vardı.

"Şapka Devrimi olmasaydı Vakko olmazdı"

Hayatı "Yoksul bir Mûsevî gencinin hayat ve başarı öyküsü!" diye pazarlanan Vitali Hakko bu durumu "Hayatım Vakko" isimli kitabında şöyle anlatır;

«Genç cumhuriyetin ilk kuşağıydık. Bize hız veren Atatürk devrimleriydi. Şapka devrimi, kıyafet devrimi olmasaydı, kuşkusuz bugün Vakko olmazdı. Bu nedenle, birçok defa dile getirdiğim gibi, Vakko tüm varlığını Kemalist devrimlere ve Batılılaşma çabalarına borçludur...»

1913 yılında İstanbul'da doğan Hakko, Şen Şapka mağazasını açarak iş dünyasına adımını attıktan sonra ülkedeki gelişmeleri yine yakından takip eder. Kanunun ilk yıllarında onbinlerce şapka satan Hakko, modası geçen şapkayı artık kimse "kafaya takmayınca" yeni bir strateji geliştirir. Ülkede inancını yaşamaya çalışanların sayısı artmakta, halk giderek muhafazakarlaşmaktadır. Bu çerçevede başörtülülerin sayısında artış olmaya başlayınca Vakko adını verdiği mağazasında eşarp satmağa başlar. Havayı iyi koklayan "müteşebbis" ruhlu Hakko, bugünlerde yaşı genç olsaydı "türban" bile satabilir hatta iğnelerini de promosyon olarak verirdi.

Vakko markası nasıl doğdu?

Ünlü karikatürist Eflatun Nuri'nin ''Benim Adım Eflatun" adlı kitabında Hakko'yla ilgili şöyle bir anısı yer alır;

"Bir gün Vitali Hakko, Eflatun Nuri'den imalatına başlayacağı eşarplar için desen çizmesini ister, imza olarak ta bir köşesine marka ismi olarak düşündüğü ''Hakko'' yazın der.. Desenler çizilir, baskıya hazır hale getirilir, Hakko çizimleri almaya gelir, hepsini çok beğenir ancak bir problem vardır... Eflatun Nuri çizimlerin tümünde ''Hakko'' yerine yanlışlıkla ''Vakko' yazmıştır. Ancak Hakko çizimlerin değiştirilmesini istemez ve marka olarak Vakko ismi böylece doğar..

Rıfat Yörük/HABERVAKTİM