Serdar Akinan

Serdar Akinan

Kültürel tecavüz

Kültürel tecavüz

Hayatta en sevdiğim çizgi film The Simpsons'dır... Amerika'yı Amerika'dan kıyasıya eleştirir. Hınzır ve muhaliftir.

Alt metinleri, açık göndermeleriyle temsil ettiği her ne varsa, başta kendisi, her şeye kafa tutan ve dalga geçen The Simpsons Amerikan TV tarihinin en uzun soluklu sitcom'udur.

Ama elbette tek başına bu veri bile meseleye bir başka açıyla bakmamızı zorunlu kılar.

Dünyada gazı alınmaya en çok ihtiyaç duyulan halk Kuzey Korelilerden çok Amerikalılardır. Show business, TV, uyuşturucu, vs neden ABD'de patlamıştır? Demokrasinin beşiği, bir başka açıdan, sessiz yığınların kültürel olarak toplu tecavüz edildiği yerdir.

Bilmeyenlere kısaca şöyle anlatayım...The Simpsons, Matt Groening'in yarattığı orta sınıf bir Amerikan ailesinin satirik parodilerinden oluşur... Springfield adlı kurgusal bir şehirde geçer...Homer, Marge, Bart, Lisa ve Maggie'nin başkahramanlar olduğu bu çizgi dizi, Amerikan kültürüyle, toplumuyla ve aslında her şeyle dalgasını geçer.

Muhalif olarak algılanması esastır...
The Simpsons, 'Çarşı, Çarşı'ya karşı...'' gibi saçma önermenin güçlü mesajını da bir nevi içinde taşır.

Bu duruşun en somut ve muhteşem örneği son jeneriklerini Banksy'ye yaptırmak oldu.

Banksy'yi de kısaca anlatmak gerekirse... Çağımızın, bence, en dikkate değer muhalif sanatçılarından biridir. Kimliği sözüm ona meçhuldür...

Bu post modern grafitti sanatçısı tüketim çılgınlığına karşı durur. Popüler kültürün, kaçınılmaz olarak, vazgeçilemez ikonalarından da biridir Banksy... Simpson'ın yapımcıları Banksy'i özellikle seçmişler. Burada 'seçilme'' fiili de ayrı bir vurgu tabii..

Çok ses getiren yeni jenerikte, öncelikle emek sömürüsü hicvediliyor.
Simpsonları Güney Kore'de çizdiren yapım şirketi Banksy'nin ilk eleştiri okuna hedef oluyor. Alternatif jenerikte, Bart Simpson oyuncakları kedi tüyüyle dolduruluyor... Kesilmiş bir yunus kafasıyla paketler kapatılıyor.
Bir pandaya yük taşıtılıyor... Çocuk işçilerin kemikleri, Simpson T-Shirt'leri ve üretim bantları yan yana yer alıyor...

Asya'daki sömürü düzeni eleştiriliyor ama asıl vurucu sahne bu sözüm ona 'korsan'' animasyonun finalinde saklı... 20th Century Fox'un o kirli çark içindeki yeri bir final kareyle 'kıyasıya'' eleştiriliyor.

Bu jenerik üzerinde çok kafa yorulması, hazmedilmesi, tartışılması gerek. Zihinsel uyanma için küçük bir ayna işlevi neden görmesin? Küresel sisteme eleştiri getirirken; onun en güçlü kültürel sembollerinden birini kullanmasının etik boyuttaki kısır tartışmalarından elbette bahsetmiyorum.

Emperyalist sistemin popüler kültürü inşa ve ikame eden en büyük kalelerden biri (20th Century Fox), bu ağır eleştiriyi sansürlemeyerek, pazarlama çağında hangi evreye girdiğimizi de göstermektedir.

Nihayetinde bu jenerik sayesinde The Simpsons bir kez daha gündeme gelmeyi başardı. Rating patladı. Marka değeri tahkim oldu... Banksy ise kaldığı gölgede daha da meşhur oldu... Simpson Bansky ortaklığı üzerinde tartışılası hınzır bir zekadan haber veriyor. Bu, meraklısına, entelektüel bir haz fırsatı sunuyor. Bu vesile ile Türkiye'de her türden iktidarın sığ yasakçılarından söz etmek bile istemiyorum.

Burada bu kadarına bile fırsatımız olamıyor... Acıklıdır.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Serdar Akinan Arşivi