Yılmaz Öztuna

Yılmaz Öztuna

Amerika-Brezilya

Amerika-Brezilya

Her kıt’ada derinlemesine etkili olan Amerika, kendi kıt’asında çok da rahat değildir. Eskiden beri Latin Amerika devletlerinde oluşan ABD husumetiyle karşı karşıyadır.
ABD, her üç okyanusun da hâkimidir. Deniz-hava üstünlüğü üç okyanusta da mükemmeldir. Atlas Okyanusu’nun kocaman bir körfezi sayılabilecek Akdeniz’de de egemendir. Karadeniz’e bile hulûl etmeye çalışıyor.
Koskoca ve çok nüfuslu bir devlet olan Amerika’nın sadece 2 devletle sınırı vardır. Kuzeyde baştan başa Kanada ve güneyde çok daha kısa Meksika sınırları... Kanada, ABD’nin yakın müttefikidir, her iki cihan harbinde birlikte savaştılar. Meksika’ya gelince, ancak son çeyrek yüzyılda ilişkilerini düzeltebilmiştir, zira bir Anglo-Sakson değil, bir Latin Amerika devletidir. Bugün Meksika artık Pax Americana şemsiyesi altındadır.
Açık, Moskova’ya dayalı, iddialı, silâhlı ABD karşıtlığını Küba’nın komünist lideri Fidel Castro üstlenmişti. Geçenlerde “komünizm yanlıştı” sözünü söyleyerek yenilgiyi kabullendi. Nikaragua, hattâ Panama gibi Orta Amerika Latin devletleri de zaman zaman Amerika’ya karşı Moskova’dan destek almışlardır. Bütün Latin Amerika istisnasız, tam başkanlık sistemi ile yönetilir, ayrıca başbakanları yoktur. Hiçbiri demokrasiye geçememiştir. Bazıları tecrübe safhasındalar.
Panama Kanalı ile Kuzey Amerika kıt’asından ayrılan Güney Amerika kıt’asında da ABD, zaman zaman zorlanmıştır. Birkaç yıldır Venezuela’nın sosyalist diktatörü Hugo Chavez, Washington’ın açık hasmıdır. İran ve Çin’le ittifak kurarak Amerika’yı kendi sınırları içine çekilmeye mecbur etmek gibi, en küçük başarı şansı olmayan bir misyon iddiası ile Castro’nun geçmişteki şöhretine erişmeye çalışıyor. Petrol zengini Venezuela’ya, çok yoksul Bolivya’nın Amerika kıt’asında ilk defa saf kan Kızılderili olarak seçilen yeni başkanı da katıldı. Birleşik Amerika, sonunda bu hasım rejimlerin tükeneceğini bilmektedir.
Ama, ABD’nin dünya çapında karşıtlığına soyunan Brezilya’nın 8 yıl başkanlığını yapan aşırı sosyalist Luiz Inacio Lula da Silva oldu (2003 başında 58 yaşında seçilmişti). Geçenlerde ikinci dönemini de tamamladı. Yerine Dilma Rousseff seçildi ki, bu ilk hanım başkan, vaktiyle komünist terör örgütünün lideri idi. Brezilya, İran’ı yanına alarak Amerika ile tam bir zıtlaşmaya girdi. Pax Americana’yı engellemek için müttefik arıyor. Brezilya, önemli bir devlet. Ama, Amerika ile 6 kıt’ada yarışması bahis konusu bile değil.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yılmaz Öztuna Arşivi