Kemal Öztürk

Kemal Öztürk

Bireysellikten, dijital yalnızlığa düşüş

Bireysellikten, dijital yalnızlığa düşüş

İnsanın en büyük dramı, yalnızlıktır. Daha büyük dramı, yalnız olduğunu fark etmemesidir.

Modernizm insanı bireyselleştirdi. Toplumdan, aileden kopardı. Tek başına bıraktı. Yıllarca bireyselliği eleştirdik.

Şimdi daha vahim bir durumla karşı karşıyayız.

DİJİTAL YALNIZLIK DÖNEMİ

İnsanlık, dijital yalnızlık dönemine girdi. Vahim olan konu burada başlıyor. İnsan bireysellikten öteye geçerek yalnızlaştı ve bu durumu fark etmiyor. Zira ona gerçek olmayan, sadece dijital rakam ve görsellikten ibaret sanal bir hayat verdiler.

Binlerce, on binlerce kişinin onun arkadaşı olduğunu, onu takip ettiğini ve onunla birlikte yaşadığını zannediyor insan. Oysa hepsi gerçek ötesi, hepsi başkalaşmış ve aslından koparılmış sanrılardan ibaret.

İnsana başka bir dil öğrettiler. Şekillerden, resimlerden, objelerden ve çizgilerden oluşan bir dil. Onunla ifade ediyor kendini artık. Başka türlü gülüyor. Başka türlü kızıyor. Başka türlü seviniyor. Bu hayatın refleksi, tepkisi, algısı ve davranışı başka türlü.

Bir odadan çıkmadan ona dünyanın her yanını gezme, görme ve orada bulunma imkanı sundular. Sokaklarında dolaştırdılar, dağlarının zirvesine çıkardılar, denizlerinde gezdirdiler. Sanal gerçeklik, insanın asıl gerçekliğine dönüştü.

Sabah uyandığında ve sokağa çıktığında, asıl bunun sanal olduğunu düşünecek kadar yer değiştirdi gerçeklik. Rüya ile gerçeğin yer değiştirmesi gibi. Uyandığında rüya gördüğünü zannetti insan.

Ölümleri piksellerle, grafiklerle ve 720p boyutlarında ifade etmeye başladılar. Duygulara dokunmadan, sayısal bir veriye dönüştü insanın ölümü. Vicdan bu nedenle hapsedildi HD ekranların arkasında.

YUNAN TANRILARINDAN DAHA GÜÇLÜ BİR VARLIK

Dijital devrim, insana her şeye ulaşabilme, her şeyi öğrenme ve her şeyi söyleme kudreti verdi. Tarih boyunca, bir kişi kendini hiç bu kadar muktedir ve hiç bu kadar cüretkar hissetmedi.

Kralların, sultanların, başkanların sadece bir sayısal hesap olduğu, ona ulaşabilme, onunla konuşabilme, hatta ona hakaret edebilme özgürlüğünü, hiçbir dönemde bu kadar kolay elde edememişti insanoğlu.

Dijital devrim, biraz çabalarsa ona ‘tanrı’ olabileceğini bile öğretti. Dünyanın en kudretli devletlerini, sistemlerini öldürebilecek (shut down) bilgileri cömertçe verdiler.

Eline sığdırdığı bir cihazla, dünyaya meydan okuyacak kadar güçlü, ulaşılamayacak kadar görünmez ve hayran kitleri edinecek kadar şöhretli olabileceğini öğrendi insan. Bu güç Yunan tanrılarında bile görülmemişti.

İstediği maskeyi kullanıp bir gün rock yıldızı, bir gün kral, bir gün üstün zekalı bir bilim adamı, bir gün isterse korsan olabilirdi. Tanrı bile kullarına böylesine güç vermemişti. O yüzden, kendini ‘tanrı’ yerine koyması için güçlü gerekçeleri vardı ‘dijital insanın’.

Her gün, her saat kendini yeniden doğurabilir, öldürebilir, her gün bir başka ülkede yaşayabilir ve bir başka insan suretine girebilirdi.

Yalnız olduğunu iddia edenlere şaşıyordu. Yüzbinlerce, milyonlarca takipçisi vardı. İşte onlarla konuşuyor, gülüyor ve eğleniyordu. Onları birilerine saldırmaya, öldürmeye, sevmeye ve ağlamaya ikan edebiliyordu. Bunun neresi yalnızlıktı?

İNSANIN EN BÜYÜK DRAMI

İnsan işte bu yüzden en büyük dramını yaşıyor. Yalnız olduğunu düşünmüyor ve hissetmiyor artık.

İnsandan arındırılmış bir insanlık alemi doğuyor.

‘Gerçek hayat’ denen şey, görece bir bakış açısıydı dijital insana göre. Gerçek hayat burada, dijital dünyada devam ediyordu. Ölümsüzlüğü arayan tüm simyacıların, tanrı kralların elde edemediğini bahşetmişlerdi ona. İnsan tarihinin tecrübelerini, kurallarını, ahlaki değerlerini ve sınırlarını kabul etmiyordu bu yüzden.

Devlet kavramı, ülke kavramı, vatandaşlık kavramı değişiyor artık. Neye göre tanımlayacaksınız tüm bunları? IP adreslerine göre mi? Ağa bağlanma noktasına göre mi? İnternetin ulaştığı yerin sınırını kim çizebilir ki?

UZAYDA KURULMAYAN KOLONİ BURADA KURULUYOR

İnsan, uzayda kurmayı başaramadığı kolonilerini, sanal olarak kurduğu bir dünya keşfetti. Fiziken ölse de, onun sanal kimliği, adı, hesabı yaşayabiliyor. Üretiyor ve etki edebiliyor.

Tek bir kusuru var: Dokunamıyor. Hissetmiyor bu yüzden.

Bu geçici bir sorun. Yakında onu da çözecek yapay zekalar. Dokunacağı bir insan kopyası (avatar) yapacaklar. O zaman yalnızlığı tam olarak unutacak. Sonra da bu kavram, dijital sözlüklerden çıkartılacak.

İnsan ancak öldüğünde anlayacak aslında yalnız olduğunu.

Neyle mücadele etmemiz gerektiğini anladınız mı? Bu yüzden uyanmalıyız.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Kemal Öztürk Arşivi