Moskova

Eskiden “Komünistler Moskova’ya” diye bağırırdık. Ne o eski Moskova kaldı, ne de o eski tüfek komünistler.. Köprünün altından çok sular aktı..
Rusya’nın başında “yeni çar” Putin var.. Türkiye’nin başında “dindar” bir başbakan..


Dünün “ortanın solu, laikçi, devletçi Kemalist CHP”si bugün başka vadilerde dolaşıyor..


Rusya, dün Çin’e mesafeli dururken bugün Şangay ittifakı içinde yan yana duruyor.. Dün komünist Rusya, Şahın İran’ına karşı bir politika izlerken, bugün Rusya ve İran kol kola..


Rusya’nın Suriye’ye ilgisi, dün olduğu gibi, bugün de devam ediyor..


Rusya “aktif denge” politikası uyguluyor. Bir yandan İngiltere ile iyi ilişkiler geliştirirken, öte yandan Balkanlar konusunda AB ile rekabet içinde..


ABD ile de ciddi bir rekabet içinde gibi gözükmesine rağmen, mesela Afganistan’dan Amerikan askerlerinin tahliyesi konusunda Rusya Özbekistan’ı ABD’ye kiralayabiliyor..


Rusya’nın Ukrayna politikası farklı, Gürcistan politikası farklı.. Ermenistan ve Azerbaycan politikası da farklı.


Mesela Çeçenistan’da direnişi bir başka usulle bitirdi. Rusya’nın “ılımlı İslam” politikası hemen semeresini verdi.. Kadirov direnişi sopa ile değil, havuçla bitirdi. Güzel camiler, hafızlar, biraz Selefi/Vehhabi, biraz Şii, biraz gelenekçi Sufiyi bir araya getirirseniz, Ruslara gerek yok, bizimkiler birbirini yer.. Çünki bu üç akım da diğerlerini dinden sapma olarak görüyor. Fırkai Naciye ise kendilerinden başkası değil..


O zaman meydan “ılımlı İslamcı”lara kalıyor..


Dün Başbakan yanında bir grub arkadaşı ile birlikte Moskova’ya gitti..


Heyette Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Ömer Çelik ile MİT Müsteşarı Hakan Fidan bulunuyor.. Bu fotoğrafa baktığımızda gündem üç aşağı, beş yukarı belli.


Pragmatik bir zirve olacak bu.. Her iki ülke de birbiri ile iyi geçinmek zorunda olduklarının farkındalar.. Taraflar kaygılarını ve umutlarını ifade edecekler ve kesinlikle bu görüşmeden doğru yönde ileri doğru atılmış bir adım çıkacak..


Ele alınacak konular belli: Suriye’deki durum. Suriye’ye silah yardımı ve düşürülen Türk uçağı..


Ahmet Davudoğlu da olduğuna göre, diğer bölgesel ve uluslararası sorunlar üzerinde de görüş alışverişinde bulunulacak.. Belki Irak’daki durum da ele alınacak.


Enerji Bakanı da heyette yer aldığına göre, enerji konusu da masaya yatırılacak demektir..


Ve tabii, Hakan Fidan’ın heyette bulunması, bazı istihbarat faaliyetleri, elde edilen bilgilerin paylaşılması, müzakeresi de gündeme gelecek demektir..


Bu zirve Suriye açısından tarihi öneme sahip.. Rusya ile bir uzlaşma olmasa bile, Türkiye ve batılı ülkelerin bundan sonra bu gerçekler ışığında ne yapmaları konusunda bir karar vermesini zorunlu kılacak.


Rusya’nın kaygıları ve talepleri anlaşılır şeyler, ama bugünden bu konuda Suriye adına birilerinin cevap vermesi mümkün değil. Moskova’nın bunu görmesi ve anlaması gerek. Sanırım bu zirvede Türkiye bunun sözünü de vermek durumunda kalacak..


Eğer beklendiği gibi Rusya Türkiye’ye yeşil ışık yakacak olursa, Suriye için son viraj da alınmış olacak..


Ankara, gördüğüm kadarı ile bu Ramazan Bayramı’nın Suriye halkı için çifte bayram olmasını arzu ediyor..


Moskova dönüşü, sonuç ne olursa olsun, Davudoğlu’nun, bölge devletleri, Arap ülkeleri ve Avrupa ülkeleri ile, bazı uluslararası örgütlerle ve ittifak çerçevesinde görüş alışverişinde bulunması ve Suriye’nin bundan sonraki yol haritasına son şeklin verilmesi sözkonusu olabilir..


Ben bu aşamadan sonra Mısır’ın da Suriye konusunda sürece etkin bir şekilde katılacağını düşünüyorum..


Moskova’nın, bu aşamadan sonra İslam ülkeleri, Arap ülkeleri ve batılı ülkelerle inatlaşmasının kendisine ve bölge barışına katkı sağlamayacağını görmesi beklenir.. Keskin sirke politikası Rusya’ya zarar verebilir ve gerilim politikası, Rusya’daki iç dengelerin bozulmasına sebeb olabilir..


Erdoğan’ın Moskova ziyareti bölge açısından tarihi öneme sahip bir ziyaret olacak.. Bu ziyaret sadece Suriye’nin geleceği açısından değil, Türkiye-Rusya ilişkilerinin bundan sonrası için de son derece önemli bir öneme sahip. Zirve sırasında patlayan bomba süreci hızlandıracak gibi gözüküyor. Güvenlik konseyi bir karar vermek durumunda, Rusya ise hâlâ tarafların görüşerek çözüm bulmalarından yana. Zirvenin sonuçlarını hep birlikte göreceğiz.. Bakalım düşürülen uçağımızla ilgili yeni bir haber var mı? Bakalım Suriye kimden ve nasıl bir intikam alacak ve buna hedefteki ülkeler nasıl bir cevap verecekler.. İran bu durumda ne yapacak? Selâm ve dua ile..