Başlığa bakıp piyasaya dönük tüm kararların devlet tarafından verilmesi gerektiğini savunduğum sakın akla gelmesin. Piyasa ile ilgili tüm kararları devlet vermesin ama başıboş kendi haline terk edilmesin. Devletin düzenleyici ve denetleyici görevi olduğunu unutmamak gerekiyor. Müdahale edilmiyor, bunun sonucu istismar ediliyor, tüketici kandırılıyor gibi çeşitli düşüncelere yol açıyor olması ihtimali toplumun devlete güvenini sarsar.

Üniversitelerde piyasa ekonomisinde fiyatı arz ve talebin belirlediği öğretilir. Ancak, işin içine ulusal ve uluslararası tekeller girerse bu defa da ortaya tüketicilerin korunmasız kalması, her şeye sadece para sahiplerinin karar vermesi gibi bir sonuç çıkabiliyor. Derdim kapitalist ekonominin esasları üzerine laf ebeliği yapmak değil. Ancak, geçtiğimiz hafta sonu İzmir'e yaptığım kısa ziyaretin dönüşünde yol boyunca dikkatimi çeken bir hususu sizlerle paylaşma ve dikkatinizi çekmek istiyorum.

Yol boyunca benzin istasyonlarında LPG fiyatlarındaki fark dikkatimi çekti ve LPG fiyatlarını not ettim. Hemen belirteyim ki Ankara-İzmir arasındaki 570 km.lik yol boyunca tüm fiyatları aktaracak değilim. Ancak, yaklaşık 150 km.lik bir alandaki istasyonlarda tespit ettiğim fiyat farkı pek çok soruyu gündeme getirdi. Öyle ki anayolun iki kenarındaki karşılıklı iki istasyondaki fiyat farkı beni şaşırttı. Ankara içindeki istasyonlar arasında da özellikle LPG fiyatlarında fark var ama hiçbir zaman şehirlerarası yollardaki fark oluşmuyor. Sözü uzatmak istemiyor Ankara-İzmir arasındaki yaklaşık 150 km.'lik bir yol boyunca tespit ettiğim farklı fiyatları sıralamak istiyorum.Tespit edebildiğim fiyatlar 1.99 Tl ile 2.35 Tl.arasında değişiyordu. Özellikle iki ayrı yerde yolun Ankara istikametindeki bir istasyonda LPG 2.34 TL'den satılıyor iken hemen karşı tarafındaki istasyonda fiyat 2.00 Tl. idi. Bu arada tespit ettiğim fiyatları aşağıdan yukarıya doğru sıralamak istiyorum: 1.99, 2.00, 2.09, 2.13, 214, 2.15, 2.24, 2.25, 2.30, 2.32, 2.33, 2.34, ve 2.35 Tl.

Sık seyahat eden birisi olarak şehirlerarası yollarda fiyat farklarının olduğunu biliyorum. Hatta bir ilçeden diğerine LPG fiyatlarında 8-10 kuruş arasında farkları da görmüştüm. Ne var ki bu İzmir seyahati sırasında karşıma çıkan ve doğru ve tatmin edici bir izah bulamadığım fiyat farkı eğer başı boşluktan ileri gelmiyorsa bir izahının olması gerekir. Söz gelimi LPG'yi 1.99 TL.'ye satan istasyon sahibi gazı bahçesinden çıkartıp istasyonunda satıyor olamaz. Eğer tüm istasyonlarda satılan LPG'ler dışarıdan ithal ediliyorsa bu fiyat farkının tüketicilere birilerinin izah etmesi gerekir. Serbest piyasada herkes malını istediği fiyata satar demek olayı izah etmeye yetmez. Çünkü, hiç kimse elindeki malı zararına satmayacağına ve 2.35 TL'ye satan da 1.99 TL'ye satan da kar ettiğine göre ortada bir yanlışlığın olduğunu düşünmek yanlış olmaz sanıyorum. Söz gelimi ucuz satan içine bir şeyler mi karıştırıyor? Ya da pompada bir hile mi var? Ya da birisi LPG'yi kaçak yollardan getirip devlete vereceği vergiyi kaçırdığı için ucuza mı mal ediyor? Kısacası pek çok soru kaçınılmaz olarak akla geliyor.

Yukarıda sıraladığım sorulardan herhangi biri söz konusu ise devlet kontrol görevini yapmıyor demektir. Yok eğer aklıma gelen soruların hepsi de gerçek dışı ise bu defa da karşısındaki istasyonda 2.34 TL'den satılan LPG'yi 1.99 TL'ye satanı alnından öpmek mi gerekir? Öyle ya az kar ile yetinip sürümden kazanmayı tercih ediyor demektir. Ancak, böylesine bir fedakarlık bu kapitalist sistemde akla uygun gelmiyor. Kaldı ki petrol ve petrol ürünlerinin fiyatları devlet tarafından belirlenip zaman zaman ilan ediliyor. En azından ben böyle biliyorum. Fiyat farkı satılan ürünlerin rafineri ya da limanlara olan uzaklığından kaynaklanıyor. Bu ise yol boyunca tespit ettiğim fiyat farkını izah için yeterli değildir. Buna karşılık eğer özellikle LPG farklı şekillerde ithal ediliyor ve bazı firmalar en ucuz nerede buluyorlarsa oradan ithal ediyorlarsa bunun da tüketici tarafından bilinmesi gerekir. Çünkü, zaman zaman LPG'li araçlardaki patlamalar can ve mal kaybına yol açıyor ve toplumda korku oluşuyor. Eğer piyasaya sürülen LPG devlet tarafından kalite olarak kontrol edilmiyorsa ortada ciddi bir başı boşluk var demektir. Serbest piyasa demek kesinlikle başıboş piyasa demek değildir. O zaman devlete gerek kalmaz.