Gü­nü­müz­de iki uç ve zıt akım var. Hem ken­di ara­la­rın­da zıt­la­şı­yor­lar hem de üm­met­le zıt­la­şı­yor­lar.  Şi­a ve ge­niş yel­pa­ze­le­riy­le Se­le­fi­li­ği kas­te­di­yo­ruz. Zi­ra ta­rih­te üm­met­le zıt­laş­ma­cı akım ola­rak anıl­mak­ta­dır­lar. Bu yö­nüy­le her iki ha­re­ke­tin di­ko­to­mik (zıt­laş­ma­cı) ya­pı­sın­dan bah­se­dil­mek­te­dir. Şi­a’­nın bu ya­pı­sı­nı en iyi or­ta­ya ko­yan eser­ler­den bi­ri­si de mer­hum Ebu­’l Ha­san en Ne­de­vi­’nin  Şi­a ve Ehl-i Sün­net mes­lek­le­ri­ni an­lat­tı­ğı  ‘Su­re­ta­ni mu­te­dad­da­ni (iki zıt gö­rün­tü)’ ad­lı ese­ri­dir. Bu eser­de özet­le/bi­lic­mal ta­rih önün­de Ehl-i Sün­net ile Şi­a ara­sın­da­ki zıt­laş­ma­nın kö­ken­le­ri­ne ini­li­yor, sü­reç­le­ri­ne işa­ret edi­li­yor.  Şi­a üm­met­le zıt­laş­ma­cı bir akım­dır ve son de­vir­de Ame­ri­kan mü­da­ha­le­le­riy­le İs­lam dün­ya­sı­na ya­yıl­ma­sı­nın önü açıl­mış­tır.  ABD IŞİ­D’­in önü­nü aç­tı­ğı gi­bi ma­ale­sef İra­n’­ın önü­nü aç­mış ve İran dev­ri­miy­le bir­lik­te üm­met için­de boy­dan bo­ya bir ge­ri­lim hat­tı oluş­muş,  zıt­laş­ma­cı bir akım ye­ni­den kuv­ve­den fii­le çı­ka­rak iş­ler­lik ka­zan­mış­tır. Şi­a’­nın üm­met için­de zıt­laş­ma­cı bir akı­mı tem­sil et­ti­ği­ni bi­li­yo­ruz. İkin­ci­si de Veh­ha­bi­lik­tir. Suu­di Ara­bis­ta­n’­da bu kli­ğin za­fer ka­zan­ma­sı­nın önü­nü de İn­gi­liz­ler aç­mış­tır.  Üm­met bu su­ret­le uç an­la­yış­lar ta­ra­fın­dan ku­şa­tıl­mış­tır.  1932 yı­lın­da Hi­ca­z’­da Veh­ha­bi­le­rin za­fe­ri İn­gi­liz­le­rin he­di­ye­si­dir, ön­le­ri­ni aç­ma­la­rıy­la müm­kün ola­bil­miş­tir.  Za­man za­man Şi­a’­nın bu ka­rak­te­ri üze­rin­de du­ru­yo­ruz. Bu­nun­la bir­lik­te ma­ka­sın di­ğer ucu­nu da unut­ma­ma­lı­yız. Ya da ma­dal­yo­nun öte­ki yü­zü de mü­him­dir.  Ma­dal­yo­nun öte­ki yü­zün­de ya­hut Şi­a’­nın kar­şı ağır­lı­ğın­da ise (if­rat tef­rit ba­sa­mak­la­rı)  Veh­ha­bi­lik ve­ya da­ha yu­mu­şak ifa­de­siy­le  Se­le­fi­lik  yük­sel­mek­te­dir.

