9 Eylül CHP’nin kuruluş yıldönümü olarak kutlanır. 1922’nin 9 eylülünde İzmir kurtulmuştur, 1923’ün 9 eylülünde ise CHP kurulmuştur!

Bu tarih tesadüfü için epeyce zorlanılmıştır aslında. Çünkü partinin resmî olarak kuruluşu 11 eylüldür. Halk Fırkası kurulduğu gün M. Kemal Paşa da reisliğine seçilir. 9 eylülde Halk Fırkası’nın nizamnamesi, yani tüzüğü kabul edilmiştir. Kutlamaları sembolik bir tarih olan İzmir’in kurtuluşu ile birleştirmek uğruna bu yapılmıştır. Aslında CHP’nin tarihi tarihle oynamanın tarihidir!

Peki CHP’nin ilk kurultayı, “umumî heyeti” ne zaman yapılmıştır? Kurulmadan 4  sene önce! 1927’de Cumhuriyet Halk Fırkası’nın 2. Kurultayı yapılmıştır. İşte o zaman ilk kurultayın Sivas Kongresi olduğu açıklanmıştır!
Kafa karıştırıcı bir durum değil mi!

Siz sanıyordunuz ki, Sivas Kongresi vatanın, milletin (kayıtlarda var, fakat inkılâp tarihi kitaplarında yer almaz, hilafetin ve saltanatın) kurtarılması için yapılmıştır. Meğer ki, asıl maksat CHP’yi kurmakmış!

M. Kemal Paşa Halk Fırkası’nı kuracağını ilk defa 1922 aralığında açıklıyor. Fakat işin evveliyatı var. Bu yolda ilk adım 10 Mayıs 1921’de atılıyor. M. Kemal Paşa uygun gördüğü mebuslarla Meclis’te Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu’nu kuruyor. O zamana kadar ayırım yok, milletvekillerinin hepsi bir. Fakat Paşa işleri kolay yürütmek ve kendi etrafında bir merkezleşme sağlamak için, vekillerden kendine yakın olanları, işine yaracakları seçip bir grup oluşturuyor. O tarihten sonra ötekileştirilenler de 2. Grup olarak anılmıştır!

Lozan’ı kabul etmeyeceği anlaşılan 1. Meclis feshedilmiş, seçimlere gidilmiştir. Ortada henüz parti yoktur ama, hayaleti vardır. 1923 seçimleri Müdafaa Hukuk-Halk Fırkası ekseninde yönlendirmeli olarak yapılmıştır. O zaman seçimler iki dereceli yapılıyordu. İkinci seçmenlere “Müdafaa-i Hukuk Grubu Reisi Mustafa Kemal Paşa hazretlerinin ve mezkur grubun göstereceği meb’us namzetlerine bilakaydüşart rey vereceğimi açıklar ve taahhüt ederim” (Müdafaa-i Hukuk Grubu Başkanı Mustafa Kemal Paşa hazretlerinin ve adıgeçen grubun göstereceği milletvekili adaylarına kayıtsız ve şartsız oy vereceğimi açıklar ve taahhüt ederim) şeklinde bir taahhütname imzalatılıyor.

Sonuç: Gümüşhane’den Zeki Kadirbeyoğlu hariç Müdafaa-yı Hukuk grubu, yani Halk Partisi adayları seçiliyor!

İşte CHP’nin daha ana rahmindeyken kazandığı seçim budur!

Ya sonra? Sonraki seçimler 1923 seçimlerinden daha kolay kazanılmıştır. Nasıl mı? Partinin umumi reisi ve Cumhurreisi listeleri yardımcısı (İsmet) ve sekreteri (Recep) ile hazırlar, ikinci seçmenler de tasdik eder olur biter!

CHP bu yöntemle 1946’ya kadar bütün seçimleri kazanmıştır. Kendisine rakip olarak 1930’da bir yalancı pehlivan çıkarılınca, halkın ona bile rey vereceği anlaşılmış, Serbest

Fırka derakap kapatılmıştır.

Peki CHP ne zaman öldü?

CHP’yi iktidar yapan sistem ortadan kalktığı zaman CHP ölüm döşeğine düştü ve 14 mayıs 1950’de seçimi kaybedince mevta oldu!

Bu parti o tarihten beri yaşayan ölüdür!

Ne ikinci adam İsmet Paşa, ne de bir aralar “3. Adam” ilan edilen “halkçı Ecevit” partiyi diriltmeye muvaffak olabilmiştir. Hakkını yemeyelim bu hususta en ileri gidebilen Bülent Ecevit olmuştur. 1977’de kıl payı ipi göğüslemiş, birinci parti olmuş, fakat hükümet kuracak sandalye elde edememiştir. O zaman Ecevit ahlâklı davransa ve sandalye satın alma yoluna gitmese idi (Güneş Motel olayı) bir diriliş ümidi olabilirdi. Ecevit bu ümidi heba etmiş ve kendisi de siyasi mevta haline düştükten sonra, 28 şubat dolayısıyla kuyudan çıkarılıp hükümet koltuğuna oturtulmuştur! Fakat o artık CHP genel başkanı değildir!

Ölü diriltilebilir mi? Altmış senelik tarih bu çabaların bir işe yaramadığını gösteriyor. Birinci Kemal’in hayat verdiği CHP, ölü bedeni ile ikinci Kemal’in kucağında duruyor. Galiba mevtayı toprağa vermek ikinci Kemal’in işi olacak!