Erdal Şafak

Erdal Şafak

Darbeler tarihi

Darbeler tarihi

Komşu'da sosyal boyutu her geçen gün daha da derinleşen ekonomik-finansal krizle ilgili olarak söylenmedik söz, yazılmadık görüş kalmadı.
Onca yorum, araştırma ve öngörü arasında bir Çek gazetesinde okuduğum bir ayrıntı ilgimi çekti: "Antik Yunanlılar o dönemde Avrupa'nın diğer halklarından nasıl çok öndeyse, günümüzdeki Yunanistan da Avrupa'nın diğer ülkelerinden birkaç yıl önde yer alıyor..."
Tabii kastedilen, Antik Yunanlılar için uygarlık farkı, günümüz Yunanlılar'ı için ise kriz farkı. Demek isteniyor ki, Yunanistan'daki kriz Avrupa'nın tümünü vuracak krizin öncüsü...
Eh, Portekiz'den sonra İspanya için de piyasalarda panikleme belirtileri başladığına göre, bu yorumun pek de abartılı olmadığını söyleyebilirim.
***

Komşudaki krizin faturası öncelikle siyasi kadrolara çıkarılıyor. Sağ-sol ayrımı yapılmadan tüm siyasetçiler günah keçisi ilan edildi.
Kabul. Ama Yunan siyasetçilerin çürümüşlüğünde, ülkenin siyasi tarihinin, daha doğrusu darbeler tarihinin hiç mi sorumluluğu yok?
Buyurun size Yunanistan'ın Osmanlı'dan bağımsızlığını kopardıktan hemen sonra başlayan ve günümüze kadar gelen darbeler zincirinin halkaları:
1831: Andreas Miayulis komutasındaki deniz kuvvetleri ayaklandı ve 13 Ağustos'ta Poros limanında tüm filoyu ateşe verdi.
1831: Kapodistrias'ın öldürülmesi üzerine kardeşi Avgustinos isyan başlattı, Senato topluca Astros'a sığındı.
3 Eylül 1843: Ordunun yaptığı darbe Kral I. Othon'u Yunanistan'a ilk anayasasını kazandırmaya mecbur etti.
1862 Ekim: Ordunun yaptığı darbeyle Kral I. Othon ve eşi Yunanistan'ı terk etmek zorunda kaldı. Bu, 1864'te Kral I. Yorgo'nun tahta getirilmesinin ilk adımı oldu.
15 Ağustos 1909: Dimitrios Rallis'e karşı Gudi darbesi. Bu, Elefterios Venizelos'un Yunan siyaset sahnesine çıkmasının yolunu açtı.
17 Ağustos 1916: Venizelos, Selanik'te isyan bayrağı açtı ve Atina'dan ayrı bir hükümet kurdu.
11 Eylül 1922: İki albay, Nikolas Plastiras ve Stilyanos Gonatas ile bir binbaşı, Dimitrios Fokas'ın başlattıkları darbe Kral I.
Konstantin'i tahttan indirdi.
11 Ekim 1923: Kral yanlısı subayların Leonardopulos ve Gargalidis önderliğinde kalkıştıkları darbe başarısızlıkla sonuçlandı.
25 Haziran 1925: General Teodoros Pangalos darbeyle yönetime el koydu.
22 Ağustos 1926: General Yorgios Kondilis darbeci Pangalos'u darbeyle devirdi.
6 Mart 1933: Cumhuriyetçi General Nikolas Plastiras darbe yapmaya kalkıştı ama bastırıldı.
1 Mart 1935: Plastiras ve Venizelos'un darbe girişimi başarısız oldu.
10 Ekim 1935: Kondilis'in darbesiyle Yunanistan'da ikinci cumhuriyet dönemi sona erdi, Kral II. Yorgo tahta oturdu.
4 Ağustos 1936: Yoannis Metaksas diktatörlüğünü ilan etti.
28 Temmuz 1938: Metaksas yönetimine karşı Girit'te isyan başlatıldı ama bastırıldı.
31 Mayıs 1951: Kendilerine "Yunan subaylarının kutsal bağı" adını veren bir grup subayın darbe girişimi yarım kaldı.
21 Nisan 1967: Meşhuuur "Albaylar Darbesi".
3 Aralık 1967: Kral II. Konstantin'in karşı darbe girişimi ve ülkeyi temelli terk etmek zorunda kalması.
23 Mayıs 1973: Yunan deniz kuvvetlerinin Albaylar Cuntası'na isyanı. "Velos" destroyerinin mürettebatı İtalya'ya sığındı, ülkede kalan isyancılar acımasızca ezildi.
25 Kasım 1973: Albaylar Cuntası'nın General Dimitrios Yuannidis liderliğindeki "Şahinler" kanadı "Ilımlılar"ı tasfiye etti.
Yorgios Papadopulos'un yerine Yuannidis geldi.
24 Şubat 1975: Bir grup subay Konstantin Karamanlis hükümetini devirmeye kalkıştı.
***

Siyasetçilerin böylesine "Şamar oğlanı"na dönüştürüldüğü, iki darbe arasındaki kısa dönemlerde sivil yönetimlerin işbaşına gelebildiği bir ülkede, siyasetin yozlaşmaması mümkün mü?

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Erdal Şafak Arşivi