Ko­nuy­la il­gi­li da­ha ön­ce re­fe­rans ya­zı­lar­dan bi­ri­si­ni; Mil­li Ga­ze­te­’de ‘Uç­la­rın kıs­ka­cın­da­ki üm­me­t’ baş­lık­lı ya­zı­mız­da yaz­mış, ele al­mış­tık ( 28 Ha­zi­ran 2014 Cu­mar­te­si ). Bu ko­nu et­ra­fın­da ta­ze ya­zı ya­zan­lar­dan bi­ri­si de et Ti­ha­mi Me­cu­ri­’nin Ec­ho­ro­uk ad­lı Ce­za­yir ga­ze­te­sin­de yaz­mış ol­du­ğu ‘ Se­le­fi akım ve fık­hi ekol­ler (ttp://www.ec­ho­ro­ukon­li­ne.com/ara/ar­tic­les/232337.html) baş­lık­lı mü­him ya­zı­dır.  Bu ya­zı­sın­da et Ti­ha­mi Me­cu­ri, Se­le­fi­li­ğin çı­kış ama­cı­na ters düş­tü­ğü­nü ve ken­di id­di­ala­rı­nı tek­zip et­ti­ği­ni ifa­de edi­yor.  Ayi­ne­si iş­tir ki­şi­nin la­fı­na ba­kıl­maz. Üm­me­ti tek bir an­la­yış­ta bir­leş­tir­mek adıy­la or­ta­ya çık­mış la­kin za­man­la bir klik ve­ya üm­met­le zıt­la­şan akım­lar­dan bi­ri­si ha­li­ne gel­miş­tir.  Tec­dit adıy­la ve bi­da­tı yok et­mek da­va­sıy­la yol alan Se­le­fi­lik za­man­la üm­me­tin kar­şı­laş­tı­ğı en zor me­se­le­ler­den bi­ri­si ha­li­ne gel­miş­tir. Et Ti­ha­mi Me­cu­ri mü­him bir ta­nım­da bu­lun­mak­ta ve Veh­ha­bi­li­ğin as­la dön­me id­di­asın­da kül­tü­rel bir dev­rim ol­du­ğu­nu ifa­de et­mek­te­dir.  Kül­tü­rel dev­rim ifa­de­si mü­him bir ta­nım­dır.  Bu ifa­de bi­ze Çi­n’­de ara­la­rın­da Ma­o’­nun dul eşi­nin de yer al­dı­ğı Dört­lü Çe­te­’nin Ma­o’­dan son­ra gi­riş­ti­ği kül­tü­rel dev­ri­mi ha­tır­lat­mak­ta­dır. Bu dev­rim ku­ru­tu­cu ol­muş ve kül­tür adı­na ne var­sa ku­rut­muş­tur.   Ade­ta sam ye­li et­ki­si mey­da­na ge­tir­miş ve geç­ti­ği me­kan­la­rı ke­en­lem ye­kün (bir var­mış bir lok­muş) ha­li­ne ge­tir­miş­tir.

Se­le­fi­lik ve­ya onun ata­sı ola­rak ka­bul edi­len Veh­ha­bi­lik kaş ya­pa­yım der­ken göz çı­kar­ma da­va­sı­dır.  Hiç hak­lı yö­nü yok mu so­ru­su­nun ce­va­bı ise şu­dur. Be­di­üz­za­ma­n’­ın de­di­ği gi­bi her ba­tıl da­va­nın da is­ti­nat et­ti­ği bir da­ne-i ha­ki­kat var­dır. Her ba­tıl mes­lek­te bir da­ne-i ha­ki­kat bu­lu­nur.  Ko­mu­nist­ler da­va­la­rın­da hep­ten hak­sız sa­yı­lır­lar mı? İn­san ve­ya top­lum­lar is­te­miş ol­sa­lar da her hal­le­rin­de ide­ali tem­sil ede­mez­ler.  Mut­la­ka açık ve­rir­ler. Ev­de­ki he­sap çar­şı­ya uy­maz.   Et Ti­ha­mi Me­cu­ri­’nin be­yan et­ti­ği gi­bi sek­te­riz­mi ya­ni mez­hep­çi­li­ği or­ta­dan kal­dır­ma adı­na ha­re­ke­te ge­çen Veh­ha­bi­lik bu­na ya­pa­ma­dı­ğı gi­bi ay­nı za­man­da  kes­kin bir ye­ni sek­te­rizm üret­miş­tir.  Gel­di­ği nok­ta tek­fir­leş­mek, üm­met ça­tı­sı al­tın­da bu­lun­du­ğu yer­ler­de kar­ga­şa üret­mek­tir.  Sa­ha­be dö­ne­mi­ni ye­ni­den üret­me nok­ta­sın­da­ki İd­di­ala­rı slo­gan, isim ba­zın­da kal­mış­tır. Var­lı­ğı­nı hak­lı çı­ka­ra­cak hiç­bir şey ya­pa­ma­mış­tır.  Sö­zün özü şu­dur: Çö­züm için yo­la çık­tı­lar ek so­run üret­ti­ler ya da so­run ha­li­ne gel­di­ler.   Du­rum Zi­ya Pa­şa­’nın tas­vir et­ti­ği dü­zey­de­dir: “On­lar ki ve­rir laf ile dün­ya­ya ni­za­mat!  Bin tür­lü te­sey­yüp  bu­lu­nur ha­ne­le­rin­de!” Ma­ale­sef bü­tün po­zi­tif ve müs­pet id­di­ala­rı­na rağ­men Se­le­fi­lik de Şi­a ile bir­lik­te bü­yük çap­ta üm­met­le zıt­la­şan di­ko­to­mik akım­lar­dan ve ha­re­ket­ler­den bi­ri­si ol­muş­tur.