Bu haftaki kitabımız; “Psikolojik Tehlike” adını taşıyor. Nesil Yayınları’ndan çıkan eserin yazarı, Danışman Psikolog Mücahit Gültekin.
Psikoloji adına nihayet adam gibi bir kitapla karşılaştım. Mücahit Gültekin, yazdığı eserinde akademik davranmayıp, psikoloji bilimine ait kalıplaşmış sözlerin dışına çıkarak, her seviyeden okuyucusu ile samimi şekilde bilgi, tecrübe ve düşüncelerini paylaşmış.
Kitabın birinci bölümünde; resmi psikoloji tarihinin çok kısa bir özeti sunulmakta.
İkinci bölümde; psikolojinin ürettiği bilginin güvenirliği, kendi bilgi üretme süreci ele alınarak tartışmaya açılmış.
Üçüncü bölüm de; “Modern Psikoloji Evrensel mi, Kültürel mi?” başlığını taşıyor. Bu bölümde, Amerika’da üretilen psikoloji bilgisinin dünyaya nasıl evrensel bir bilgiymiş gibi sunulduğu üzerinde duruluyor. Ayrıca Türkiye’de kullanılan psikolojik testlerin kültürel uyumu sorgulanıyor.
Dördüncü bölümde; modern psikoloji biliminin dayandığı paradigma ile genelde Doğu kültürlerinin, özelde ise İslam medeniyetinin sahip olduğu paradigmalar arasındaki çatışma noktaları ele alınıyor. Bu çatışma noktalarından hareketle modern psikoloji bilgisinin İslam’ın insan görüşüyle arasındaki uyuşmazlığına vurgu yapılıyor.
Beşinci bölümde; psikoloji ve psikiyatrinin iddia ettiği amacın dışında bir işleve sahip olduğunun çok çeşitli örnekleri sunuluyor. Ayrıca psikolojinin/psikiyatrinin niçin bir tehlike olarak algılanması gerektiğine verilen cevabın önemli bir kısmını oluşturuyor bu bölüm. Psikolojinin/psikiyatrinin askeri, siyasi ve ekonomik çevrelerce pragmatik amaçlar doğrultusunda kullanıldığına dair çok çeşitli kanıtların sunulduğu bu kısımda, ülkemizde çok fazla gündeme gelmemiş bir konu; psikolojinin bir işkence aracı olarak kullanılması mevzuu ele alınıyor.
Altınca bölüm; “Batılı İnsanın Psikolojik Dramı” başlığını taşıyor. Bu bölümde modern psikolojik bilgiyle amel eden Batılı insanın yaşadığı sorunlar, çeşitli istatistiklerle anlatılıyor. Bugüne kadar sürekli batının teknolojik gelişmişliğine vurgu yapan öykünmeci yaklaşımın hep göz ardı ettiği Batı’nın sosyal-psikolojik dünyasının, nasıl bir yıkıma maruz kaldığı anlatılıyor.
Dolayısıyla bu kitap, temel olarak modern psikoloji/psikiyatri biliminin özelde ülkemiz ve genelde de bütün insanlık için taşıdığı tehlikeleri çeşitli kanıtlara dayalı olarak vurgulamayı hedefliyor.
Bir tehlike yahut tehdide karşı yapılacak bir savunma, bu tehdit veya tehlikenin varlığından haberdar olmakla başlar. Bizim gibi daha çok Batı’dan gelen bilgiyi aktarmayı maharet sayan ülkelerde, ithal edilen bilginin “tehdit” taşıdığını anlatmak bile başlı başına bir iştir. Tabii ki haklı olarak şu soru dile getirilebilir.
“Bir tehlikenin varlığından haber vermek yeterli değildir, o tehlikeye karşı atılacak somut adımlar neler olmalıdır?” Bu kitabın yazılma sebeplerinden bir diğeri de bu soruya cevap verme yolunda küçük bir katkı sağlamaktır.
Batı; bilgiyi, hakikati keşfetmek için değil, evrene hâkim olmak için üretiyor ve kullanıyor. Hikmetten yoksun olarak üretilmiş bu bilgi, zamanla her şeyi suiistimal ediyor. İçinde yaşadığımız dünyayı her geçen gün daha fazla yaşanılmaz kılıyor. Bu sebeple hikmeti kaybetmiş bir bilimin elindeki bilgi, kendini bile yok edebilecek nükleer silaha dönüşüyor.
Batılı materyalist, pragmatist, kontrol amaçlı paradigmanın elinde yetişen psikoloji bilimi insanlığa ne sunacaktır? Fen bilimleri, ait olduğu ideolojiyle doğaya uyumlu bir bilim üretemedi. Bilakis doğanın dengesini bozdu, ona zarar verdi.
Peki, psikoloji gerçekten insanın doğasına uygun bir bilgi üretebilir mi? Psikolojinin ürettiği bilgi insanlığa faydalı olabilecek mi? İnsanın sorunlarına çözüm olabilecek mi?
Bu sebeple genelde sosyal bilimlerin, özelde ise psikoloji/psikiyatrinin insana faydalı olmaktan çok, sözü edilen ideoloji tarafından bir ifsat aracı olarak kullanılmaya daha müsait olduğunu söylemek abartılı bir ifade olmayacaktır.
Eser hakkında bilgi için Nesil Yayınları: 0212 551 32 25