Mursî (Mısır) örneği

Ben Arap Baharı ile ilgili olarak başladığım bu yazıların ilkine "Arap Baharında İslam'a Yolculuk" başlığını koymuştum. 15 asırdan beri Müslüman olan, dillerinde nazil olmuş bir kutsal kitaba sahip bulunan, kültür ve medeniyetleri et ve tırnak gibi İslam ile içiçe geçmiş olduğu görülen bir insan topluluğunun (bugün için Arap ulus devletlerinde yaşayan ümmet parçasının) mevcut zalim, baskıcı, totaliter başkanlara ve yönetime baş kaldırmalarının sebepleri içinde adalet, hürriyet ve ekmek talebi olsa bile en etkili amilin din olduğu kesin gibidir. Diğer amiller de meşruiyet ve gücünü dine uygunluğu, dinin gereği olduğu inanç ve söyleminden almaktadır. Bu hareket duruluncaya kadar hayli aşamalardan geçecek, engellerle boğuşacaktır, ama İslam'ın, insan hayatında daha geniş çerçevede etkili olacağı bir siyasi ve sosyal değişimle son bulacaktır.

Bizim bu görüş ve beklentimizi paylaşanlar olduğu gibi paylaşmayanlar da vardır. Paylaşmayanlardan biri Fransız İslamolog ve siyaset bilimci yazar Olivier Roy'dur. Bir yazısında 'Arap Baharı İslami Bir Devrim Değil'dir diyor. Ona göre Arap Baharı isyanları laiklik istemese de hareket laik bir harekettir, göstericilerin İslami sloganlar atmaması ve İslami taleplerde bulunmaması 'İslami devlet ütopyası'nın son bulmasından kaynaklanıyor. Yazısının sonlarında "İslam ile işimiz henüz bitmedi" diyerek asıl maksat ve tarafını açığa veren Roy, yıllardan beri "siyasi İslam'ın iflası"ndan söz ediyor, daha doğrusu arzusunu vakıa olarak sunmaya çalışıyordu.

Steven A. Cook daha temkinli:

"...Siyasi sistemde gücün dayanak noktası olan Mısır Cumhurbaşkanlığı artık Müslüman Kardeşler'de ve gözlemciler "Mısır'ı kim kaybetti?" diye soruyorlar. Cevap: Hiç kimse. Mısırlıların yüzde 51.7'si Mursi'ye oy verdi. Yarış sona erdi ve şüphe yok ki geleceklerinden endişe duyan Mısırlılar da var ...Müslüman Kardeşler, demokrasinin onlar için ne anlama geldiği konusunda oldukça belirsizdirler zira şûrâ kavramına başvurmaktadırlar ki şûrâ, Mısır demokrasisinin temeli olabilir de olmayabilir de. Şeriat hakkında da belirsizliği korumaktadırlar. Mursi ve İhvan'ın ileri gelenleri İslam Hukuku'nu icra edeceklerini söylemişlerse de İhvan'ın Özgürlük ve Adâlet Partisi'ndeki üyeleri Mart ayında yaptıkları bir ziyarette Amerikan dış politika çevresine "Şeriat'ın ilkelerini desteklediklerini ama bunun ille de Şeriat'ın muayyen hukuki kuralları demek olmadığını" söylediler. Konudan bihaber olanların kulağına hoş gelebilir ancak bu ifade, perdelemekten öte bir anlam taşımaz."

Gannûşî ile yapılan bir röportajı nakletmiştim, orada Gannûşî buna benzer (şeriatın uygulanması önceliğimiz değildir mealinde) bir söz söylemişti. Ama arkadan yaptığı açıklamada bu sözden maksadını da ortaya koymuştu: "Biz insanlara şeriatı dayatmayacağız, zorla Müslümanlık (iman, ibadet...) olmaz, işe anlatmadan, eğitimden, iknadan başlayacağız..." İşte Cook'un "perdelemekten öte bir anlam taşımaz" diye değerlendirdiği sözün de manası budur (Şeriattan vazgeçmek sözkonusu olmayıp topluma benimsetmek için takip edilecek yöntemden söz edilmektedir).

Hareketin İslam'a yolculuk olduğu düşüncemi Mısır örneğinde destekleyen olay Muhammed Mursî'nin seçilmesi ve konuşmalarıdır.

Peki kimdir bu Mursî?

61 yaşındaki Muhammed Mursi, Müslüman Kardeşler'in öne çıkan isimlerinden. Uzun yıllar ABD'de eğitim gören Mursi, ilk olarak 1980'lerde Şarkiya'da Müslüman Kardeşler örgütüne bağlı "antisiyonist komitede" yer aldı. 2000-2005 yılları arasında Mısır parlamentosunda bağımsız milletvekilliği yapan Mursi, 2008 yılında tutuklandı. 8 ay tutuklu kalan Mursi, hapishaneden kaçtı. Mısır'daki ayaklanmalar sırasında Müslüman Kardeşler tarafından kurulan Özgürlük ve Adalet Partisi'nin başkanı seçildi. Mısır cumhurbaşkanlığı seçimleri'nde aday gösterildi. 61 yaşındaki Mursi, 22-23 Mayıs'ta düzenlenen başkanlık seçimlerinin ilk turunda % 25.5 oy aldı ve ikinci tura girmeye hak kazandı. İkinci turdan da, %51.73 oy alarak, Mısır'ın 5.cumhurbaşkanı oldu.

(Konuya devam edeceğim)