Mustafa Özcan

Mustafa Özcan

İran’da sular duruluyor mu?

İran’da sular duruluyor mu?

İran Dini Rehberi Ali Hamaney, 12 Haziran (2009) sonrasında tartışmalı hale gelen reformcu ve pragmatik liderlerle ilgili suçlamalara açıklık getirdi. Nejad ve taraftarlarının hilafına İran televizyonlarında yayınlanan açıklamasıyla yabancı ülkelerle bağlantı iddialarından dolayı reformcu liderleri akladı. Yani onların yabancı ülkeler namına ajanlık yaptıkları veya bizzat ajan oldukları yolundaki iddiaları veya varsayımları reddetmiş ve yalanlamış oldu. Esasında, bu aklama, seçimlerden sonra meydana gelen toplumsal olaylara önayak olma suçlamasından dolayı yargı önüne çıkan gösterici ve reformcu elebaşlarıyla alakalı davayı doğrudan etkilemese bile dolaylı olarak etkileyecektir. Zira, bu olaylarla ilgili yabancı parmak bağlamında yakalanan ve yargılanma süreciyle karşı karşıya kalan yabancı uyruklu isimler Türkiye, Suriye gibi ülkelerin de devreyle girmeleriyle birlikte salıverilmişti. Özellikle de zanlı gösterilen araştırmacı Fransız bayan ülkesine iade edilmişti. Hamaney de üst düzey reformcu liderleri akladığına göre davaya mesnet olan suçlamalar tamamıyla düşmüş oldu. Sıfır elde var sıfır bir durum. Dolayısıyla seçimlerden sonra reformcuları sindirmeye matuf olarak açılan davanın da temelsiz olduğu anlaşılıyor. Özellikle de Nejad ve yandaşları Rafsancani ve Hatemi'nin dış bağlantılı olduğunu ve Rafsancani'nin ABD ve İngiliz kanallarıyla temasta olduğunu ileri sürüyorlardı. Gerçekten de Rafsancani 2005 seçimlerinde kampanyasını ABD ile ilişkilerin normalleştirilmesi isteği üzerine bina etmişti. Lakin bunu savunmakla bir ülkenin ajanı olmak birbirinden farklı olmalı. Yolsuzluklarla alakalı suçlamalardan dolayı da Haşimi Rafsancani'nin oğlu Mehdi Rafsancani, suçlamaları reddeden açıklamalarda bulundu. Lakin özellikle Nejad'ın kabinedeki birinci yardımcısı olduktan sonra Hamaney'in uyarısıyla azledilen İsfendiyar Rahim Meşşai intikam peşinde. Hesaplaşma bağlamında, kendisiyle birlikte Rafsancani gibi bir iki ağır topu da götürmek istiyor. Ve son olarak yaptığı bir değerlendirmede Hatemi ve Rafsancani'nin sokak hareketlerini istismar ederek Hameney'i istifaya zorlamak ve devirmek istediklerini ileri sürmüştü. Ondan önce de kendisine yakın gazetelerde Nejad'ın sadece 4 milyon oy aldığını ve dolayısıyla ikinci dönem cumhurbaşkanlığına başkalarının oylarıyla seçildiğini savunmuştu. Lakin Meşşai konusunda her iki cepheden de tepkiler geliyor ve giderek köşeye sıkışıyor. Zira, İran gibi büyük bir ülkenin İslami bir rejimle idare olmasının zor olduğunu savunmuş ve 2007'de İsrail ve Amerikan halkını dost olarak nitelendirmişti. Ayrıca Türkiye'de İslam adabına uygun olmayan ortamlarda bulunmuş ve bunlar da siyasi siciline işlenmişti.

Kimi yorumculara göre, Hameney, reformcular noktasında aşırı gitmemiş, toparlanma için frene basmış ve dahili harareti soğutmaya çalışmıştır. Bu bir dizginleme hareketidir. İran, 12 Haziran seçimlerinin tahrip edici tortularını ortadan kaldırmak için iki psikolojik harekat ve hamle başlatmış bulunuyor. Bunlardan birisi Mehdi'nin zuhurunun yakınlığına işaret eden açıklamalar. Buna Mehdi meselesiyle veya rüzgarıyla moral bulma ve hamle gücü kazanma da denebilir. Yahya Kemal Beyatlı buna tarih üzerinden hamle gücü kazanmak olarak bakar. İkincisi de, seçimlerden sonra İran'daki kanatlar arasındaki yabancılaşmayı ve kutuplaşmaya körükleyen reformcularla ilgili yapılan suçlamaları aklama girişimi ve açıklamasıdır. Mesnetsiz suçlamalara sınır koymaktır. Hamaney'in son açıklamaları ve alınan tedbirler de buna matuf görünüyor. Bu bağlamda, zaman zaman Nejad ve çokça Islahçıları hedef alan Keyhan gazetesinin Rafsancani aleyhinde yayınlarına sınırlama ve tahdit getirilmiş bulunuyor.

Hameney'in teskin politikasına rağmen yine de karşı taraf da elleri boş durmuyor. Rafsancani daha önce insani standartlara haiz olmaması nedeniyle Hameney'in talimatıyla kapatılan bir cezaevinde tecavüze uğradıkları ileri sürülen iki sanığın ismini Hamaney'e ulaştırmış bulunuyor. Aynı bağlamda, ifadeleri Reformcular aleyhinde kullanılan Abtahi'nin kızı da babasının sorgucuların telkinleri doğrultusunda konuştuğunu ifade etmektedir.

Meclis Başkanı Ali Laricani ise cezaevlerindeki tecavüz vakalarını yalanlamış ve bu tarz konuşma ve isnatların Batılılara propaganda malzemesi temin edeceğini söylemişti. Belki Laricani, iddiaların kapsamını daraltmak isterken mağdurları da yok saymış oldu. Rafsancani'nin bu hamlesine paralel olarak Ayetullah Muntazari de hakim zihniyet ve anlayışı diktatörlük olarak nitelendirmiştir. Resul Nefisi gibi gurbetteki İran uzmanları, İran'ın adım adım kaosa doğru sürüklendiğini ve yuvarlandığını söyleseler de İran da bu kaosu yarmak ve yaralarını sarmak için çeşitli hamleler ortaya koyuyor. Hamaney bu hamleler eşliğinde İran'da suları yeniden durultmaya çalışıyor. İran'daki çekişmeden alınacak derslerden birisi şu olmalı: İdeoloji ile adaleti birbirinden ayıranlar hakikate şaşı bakarlar.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Mustafa Özcan Arşivi