Bosna'da Barışla Gelen Kördüğüm 20 Yaşında

Bosna Hersek'te 1992-1995 yılları arasında büyük katliamların yapıldığı savaşı sona erdiren Dayton Barış Anlaşması, silahları susturdu ancak ülkeyi karmaşık bir yapı ve siyasi kördüğümle karşı karşıya bıraktı.  

ABD'nin Ohio eyaletindeki Dayton Hava Üssü'nde 21 Kasım'da paraf edilen anlaşmayı, Bosna Hersek'in ilk Cumhurbaşkanı merhum Aliya İzzetbegoviç, Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Miloseviç ve Hırvatistan Devlet Başkanı Franjo Tudjman, 20 yıl önce bugün Fransa'nın başkenti Paris'te imzaladı.

Ülkede 3,5 yıl süren kanlı savaşı sona erdirmiş olsa da Bosna Hersek'i karmaşık bir devlet yapısıyla baş başa bırakan anlaşma, Bosna Hersek'in ekonomik anlamda gelişmesi ve Avrupa-Atlantik kurumlarına entegrasyonu önündeki en büyük engellerden biri olarak gösteriliyor.

Boşnak lider Aliya İzzetbegoviç, Dayton'a dair açıklamasında, "Bu adil bir barış değil ancak savaşın devam etmesinden daha adil. İçinde bulunduğumuz bu durumda ve böyle bir dünyada daha iyi bir barış sağlanamazdı da" ifadesini kullanarak Dayton'un imzalandığı dönemdeki koşulları en iyi şekilde ifade etmişti.

11 bölümden oluşan Dayton Barış Anlaşması'nın 4. bölümü, bugün de yürürlükte olan ve büyük tartışmalara neden olan Bosna Hersek Anayasası.

Dayton'la gelen karmaşık yapı

Dayton, Bosna Hersek'teki silahları susturdu ancak ülkeyi siyasi kördüğümle baş başa bıraktı. Üç yıl boyunca birbiriyle savaşan Boşnak, Sırp ve Hırvatlar, bu anlaşmayla tek bir çatı altında, "ülkenin kurucu unsurları" oldu. Dayton, Bosna Hersek'i dünyanın en karmaşık idaresinin bulunduğu devletlerden biri haline getirdi.