M. Şevket Eygi

M. Şevket Eygi

Nezaket ve Kabalık

Nezaket ve Kabalık


İNSANLAR nezaket ve kibarlık konusunda şu kategorilere ayrılır:
1. Çok nazik, çok kibar, çok ince insanlar… 2.  Çok değil ama oldukça nazik, kibar, ince olanlar… 3. Nezaketten, kibarlıktan nasibi az olanlar.
2. Çok kaba insanlar…  Kendilerinde az çok kabalık, hoyratlık olanlar.
Kural: Her medenî Müslüman nazik, kibar olmalıdır.
Kediler, köpekler, atlar ve nice hayvan bile terbiye edilebiliyor. İnsanların da en az yüzde ellisi terbiyeye müsaittir.
Kural: Müslümanların alimleri, hocaları, şeyhleri, mürşitleri; halkı ve bağlılarını terbiye etmeli; onları nazik, kibar, ince insanlar haline getirmelidir.
Kural: Bir Müslümanın nazik, kibar, ince, terbiyeli olduğu nasıl anlaşılır… Cevap: İnsaflı ve vasıflı düşmanlarının ve karşıtlarının onun hakkında, “Bu kişi nazik, kibar, terbiyeli, ince bir insandır” demelerinden anlaşılır.
Kural: Dostların ve bağlıların övgüleri güvenli bir ölçü değildir.
Nazik, kibar, terbiyeli bir Müslüman ahlaklı ve mürüvvetli bir Müslümandır.
O, yalan söylemez.
İnsanları aldatmaz.
O, güvenli bir kimsedir. 
O, iftira etmez.
Nazik, kibar, edebli, terbiyeli bir Müslüman devamlı olarak, durup dinlenmeden gıybet etmez, başkalarını çekiştirmez.  Devamlı gıybet edenler nazik ve ahlaklı Müslüman değildir, şeddeli eşşektir. (İnsanlara kötü örnek olan fasık-ı mütecahirin gıybeti yapılabilir.)
Nazik, kibar Müslüman tecessüs etmez, yani başkalarının gizli ayıp ve günahlarını araştırmaz, yatak odalarına bürolara kamera ve mikrofon koymaz.
Nazik, kibar,  müeddeb, terbiyeli, ahlaklı, faziletli Müslüman; para, mal, maddî menfaat konusunda soylu bir insandır, o asla soysuzluk yapmaz.
Dini imanı para, mal, menfaat olan kimseler; dıştan nazik ve kibar gibi görünseler bile onlar asla nazik, kibar, ahlaklı, faziletli kimseler değildir.
Nazik, kibar, edepli kimseler kendilerini övmez.
Şeyhlerini, hocalarını uçurmaz.
Nazik, kibar, terbiyeli, görgülü, ahlaklı, faziletli bir Müslümanın yapmayacağı işler: 
Randevusuna geç kalmak.
Ziyaret esnasında cep telefonu ile konuşmak, cep telefonuna bakmak.
Ziyaretlerde, konferanslarda, sohbetlerde, cep telefonunun sessize alınması yeterli değildir, kapatılması gerekir.
Cuma namazında ve başka zamanlarda camide cep telefonunu ile konuşmak, mesaj okumak, mesaj atmak ayıptır, kabalıktır, cami adabına aykırıdır.
Nazik kibar müeddeb Müslüman erkekler, namaz kılarken başlarını bir takke serpuş ile örterler.  Başı örtülü olmak sünnettir edeptendir.
Nazik, kibar, ince Müslüman açıkta, çarşıda pazarda yemek yemez, bir şey içmez. Böyle yapanlar mürüvvetsizdir.
Nazik Müslümanlar kendi aralarında ben kelimesini zaruret olmadıkça kullanmaz. Ben geldim demez, geldim der.
Kibar Müslümanlar kendi aralarında ben yerine “Bendeniz, bu fakir…” derler. Siz yerine zat-ı âliniz...
Kibar Müslüman evim demez, fakirhanem der.
Sizin eviniz demez, devlethaneleri der.
Bu anlattıklarım kibarlar için geçerlidir. Günlük hayatta evim, eviniz denilebilir.
Kibar, nazik, görgülü insanlar, yakınları, sıkı dostları ve arkadaşları dışında, yedikleri yemekleri kimseye söylemezler.
Bazı büyük bedevilikler, kabalıklar:
Nafile ibadetlerini söylemek, mesela, dün gece kalktım, teheccüd kıldım demek.
Nafile oruç tuttuğunu söylemek veya ihsas etmek.
Nafile sadakaları göstererek vermek. (Zekat, açıkta verilebilir.)
Ben iyiyim, salih bir kimseyim, dindarım demek.
Nazik, ince ruhlu, samimi Müslüman,  övüldüğü zaman Estağfirullah der.
Kural: Dünyanın, insanlık tarihinin en kibar, en nazik, en terbiyeli, en edepli, en mürüvvetli, en faziletli insanı Resulullah Muhammed Mustafa sallallahu aleyhi ve sellemdir. O, insanlar için en güzel örnek ve model olarak gönderilmiştir.
Onun edebi ile edeplenenlere ne mutlu. 
Açıklama. Yahu sen kendini nazik, kibar, terbiyeli bir Müslüman mı sanıyorsun…  Sanmıyorum. Kıymetli kitaplardan ve faziletli büyüklerden öğrendiğim bazı şeyleri yazıyorum o kadar.
31.12.2016
 

Önceki ve Sonraki Yazılar
M. Şevket Eygi Arşivi