Tansu Çiller’i yazmak o kadar zor ki tahmin edemezsiniz. Çünkü söze neresinden başlayacağınız bile bir mesele!.. DYP’ye nasıl lider yapıldığından mı? Onu karanlık kuyulardan kimlerin çıkardığından mı? Ya da başta Demirel ve Cindoruk olmak üzere, kimleri sükûtu hayale uğrattığından mı?


Fakat sonunda olan da oldu, Çiller adı Türk siyasetinde önemli bir fenomene dönüştü.

CHP-DYP, DYP-ANAP ve Refah Partisi-DYP şeklinde, koalisyonların birbiri ardınca inip çıktığı yıllar!.. Ardından Mesut Yılmaz’ın, ardından Ecevit’in başbakanlık yaptığı dönemler!.. Yani rahmetli Özal’ın vefatının ardından 2002’ye, AK Parti’nin iktidara geldiği döneme kadar devam eden uzun fetret yılları!.. Bütün dünyada çarklar hızla döner, dünya yeniden kurulurken, Türkiye’nin kör kuyularda pösteki saydığı dönemler!..

Son AK Parti kongresi ile Türkiye’nin Ortadoğu’da, Balkanlar’da kısmen de Kafkasya ve Orta Asya’da kendine nasıl bir yer edindiğini daha iyi fark etme imkânı bulduk. On yıldır devam eden bir sürenin ardından geldiğimiz nokta, ne kadar kıvanç verici görüyorsunuz. Fakat ulaştığımız sonuca daha 1990 ortalarında varmamız söz konusu iken, o noktada Türkiye tahminlerin ötesinde ayak çelmelerine maruz kaldı. Merkezinde 28 Şubat’ın yer aldığı o on yıllık fetret döneminde, Türkiye dünya ve çevresi ile ilgilenemez hale getirildi. Ülkemiz saralı bir vücut gibi sarsıldı durdu. Yani hareketsiz bırakıldı. Bölge coğrafyaları ile verimli işbirliği gerçekleştirmemizin önü tıkandı da tıkandı.

İşte bize şimdi ulusalcılık satanlar, o yıllarda Türkiye’nin İslâm-Arap coğrafyaları ile, İran gibi 80-90 milyonluk bir ülke ile ilişkilerine devamlı dinamit koydular. Bizi bölge coğrafyalarından sürekli tecrid etmek istediler. Daha garibine bakın ki o karanlık fetret yıllarında, Türkiye’nin dünyaya açılan tek penceresi İsrail haline getirilmemiş miydi? Dolayısıyla Rusya’nın Doğu Avrupa’dan çekildiği, Orta Asya ve Kafkaslar’da bağımsız müstakil devletlerin doğduğu bir dönemde Türkiye, iradesi elinden alınmış bir mankurt durumuna dönüştürülmüştü.

Bütün bu işlerle hükümetler yeterince ilgilenemiyor, inip çıkan koalisyonlar da işin mahiyetine nüfuz edemiyordu. Yani siyasetin zebûn düştüğü yıllardı. Hangi koalisyon işbaşına geçerse geçsin, sonuç değişmiyordu dolayısıyla.

Bir başka husus da dönemin sırf Türkiye ile ilgili değil, çoğu İslâm ülkesi içinde durağan geçmesi idi. İslâm toplumlarının kendi hakikatlerinden soyundurularak, illüzyonlarla gözlerinin bağlandığı yıllar!.. Garibine bakın ki aynı yıllarda, bayan liderler ve bayan başbakanlar döneminden geçiyoruz. Bangladeş’ten Endonezya’ya, Pakistan’dan (Benazir Butto) Türkiye’ye (Tansu Çiller) bayan lider figüründen geçilmiyor.

ANAP-DYP ve DYP-ANAP koalisyonları kaldıracın kolları gibi inip çıkarken, bir de ne görelim? Kaldıraç orta yerinden çatlayıp kırılmamış mı? Eee, ne olacak şimdi? 1995’te biraz daha güçlenmiş çıkan Refah Partisi’nin, DYP ve ANAP’tan biri ile koalisyon kurması gerekmeyecek miydi? Normal olan burda Refah-ANAP koalisyonu iken, birileri bu işe çomak soktu ve engelledi. Bu engellemeyi de sistem içi karanlık güçlerle, Refah içindeki bazı unsurlar gerçekleştirdi. O sıralarda Erbakan bile bu işe şaştı kaldı. Fakat sonunda da DYP ile koalisyona ister istemez razı oldu. Burda istenmeyen, DYP’ye göre daha muhafazakâr olan ANAP’la Refah’ın koalisyon kurması idi. Yani Refah’ı dizginlemek için, kendine en uzak unsura zorlamışlardı Erbakan’ı!..

Fakat neye niyet, neye kısmet denildiği gibi, Erbakan’ın mantalitesi ile Çiller, zıtlık yerine uyum arayışı içine girivermesin mi? Bilhassa da ekonomik politikalarda!

İşte bu uyumu fark eden çevreler, başlangıçta Erbakan’dan ziyade Çiller’den rahatsız oldu. Ne havuz politikasına itiraz ediyor, ne de Erbakan’ın uçuk politikalarına(!) engel çıkarıyordu. Dolayısıyla bu kadın hem söz dinlemiyor, hem kendine yüklenmiş misyona ihanet ediyor demekti. Öyleyse Çiller’in koalisyon içindeki gücünün sarsılması gerekmez miydi?

Bunun üzerine de bir yandan Parsadan dosyaları devreye sokuldu, öbür yandan da Emniyet ve MİT içinden Çiller çeteleri icad edildi. Beşli Çete vs. diyerek, nice kitapların yazılmasının altında bu tür sebepler yattığını unutabilir miyiz?

Fakat Erbakan’la Çiller arasında temel bazı çelişkiler de yok değildi. Meselâ AB politikaları gibi!.. Çiller bunda ısrar ediyor, Erbakan bigâne davranıyordu. Sonunda da Çiller’in dediği oldu ve Türkiye ile AB arasında gümrük duvarları kaldırıldı. Ancak Çiller bununla da yetinmiyor, Türkiye’nin AB’ye katılması hususunda bastırıyor da bastırıyordu.

Sonunda iş nereye vardı biliyor musunuz? Doğu Avrupa ülkelerinin NATO’ya alınması politikalarına, Çiller Dışişleri Bakanı olarak rezerv koymaya kadar vardırdı işi!.. Daha açığı da dedi ki, Türkiye AB’ye alınmadan, bu işe okey veremeyiz!.. Bu inatçı ısrar üzerine, Çiller’in defterinin dürülmesine karar verildi.

İşte 28 Şubat’ın asıl gerekçeleri, bundan sonra üretilmeye başlandı. Bunun bir de Refah’a bakan yönü var ki o da ayrı bir yazı konusudur.