Zorunlu eğitim 13 yıl olunca ne olacak?

Zorunlu eğitimin kesintisiz olarak 8 yıla çıkartılmasının mahzurlarını biliyoruz. Çünkü, hep birlikte yaşadık. Bu mahzurların ortadan kaldırılması için atılan yeni adımla zorunlu eğitim 8 yıldan 12 yıla, buna ana sınıfını da eklerseniz 13 yıla çıkartılıyor. Yani bir çocuk zorunlu eğitimi bitirdiğinden 19 yaşında olacak. Bu yaştan sonra o gence hiçbir mesleği öğretemezsiniz. Bu bakımdan zorun eğitim 13 yıla çıkartılırken geçmiş yıllarda sanayide çırak bir başka ifadeyle ara eleman ihtiyacının nasıl karşılanacağı düşünülmüş müdür? Söz gelimi her meslek için kesintisiz 13 yıllık zorunlu eğitim içinde çırak okulları açılacak mıdır? Böyle bir düşüncenin hayata geçirilmesi ne ölçüde mümkün olacaktır?

Çünkü, yıllar önce sahip olduğumuz meslek okullarının orta kısımları kapatılmak suretiyle devre dışı bırakılmıştır. Sadece meslek okullarının değil düz ortaokullarda devre dışı bırakılmış durumda. Bugün bu okulların yeniden hayata geçirilmesi ne ölçüde mümkün olacaktır? Bu arada aklıma gelen bir başka soru daha var. Herkesin ille de lise seviyesinde eğitim görmesi neyin ifadesi olacaktır? Zorunlu eğitimi tamamlamış genç bu süre içinde bir meslek sahibi olamamışsa onlar için üniversite mecburi istikamet haline gelecektir? Bu da üniversite kapılarında var olan yığılmayı daha da artırmayacak mıdır?

Peki!.. Eğitim gönüllülük esasına dayandırılsa daha başarılı ve yararlı olunamaz mı? Okumak istemeyen bir gence ille de ne yaparsan yap liseyi bitirmek zorundasın demek bir dayatma olmaz mı? Bu arada akla gelen bir başka husus ise vasıfsız eleman ihtiyacı nasıl karşılanacak? Lise mezunu gence amelelik nasıl yaptıracaksınız? Bu arada cevap bulunması gereken bir başka husus ise kırsal kesimde ihtiyaç duyulan emek nereden ve nasıl karşılanacak? Herkes köylerini terk ederek tarım arazileri kendi haline bırakılacak, hayvancılık terk edilerek ihtiyaçlarımızı dışarıdan mı temin edeceğiz?

Bana göre kesintisiz 8 yıllık zorunlu eğitim uygulaması yanlıştı, bu defada söz konusu yanlış bir başka yanlış ile düzeltilmek isteniyor ki bundan doğru bir sonuç çıkması mümkün değildir. Uygulamada 8 yıllık eğitim ana okullarının da zorunlu hale getirilmesi ile zaten 9 yıla çıkmıştı. Bu yanlışın düzeltilmesi için 9 yıllık zorunlu eğitimin kesintili hale getirilmesi yeterliyken bu süreye birde 4 yıllık liseyi eklemek ciddi sıkıntılara yol açacaktır.

Çok değil en fazla 4-5 yıl sonra pek çok meslek kaybolup gidecektir. Çünkü, bazı mesleklerin devamı yeni çırakların işe soyunması ile mümkündür. Ama deniyorsa 19 yaşında zorunlu eğitimini tamamlayan ondan sonrada askere gidip gelen delikanlıyı çırak olarak alıp yetiştireceğiz bu mümkün değildir. İşin tabiatına aykırıdır.

Meclis'e sevk edilmiş olan yeni düzenleme, sizin 8 yıl yaptığınız zorunlu eğitimi biz daha ileri götürerek 13 yıla çıkartıyoruz, sizden daha ilericiyiz demek için yapılıyorsa yanlış bir adım atılıyor. Hemen belirteyim ki 8 yıllık zorunlu eğitime başından beri karşı çıkanlardanım. Bu bakımdan bu yanlışın düzeltilmesine hiçbir itirazım yok. Ancak, sadece bazı meslek okullarının orta kısımlarının açılmasını sağlamak adına gençleri 19 yaşına kadar okumaya mecbur etmek, okumak istemeyenlerin bir meslek sahibi olmasının önünü kapatmak bana yanlış geliyor. Tekrar belirteyim ki yeni düzenleme ile tüm mesleklere eleman yetiştirecek okullar ya da çıraklık eğitim merkezleri açılacak ve bu buralarda zorunlu eğitimden sayılacaksa söz konusu mahzurlar bir ölçüde giderilebilir. Ancak, bunun nasıl sağlanacağı hususunda tereddütlerim var. Türkiye'nin her hangi küçük bir ilçesini ele alalım. Buralarda şimdiye kadar işlerini yapan, toplumun ihtiyaçlarını karşılayan meslek sahipleri var. Söz gelimi berberler... Bu mesleğe yeni eleman çıkarlık yoluyla yetişiyor. Ayakkabı tamircileri, marangozlar, tamirciler, inşaatlarda kalıpçılık yapanlar, kısacası yüzlerce meslek mensubu bugüne kadar çıraklık yoluyla yetişmiştir. Bunların bir düzene bağlanması elbette gerekliydi. Ancak, alt yapı hazırlanmadan atılacak adımlar hayatımızda ciddi eksikliklere yol açabilir. Bizden hatırlatması. Derdim yeni düzenlemeye karşı çıkmaktan çok ülkemiz ihtiyaçlarının gözden kaçırıldığı gibi bir endişemi belirtmek.