Yurt dışı borçlanması yaparak Türkiye’den emekli olan her Türk vatandaşının Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından sağlık giderleri ödenmez. Bir kişinin yaptığı sağlık gideri harcamalarının SGK tarafından ödenebilmesi için, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kapsamında genel sağlık sigortalısı olması gerekmektedir.

5510 sayılı kanunun kimlerin genel sağlık sigortalısı sayılacağıyla ilgili hükümleri düzenleyen 60 ncı maddesi üçüncü fıkrasında; “…( f ) bendi kapsamında olup mülga 30.05.1978 tarih ve 2147 sayılı ve 08.05.1985 tarih ve 3201 sayılı kanunlara göre borçlanarak aylık bağlanan kişilerden ise Türkiye’de ikamet etmeyenler genel sağlık sigortalısı ve genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılmazlar.” hükümleri bulunmaktadır.

Kanun metnindeki hükümlerden de anlaşılacağı üzere, yurt dışı borçlanması yaparak Türkiye’den emekli olan kişilerin tamamına SGK tarafından sağlık yardımı verilmemektedir. Yurt dışı borçlanması yaparak Türkiye’den emekli olan kişiler, ancak Türkiye’de ikamet etmeleri şartıyla kendilerinin yaptıkları sağlık giderleri SGK tarafından ödenmektedir.

Bu itibarla, yurt dışında bulunan ve yurt dışındaki sürelerini borçlanarak Türkiye’den emekli olmak isteyen gurbetçilerimiz, yurt dışından ayrılıp Türkiye’de resmi olarak ikamet etmedikleri sürece kendilerinin yaptıkları sağlık giderleri SGK tarafından karşılanmayacağını bilmelerini önemle tavsiye ederiz.

Ayrıca, yurt dışı borçlanması yaparak Türkiye’den emekli olan kişiler, eğer Türkiye’de resmi olarak ikâmet etmiyorlarsa, bakmakla yükümlü olunan kişi sıfatıyla, Türkiye’deki çocukları veya ana/babaları üzerinden de, sağlık yardımı alamazlar.

Okur Sorularına Cevaplar

SORU 1: 20.02.1970 doğumluyum. Aralık 1989’da ilk sigorta başlangıcım var. Toplam SSK gün sayım 4000 gün oldu. Hangi şartlarda emekli olabilirim? (Habibe KONAK)

CEVAP 1: 20 yıl sigortalılık süresine sahip olduğunuzda, 46 yaşınızı doldurduğunuzda ve 5375 gün prim ödeme gün sayısına sahip olduğunuzda SSK şartlarında emekli olabilirsiniz.

SORU 2: 1970 Doğumluyum. 1993 yılında 18 ay askerlik yaptım. 1996 yılında 3 aylık bir sigortam var. 1997’de yurt dışına çıktım. Halen yurt dışındayım. Türkiye’den kaç yaşında ve kaç günlük süre ile emekli olabilirim? Prim ödemeye askerlik dahil mi? Yani prim ödemeye 1993’den itibaren mi başlamam gerekiyor yoksa yurt dışına çıkış tarihi olan 1997’den itibaren mi? Emeklilik için belli bir yaşı beklemem gerekiyor mu? Emekli olabilmem için Türkiye’ye kesin dönüş yapmam gerekiyor mu? (Yusuf YÜKSEL)

CEVAP 2: Yurt dışı borçlanmasının günlük bedeli günümüz değerlerine göre 7,78 TL’dir. Bu rakam her altı ayda bir asgari ücrete göre değişmektedir. Yurt dışında bulunduğunuz günlerin tamamını değil sizin emekliliğiniz için size yetecek süre kadarını borçlanabilirsiniz. Yurt dışına çıkmadan önce SSK’lı olduğunuz için borçlanma süreleriniz SSK şartlarında değerlendirilecek ve SSK şartlarında emekli olabileceksiniz. Prim ödemeye, borçlanma talep tarihinden itibaren başlanılıp, ne kadarlık bir süreyi borçlanacaksanız o süre kadar geriye götürülür. 25 yıl sigortalılık süresi, 56 yaş ve 5825 prim ödeme gün sayısı koşullarını yerine getirdiğinizde yurt dışı borçlanması yaparak emekli olabilirsiniz. Emekliliğiniz için bu üç koşulun birlikte yerine gelmesi gerekir. Emekli olabilmeniz için Türkiye’ye kesin dönüşe gerek yok. Sadece bulunduğunuz ülkede ikamete dayalı sosyal yardım ve ödenek almamanız yeterli.

SORU 3: 15.02.1973 doğumluyum. Okuldan sigorta tescil tarihim 01.10.1988. İlk sigorta primim 15.07.1990 yılında yatmaya başladı. Şu anda toplam 5900 gün primim birikti. Kademeli sisteme geçmeden önce kendi hesabıma göre 41 yaşında emekli oluyordum. Kademeli sistemde ise 51 yaşında olacak gibi hesapladım hesabım doğrumu değil mi tam emin değilim. Askerlik borçlanması yapmamın bana erken emeklilik için bir faydası olur mu? Kademeli geçişlerden dolayı yaşadığım bu mahrumiyeti mahkemeye giderek kazanma şansım nedir? (Nesim GÜLERYÜZ/ADANA)

CEVAP 3: Emekliliğinizde okul sigortalılığınız başlangıç olarak dikkate alınmaz. Şu anki mevzuata göre 15.07.1990 tarihli sigorta girişini dikkate aldığımızda, 25 yıl sigortalılık süresine sahip olmanız, 52 yaşını doldurmanız ve 5525 gün prim ödeme gün sayısına sahip olmanız halinde SSK şartlarında emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanması yapmanız halinde emeklilik yaşını bir yıl düşer. Emeklilikte kademeli geçiş zaten Anayasa Mahkemesi’nin kararı üzerine yapılan bir düzenleme olduğu için, bu konuyla ilgili yargı makamlarına başvurmanız sizin lehinize olmaz.


SORU 4: Ben çalışmış olduğum şirketten 12 şubat tarihinde istifa ettim. Bu sebepten hiç bir hak almadan ayrıldım. Sağlık sorunlarımdan dolayı hastaneye yatışım olacaktı ancak firmam bana 10 gün doldu diye vizite kağıdı göndermediği için sağlık sorunumu gideremedim. Nasıl bir yol izlemeliyim?

CEVAP 4: İşvereninizin size vizite kağıdını vermemesi sizin sağlık yardımı almanıza engel olamaz. Sigortalılık niteliğinizi kaybettiğiniz tarihten geriye doğru bir yıl içinde 90 günlük zorunlu sigortalılığınız varsa, toplam 100 günlük süre içinde her türlü sağlık gideriniz SGK tarafından karşılanır. Bunun için hüviyetinizle birlikte ilgili sağlık kuruluşuna başvurmanız yeterli olacaktır.

NOT: İş dünyası ve çalışma hayatında karşılaştığınız sorunlara ve sosyal güvenlikle ilgili sorularınıza çözüm bulmak üzere, her hafta Perşembe günleri bu köşede sizlerle birlikte olacağız. Soru sormak için iletişim adresimiz; [email protected]