Yılmaz Öztuna

Yılmaz Öztuna

Petrol faktörü

Petrol faktörü

2011 Arap İhtilâli’nden büyük kazançla çıkan ülke Suûdî Arabistan’dır. Zira uzun yıllardan beri dünyanın rakipsiz 1. petrol rezervine, üretimine ve ihracatına sahiptir. Petrol varil başına 120 doları vurdu. Suûdî Arabistan, sadece bu artı kârı vatandaşlarına dağıtsa (ki öyle yapıyor) bir halk eylemini önler. Suûdî Arabistan’da da hem sosyalistler, hem rejim muhalifi olarak el-Kaaide gibi Suûd hanedanının şerîat düzenini yetersiz bulanlar var.
Bu Arap İhtilâli’nden büyük zarara uğrayan Batılı devlet ise İtalya’dır. İtalya, Libya petrolünün üçte birini satın alarak muazzam sanayiini yürütüyordu. Şimdi bu petrol kesildi.
Libya petrol kuyuları âtıl durumda. İtalya’da petrol, benzin fiyatları patladı. Halk çok şikâyetçi. Libya 30 yıl boyunca, İtalya krallığının sömürgesi olmuştu. Sonra İtalya Cumhuriyeti, Libya ile ilişkilerini düzeltti. Çok Avrupa ülkesine kabûl edilmeyen Kaddâfî’nin, İtalya’ya gelip akıl almaz atraksiyonlar yapmasına ses çıkarmıyordu. Petrol ve doğalgaz, işte bu derecede önemli...
Orta Doğu Arap petrollerini işleten, çıkaran, satan büyük Batı şirketleri, petrol fiyatlarının yükselmesi ile, fazladan milyarlarca dolar kâra geçti. Suûdî Arabistan ve Kuveyt gibi en büyük petrol satıcıları, üretimi derhal arttırdıkları için, petrol kıtlığı olmadı. Sadece fiyatlar fırladı.
Arap İhtilâli’nin Körfez monarşilerine sıçraması ve o ülkelerde petrol ihracatının durması, Batı’nın olduğu kadar Japonya ve Çin gibi en büyük Asya ekonomilerinin de kâbusudur. Bundan dolayı Amerika, petrol coğrafyasında asayişin bozulmamasına dikkat ediyor. Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya gibi sanayiini Orta Doğu petrolü ile ayakta tutan müttefiklerini destekliyor.
2011 Arap İhtilâli, o ülkelerdeki diktatörlere karşı halkın hürriyet ve dürüstlük istemesinden doğdu. Bu istek gittikçe büyüyecektir, durdurulması mümkün değildir. Petrol ve gaz faktörüne gelince, stratejik önemini arttırarak hükmünü icra ediyor. Batı’nın anlı şanlı ekonomilerini etkiliyor. 20. yüzyılın büyük savaşlarında petrolün rolünü abartarak sunan tarihçiler vardır. Onlar haklı mı çıkacak dersiniz?

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yılmaz Öztuna Arşivi